زیاریان: تفاوت میان نسخه‌ها

'''زیاریان''' یا '''آل زیار''' خاندانی از منطقه [[گیلان]] بودند که توانستند به حکومت ایران برسند.<ref>http://www.iranicaonline.org/articles/ziyarids</ref> زیاریان اخلاف زیار بن وردانشاه اند که متعلق به خاندان سلطنتی [[گیل|گیلی]] ساکن منطقه [[داخل (گیلان)|داخل]] بودند. <ref>https://books.google.com/books?id=hvx9jq_2L3EC&newbks=1&newbks_redir=0&lpg=PP1&dq=The%20Cambridge%20History%20of%20Iran%2C%20Volume%204%3A%20The%20Period%20From%20the%20Arab%20Invasion%20to%20the%20Saljuqs.&pg=PA212#v=onepage&q&f=false</ref>

در غرب و مرکز ایران دو سلسله از [[دیلمیان]] به نام آل زیار (۳۱۶ ه‍.ق) و [[آل بویه]] که هر دو از مناطق شمال برخاسته بودند، نواحی مرکزی و غربی ایران و [[فارس (سرزمین)|فارس]] را از تصرف خلفا خارج کردند. زیاریان یک سلسله بود که ابتدا مذهب [[زیدی]] داشت و از مناطق ساحلی [[دریای مازندران]] سر برآورد. آنان ابتدا در [[گیلان]] و [[طبرستان]] و [[گرگان]] حکومت می‌کردند. زیاریان هم جزو مردم کوه‌نشینی بودند که رسیدنشان به قدرت «بسط دیلمی» تاریخ ایران را شکل داد. پس از افول اقتدار مستقیم خلافت در شمال غرب ایران و ظهور قدرت‌های محلی چون حکام ساجد [[آذربایجان]] بسیاری از سران کوه‍نشین بدل به سربازانی جویای نام شده و در خلاء قدرت مدعی حکومت شدند. موفق‌ترین آن‌ها سه بویی دیلمی بودند.<ref name="iranicaonline.org">http://www.iranicaonline.org/articles/ziyarids</ref>