جنبش مشروطه ایران: تفاوت میان نسخهها
[نسخهٔ بررسینشده] | [نسخهٔ بررسینشده] |
محتوای حذفشده محتوای افزودهشده
←استبداد صغیر: +یادکرد +برچسب مقاله اصلی |
←استبداد صغیر: اجتماع طرفداران محمدعلی شاه |
||
خط ۱۲۸:
{{اصلی|استبداد صغیر}}
اگرچه مخالفت محمدعلی شاه با مشروطه، عملاً راه به جایی نبرد و شاه ناگزیر به تسلیم در مقابل مجلس شد، اما اختلاف در بین نمایندگان مجلس و طیفهای مختلف سیاسی و مذهبی، آرامآرام نمایان شد. لیبرالها در مجلس طرحها و پیشنهادهایی را مطرح میکردند که با مخالفت میانهروها مواجه میشد. از جملهٴ این طرحها، اصلاح نظام انتخاباتی بود که در آن کاهش میزان پیششرط دارایی برای مشارکت در انتخابات، بازتوزیع کرسیهای نمایندگی در سطح ایالات و حق انتخاب نماینده برای اقلیتهای مذهبی پیشنهاد شده بود.<ref>{{پک|آبراهامیان|ک=ایران بین دو انقلاب|ص=۱۱۸|رف=آبراهامیان}}</ref> نشریاتی مانند ''[[صور اسرافیل (نشریه)|صور اسرافیل]]'' و ''[[حبلالمتین (نشریه)|حبلالمتین]]'' به مخالفت با [[جدایی دین از سیاست|دخالت روحانیان در سیاست]] پرداختند که اعتراض محافظهکاران و برخی از میانهروها را در پی داشت. آنها این گروه را ضد دین معرفی میکردند. بهموازات، نارضایتی طبقات فرودست از مجلس نیز افزایش مییافت؛ چون شرایط نامناسب اقتصادی تداوم داشت و مجلس نیز بهواسطهٴ حمایت از [[بازار آزاد]]، توجهی به کاهش مالیاتها و [[تعیین دستوری قیمت|کنترل قیمتها]] نداشت. [[بودجه|بودجهٴ]] مصوب مجلس که هزینههای دربار را به شدت کاهش داده بود، نارضایتی شاهزادگان و طبقات اشراف را نیز برانگیخت.<ref>{{پک|آبراهامیان|ک=ایران بین دو انقلاب|ص=۱۱۹-۱۱۸|رف=آبراهامیان}}</ref>
در آذر ۱۲۸۶، [[شیخ فضلالله نوری]] از مردم دعوت کرد تا برای دفاع از اسلام در برابر «مشروطهطلبان کافر» در [[میدان امام خمینی (تهران)|میدان توپخانه]] تجمع کنند. جمعیت زیادی در این اجتماع شرکت کردند که به گزارش آبراهامیان، عمدهٴ آنان را طلاب و روحانیون، درباریان و مستخدمان، دهقانان اراضی سلطنتی [[ورامین]]، کارگران سادهٴ بازار تهران و شاغلان رده پایین قصر سلطنتی تشکیل میدادند. شیخ فضلالله در این گردهمایی سخنرانی کرد و «[[برابری اجتماعی|برابری]]» را یک بدعت خارجی خواند. اجتماعکنندگان برای حمله به مجلس آماده میشدند، اما در مقابل، جامعهٴ اصناف برای دفاع از مشروطه، اعلام اعتصاب عمومی کرد و به گفتهٴ آبراهامیان، بیش از ۱۰۰ هزار نفر برای دفاع از مجلس داوطلب شدند. در نهایت محمدعلی شاه عقبنشینی کرد و با سوگند دوباره به قانون اساسی مشروطه، از طرفداران خود خواست که پراکنده شوند.
== جشن مشروطیت ==
|