در [[فیزیک حالت جامد]] ، '''مدل الکترونی تقریباً آزاد''' (یا '''مدل NFE)''' (به انگلیسی nearly free electron model) یک مدل [[مکانیک کوانتومی|مکانیکی کوانتومی]] از خواص فیزیکی [[الکترون |الکترون ها]] ها است که در آن الکترون هاالکترونها تقریباً می توانندمیتوانند آزادانه درون [[ساختار بلوری|شبکه کریستالی]] یک جامد حرکت کند. این مدل از نظر مفهومی بیشتر با [[ تقریب شبکه خالی |مدل شبکه تقریباتقریباً خالی]] مرتبط است. این مدل درک و محاسبه [[نظریه نوارها|ساختار نظریه نوارها]] را مخصوصاً در [[فلز|فلزات]] امکانامکانپذیر پذیر می کندمیکند. ▼
این مدل بهبود بلا واسطه [[مدل الکترون آزاد]] است که در آن فلز به عنوان [[گاز فرمی|گاز الکترونی بدون برهم کنشی (گاز فرمی)]] در نظر گرفته شده و [[یون |یونها]] ها کاملاً حذف شده اندشدهاند. ▼
▲در [[فیزیک حالت جامد]] ، '''مدل الکترونی تقریباً آزاد''' (یا '''مدل NFE)''' (به انگلیسی nearly free electron model) یک مدل [[مکانیک کوانتومی|مکانیکی کوانتومی]] از خواص فیزیکی [[الکترون|الکترون ها]] است که در آن الکترون ها تقریباً می توانند آزادانه درون [[ساختار بلوری|شبکه کریستالی]] یک جامد حرکت کند. این مدل از نظر مفهومی بیشتر با [[ تقریب شبکه خالی |مدل شبکه تقریبا خالی]] مرتبط است. این مدل درک و محاسبه [[نظریه نوارها|ساختار نظریه نوارها]] را مخصوصاً در [[فلز|فلزات]] امکان پذیر می کند.
▲این مدل بهبود بلا واسطه [[مدل الکترون آزاد]] است که در آن فلز به عنوان [[گاز فرمی|گاز الکترونی بدون برهم کنشی(گاز فرمی)]] در نظر گرفته شده و [[یون|یونها]] کاملاً حذف شده اند.
== توجیهات ==
در این مدل فرضیه این است که تعامل بین الکترونهای رسانا و هسته هایهستههای یونی را می توانمیتوان با استفاده از پتانسیل آشفتگی "«ضعیف"» مدل سازی کرد. این ممکن است یک تقریب شدید به نظر برسد ،برسد، زیرا [[قانون کولن|جاذبه کولنی]] بین این دو ذره با بار مخالف می تواندمیتواند در مسافت هایمسافتهای کوتاه کاملاً قابل توجه باشد. اما با ذکر دو ویژگی مهم سیستم مکانیک کوانتومی می توانمیتوان تا حدودی این مسئله را توجیه کرد:
# نیروی بین یون هایونها و الکترون هاالکترونها در مسافت هایمسافتهای بسیار کم است. با این حال ،حال، الکترونهای رسانا به دلیل [[اصل طرد پاولی|اصل طرد پائولی]] اجازه ندارند تا این حد به هسته هایهستههای یون نزدیک شوند : مدارهای نزدیک به هسته یونی در حال حاضر توسط الکترون هایالکترونهای هسته اشغال شده اند. بنابراینشدهاند؛ ،بنابراین، الکترونهای رسانا هرگز به اندازه کافی به هسته هایهستههای یون نزدیک نمی شوندنمیشوند تا تمام نیروی کشش ایجاد شده را احساس کنند. ▼
# علاوه بر این ،این، الکترونهایی که اطراف هسته در گردش اند به نوعی مانع میشوندمیشوند الکترون هایالکترونهای رسانا بار یونی را به طوربهطور کامل احساس کند در نتیجه یک ''بار هسته ای مؤثر به جای یک'' بار هسته ای واقعی توسط الکترون هایالکترونهای رسانا تجربه می شودمیشود که از میزان بار هسته ای واقعی بطور قابل توجهی کمتر است. ▼
== جستارهای وابسته ==
▲# نیروی بین یون ها و الکترون ها در مسافت های بسیار کم است. با این حال ، الکترونهای رسانا به دلیل [[اصل طرد پاولی|اصل طرد پائولی]] اجازه ندارند تا این حد به هسته های یون نزدیک شوند : مدارهای نزدیک به هسته یونی در حال حاضر توسط الکترون های هسته اشغال شده اند. بنابراین ، الکترونهای رسانا هرگز به اندازه کافی به هسته های یون نزدیک نمی شوند تا تمام نیروی کشش ایجاد شده را احساس کنند.
