ازبکها: تفاوت میان نسخهها
محتوای حذفشده محتوای افزودهشده
− رده:نوادگان چنگیز خان (هاتکت) حذف رده |
جز جایگزینی با اشتباهیاب: شیبانی⟸شیبانیان|شیبانی، هشترخان⟸اشترخانیان|هشترخان |
||
خط ۷۰:
ریشهٔ واژه ازبک به نام [[اوغوز خان]] میرسد، اوغوز خان بنام اوغوز بیک نیز مشهور بود است. این واژه به احتمال زیاد از نام این امپراتور ترک ریشه دارد.<ref name="H. Keane,A. Hingston Quiggin p.312">A. H. Keane,A. Hingston Quiggin, A. C. Haddon, Man: Past and Present, p.312, Cambridge University Press, 2011, Google Books, quoted: "Who take their name from a mythical Uz-beg, Prince Uz (beg in Turki=a chief, or hereditary ruler)."</ref>[[باتو خان]] فرزند [[جوجی خان]] و نوادهٔ [[چنگیز خان]] به اروپا حمله کرد و برادرش [[شیبان]] را به فرمانروایی [[مجارستان]] برگزید. بیشتر سربازان باتو از میان [[اقوام ترک]] بودند و تنها افسران عالیرتبه از میان [[مغولان]] بودند. سربازان تحت فرماندهی شیبان بعدها در [[تیومن]] در مرکز [[روسیه]] امروزی و [[سیبری]] حاکمیت یافتند. [[شیبک خان]] به افتخار جدش تخلص شیبک را برگزید و به سرزمینهای آباد [[فرارود]] یورش برد. او دولت [[تیموریان]] را از میان برد ولی خودش گرفتار [[شاه اسماعیل صفوی]] گشت. بعد از او ازبکان در [[آسیای میانه]] باقیماندند.
وجه تسمیه ازبک به سربازان شیبانیان این بود که فرمانروای [[اردوی زرین]] در زمان [[منگو تیمور]] فرزند [[هولاکو]] و پشت ششم [[شیبان]] فردی به نام [[اوزبیک خان]] بود. از فرمانروایان ازبک، اوزبیک خان و پسرش [[جانی بیگ]] در تاریخ پیش از [[تیمور]] مشهورند. پس از دورهٔ تیمور این امرا در [[ماوراءالنهر]] قدرت یافتند. در [[دوره صفوی]]، ازبک و ازبکان عنوان سلسله امرای [[شیبانیان|شیبانی]] است که بوسیلهٔ [[شیبک خان]] تأسیس شد (۹۰۵ ه.ق) و غالباً بسبب تعصب در مذهب تسنن و تجاوز به [[خراسان بزرگ|خراسان]] با شاهان صفوی در زدوخورد بودهاند. مرکز امرای این سلسله [[سمرقند]] بودهاست و امرای مزبور با [[خانات خیوه]] و [[خانات بخارا]] و [[خانات خوقند]] و امرای [[آستراخان]] (معروف به خانان جانی) خویشاوند و منسوب بودهاند. دولت آنها نیز عاقبت به وسیله امرای [[اشترخانیان|هشترخان]] (حاجی طرخان) منقرض شد.
[[اسلام کریمف]]، رئیسجمهور فقید [[ازبکستان]]، به دنبال این بود که تاریخ شناسان این کشور وجود سه هزار ساله ازبکها در مکان امروزی را اثبات کنند در صورتی که اوزبیک خان، خان [[اردوی زرین]]، در سال ۱۳۹۲ میلادی به دنیا آمد. واقعیت این است که ازبکها از اقوام جدید در این منطقه هستند.<ref>http://www.bbc.com/persian/world/2014/09/140906_ea_safar_abdullah_interview</ref>
|