زبانهای هندواروپایی: تفاوت میان نسخه‌ها
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
سیمون دانکرک (بحث | مشارکتها) ←کشفِ مفهومِ خانوادهٔ زبانی: افزودن منبع برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
سیمون دانکرک (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش برچسب‌ها: ویرایشگر دیداری ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
||
خط ۸۹:
نظریهٔ دیگری که اخیراً ارائه شده‌است، نیای زبانهای هندواروپایی را در [[خاستگاه نیاهندواروپاییان#%D9%81%D8%B1%D8%B6%DB%8C%D9%87%D9%94 %D8%AC%D9%86%D9%88%D8%A8 %D8%B4%D8%B1%D9%82 %D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7|جنوب شرق اروپا]] می‌داند.<ref>{{یادکرد وب|وبگاه=neba.finlit.fi|نشانی=http://neba.finlit.fi/booksfromfinland/bff/399/wiik.htm|عنوان=Kalevi Wiik: Europe's oldest language?|بازبینی=2018-08-22}}</ref>
== تاریخچه نامگذاری ==
برای نخستین بار یکی از پژوهش‌گرانِ آلمانی که نقشی اساسی در
زمانی که توماس یانگ نام هندواروپایی را به عنوان یک اصطلاح جغرافیایی ساخت، هنوز توافقی بر سر نامگذاری خانواده زبانی تازه دسته بندی شده در میان نبود. از میان نامهایی که در آن دوران پیشنهاد شده بودند این نامها نیز به چشم می خورند:
* هندوژرمنی (کنراد مالت-برون، ۱۸۱۰)
▲پژوهش‌گرانِ آلمانی که نقشی اساسی در پالاندن این دانش داشتند، نامِ [[هندوژرمنی]] (''[[:de: Indogermanisch|Indogermanisch]]'') را برای این مفهوم به کار می‌برند. استدلال آن‌ها این است که در یک سویِ این حوزهٔ جغرافیایی زبانهای شاخهٔ [[زبان هندی|هندی]] و در سویِ دیگر [[ایسلندی]] صحبت می‌شود که زبانی از شاخهٔ ژرمنی است؛ پس نامِ هندوژرمنی، می‌تواند به گونه‌ای دیگر گویایِ طیف زبانیِ این خانوادهٔ بزرگ باشد.
* هندواروپایی (توماس یانگ، ۱۸۱۳)
پیش‌تر نامِ [[آریایی]] نیز برای این خانوادهٔ زبانی کاربرد داشت. در حالی که زبان‌هایِ [[آریایی]] یا [[هندوایرانی]]، فقط یکی از شاخه‌هایِ خانوادهٔ بزرگِ [[هندواروپایی]] را شکل می‌دهند؛ یعنی کاربرد این نام برایِ کلِ خانواده نادرست است. امروزهِ نامِ [[آریایی]] فقط به همان شاخه [[هندوایرانی]] اطلاق می‌گردد. اصطلاح هندوآریایی، علاوه بر دلالت زبانی اش، معنای دیگری نیز یافته‌است و بر فرهنگی که پس از افول [[تمدن دره سند|تمدن درهٔ سند]] ظهور و تکامل یافت نیز اطلاق می‌گردد.<ref>{{Cite journal|last=محمدرضا|first=عدلی، |date=2015-10-23|title=سرچشمه‌های فرهنگ هندی: نگاهی به تمدن پیشاآریایی و آریایی نخستین|url=http://jrs.srbiau.ac.ir/article_8084.html|journal=پژوهشنامه ادیان|volume=9|issue=1|issn=2008-0476}}</ref>▼
* یافثی (راسموس راسک، ۱۸۱۵، برگرفته از یافث)
* هندی-توتی (ف.اشمیتهنر، ۱۸۲۶)
* سانسکریتی (ویلهلم فون هومبولت، ۱۸۲۷)
* هندوکِلتی (یا هندوسلتی) (آ.ف.پوت، ۱۸۴۰)
* آریااروپایی (ج.ای.آسکولی، ۱۸۵۴)
* آریایی (فریدریش ماکس مولر، ۱۸۶۱)
▲* آریایی (ه.شَوه، ۱۸۶۷)<br /> توماس یانگ نیز مانند آلمانی ها نامِ این دو منتهی‌الیه جغرافیایی که به این شکل در کنارِ هم قرار داده می‌شد برای نشان دادن گستره جغرافیایی آن مردم بر روی نقشه و زبانِ فرضیشان در نظر گرفت.<br /> پیش‌تر نامِ [[آریایی]] نیز برای این خانوادهٔ زبانی کاربرد داشت. در حالی که در تقسیم بندی امروزی بر اساس نام هندواروپایی، زبان‌هایِ [[آریایی]] یا [[هندوایرانی]]، فقط یکی از شاخه‌هایِ خانوادهٔ
== وضعِ زبانهای هندواروپایی در جهان امروز ==
| |||