* [[ تقریب شبکه خالی |تقریب شبکه خالی]] ▼
▲# علاوه بر این ، الکترونهایی که اطراف هسته در گردش اند به نوعی مانع میشوند الکترون های رسانا بار یونی را به طور کامل احساس کند در نتیجه یک ''بار هسته ای مؤثر به جای یک'' بار هسته ای واقعی توسط الکترون های رسانا تجربه می شود که از میزان بار هسته ای واقعی بطور قابل توجهی کمتر است.
* [[نظریه نوارها|ساختار باند الکترونیکی]] ▼
* [[ اتصال محکم |مدل بستگی مقید]] ▼
== همچنین ببینید ==
* [[ مدل Kronig-Penney |مدل Kronig-Penney]] ▼
▲* [[ تقریب شبکه خالی |تقریب شبکه خالی]]
▲* [[نظریه نوارها|ساختار باند الکترونیکی]]
▲* [[ اتصال محکم |مدل بستگی مقید]]
▲* [[ مدل Kronig-Penney |مدل Kronig-Penney]]
== منابع ==
* {{Cite book|first=Neil W.|last=Ashcroft|first2=N. David|last2=Mermin|title=Solid State Physics|publisher=Harcourt|location=Orlando|year=1976|isbn=0-03-083993-9|url=https://archive.org/details/solidstatephysic00ashc}} <bdi> {{Cite book|first=Neil W.|last=Ashcroft|first2=N. David|last2=Mermin|title=Solid State Physics|publisher=Harcourt|location=Orlando|year=1976|isbn=0-03-083993-9|url=https://archive.org/details/solidstatephysic00ashc}} </bdi> {{Cite book|first=Neil W.|last=Ashcroft|first2=N. David|last2=Mermin|title=Solid State Physics|publisher=Harcourt|location=Orlando|year=1976|isbn=0-03-083993-9|url=https://archive.org/details/solidstatephysic00ashc}}
* {{Cite book|first=Neil W.Charles|last=AshcroftKittel|first2title=N.Introduction to David|last2=Mermin|title=Solid State Physics|publisher=HarcourtWiley|location=OrlandoNew York|year=19761996|isbn=0-03471-08399311181-93|urledition=https://archive.org/details/solidstatephysic00ashc7th}} <bdi> {{Cite book|first=Neil W.Charles|last=AshcroftKittel|first2title=N.Introduction to David|last2=Mermin|title=Solid State Physics|publisher=HarcourtWiley|location=OrlandoNew York|year=19761996|isbn=0-03471-08399311181-93|urledition=https://archive.org/details/solidstatephysic00ashc7th}} </bdi> {{Cite book|first=Neil W.Charles|last=AshcroftKittel|first2title=N.Introduction to David|last2=Mermin|title=Solid State Physics|publisher=HarcourtWiley|location=OrlandoNew York|year=19761996|isbn=0-03471-08399311181-93|urledition=https://archive.org/details/solidstatephysic00ashc7th}}
* {{Cite book|first=CharlesStephen|last=KittelElliott|title=IntroductionThe toPhysics Solidand StateChemistry Physics|publisher=Wileyof Solids|location=New York|publisher=Wiley|year=19961998|isbn=0-471-1118198194-3|edition=7thX}} <bdi> {{Cite book|first=CharlesStephen|last=KittelElliott|title=IntroductionThe toPhysics Solidand StateChemistry Physics|publisher=Wileyof Solids|location=New York|publisher=Wiley|year=19961998|isbn=0-471-1118198194-3|edition=7thX}} </bdi> {{Cite book|first=CharlesStephen|last=KittelElliott|title=IntroductionThe toPhysics Solidand StateChemistry Physics|publisher=Wileyof Solids|location=New York|publisher=Wiley|year=19961998|isbn=0-471-1118198194-3|edition=7thX}}
* {{Cite book|first=Stephen|last=Elliott|title=The Physics and Chemistry of Solids|location=New York|publisher=Wiley|year=1998|isbn=0-471-98194-X}} <bdi> {{Cite book|first=Stephen|last=Elliott|title=The Physics and Chemistry of Solids|location=New York|publisher=Wiley|year=1998|isbn=0-471-98194-X}} </bdi> {{Cite book|first=Stephen|last=Elliott|title=The Physics and Chemistry of Solids|location=New York|publisher=Wiley|year=1998|isbn=0-471-98194-X}}
[[رده:نظریههای نوارها]]
[[رده:فیزیک حالت جامد]]
|