خاورمیانه: تفاوت میان نسخه‌ها
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
گسترش مقاله |
جز ویرایش به‌وسیلهٔ ابرابزار: برچسب: متن دارای ویکی‌متن نامتناظر |
||
خط ۱:
{{عنوان تحت بحث|alternate title= «خاور{{قرمز|_}}میانه»|section=عنوان مقاله}}
{{بهبود منبع}}
[[پرونده:Middle East (orthographic projection).svg|چپ|250px|بندانگشتی|{{وسط|منطقهٔ جغرافیایی خاور میانه، واقع در جنوب غربی قاره [[آسیا]] که دربرگیرندهٔ کشورهای بین [[مصر]] و [[ایران]] است.}}]]
خط ۱۱:
== جغرافیا ==
[[پرونده:Middle East map of Köppen climate classification.svg|بندانگشتی|300px|نقشه
منطقه‌ای از [[آسیا]] را که به نام خاور میانه یا آسیای جنوب غربی شناخته شده می‌توان به دو بخش تقسیم نمود یکی بخش شمالی شامل [[ترکیه]] و ایران و دیگری بخش جنوبی شامل [[شبه‌جزیره عربستان]]. بخش شمالی را به یک گره زینتی تشبیه می‌کنند که مرکز آن در محاذات جنوب [[قفقاز]] واقع شده و طرف غربی یا چپ آن را [[آسیای صغیر]] دربر گرفته‌است. طرف خاوری یا راست گره مورد بحث را ایران فراگرفته که خود سرزمینی است فلاتی با شیب عمومی به طرف [[خاور]] که همه اطراف آن را رشته کوه‌های بلندی به وجود آورده‌است. شبه جزیره عربستان یا بخش جنوبی آسیای جنوب غربی دارای ترکیبی خیلی ساده است بدین معنی که تمام آن از یک [[تختال (جغرافیا)|تختال]] (Block) عظیمی تشکیل شده که قسمت‌های برآمده آن در مجاورت [[دریای مدیترانه]] و [[دریای سرخ|سرخ]] به چشم می‌خورد. دومین منطقه آسیا را [[شبه‌قاره هند|شبه قاره عظیم هند]] و پاکستان به وجود آورده‌است که رشته کوه‌های بزرگی مانند [[رشته‌کوه سلیمان|سلیمان]] در شمال باختری و قره قوروم -[[هیمالیا]] در شمال و اراکان (Arakan) و یوما (Yoma) در خاور آن را از نواحی جدا می‌سازد.<ref>{{یادکرد ژورنال|نویسنده=محمد حسن گنجی|عنوان=آزمایش زمین به صورت یک منبع طبیعت با نمونه‌هایی از آسیا|ژورنال=جغرافیا (نشریه انجمن جغرافیدانان ایران)|ناشر=انجمن جغرافیدانان ایران|تاریخ=بهار 2537 شاهنشاهی|زبان=فارسی|شاپا=|doi=|پیوند=|تاریخ دسترسی=}}</ref>
خط ۶۲:
[[سید علی خامنه‌ای]] رهبر جمهوری اسلامی ایران نامگذاری منطقه غرب آسیا به نام خاور میانه از سوی غربی‌ها را تعبیری غلط و دلیل بر تکبر و حس برتری طلبی اروپایی‌ها می‌داند که اروپا را مرکز جهان دانسته و [[خاور]] یا شرق را نسبت به اروپا می‌سنجند و به سه منطقه [[خاور دور]]، خاور میانه و [[خاور نزدیک]] تقسیم‌بندی و تعبیر می‌کنند. به اعتقاد او عبارت «غرب آسیا» جایگزینی درست برای خاور میانه و تعابیر خاور دور، نزدیک و میانه نادرست هستند.<ref name="تسنیم">{{یادکرد وب | نشانی=https://www.tasnimnews.com/fa/news/1394/06/06/841921/چرا-غرب-آسیا-به-جای-خاورمیانه | عنوان=چرا «غرب آسیا» به جای «خاورمیانه»؟ | ناشر=[[خبرگزاری تسنیم]] | تاریخ=۶ شهریور ۱۳۹۴}}</ref> خامنه ای در این باره در دیدار با استادان دانشگاه در ۲۲ مرداد ۱۳۹۱ گفت:{{گفتاورد|
«البته من اصرار دارم این منطقه را «غرب آسیا» بگویم، نه خاور میانه. تعبیر خاور دور، خاور نزدیک، خاور میانه درست نیست. دور از کجا؟ از اروپا. نزدیک به کجا؟ به اروپا. یعنی مرکز دنیا اروپاست؛ هر جایی که از اروپا دورتر است، اسمش خاور دور است؛ هر جا نزدیکتر است، خاور نزدیک است؛ هر جا وسط است، خاور میانه است! این تعریفی است که خود اروپائی‌ها کردند؛ نه، ما این را قبول نداریم. آسیا یک قاره‌ای است؛ شرقی دارد، غربی دارد، وسطی دارد؛ ما در غرب آسیا قرار داریم؛ بنابراین منطقهٔ ما اسمش منطقهٔ غرب آسیاست، نه منطقهٔ خاور میانه.»<ref name="تسنیم"
ابراهیم متقی استاد [[علوم سیاسی]] و [[روابط بین‌الملل]] [[دانشگاه تهران]]، [[اروپامحوری]] را تلاشی در جهت مرکز قرار دادن غرب در الگوی عام نظام جهانی می‌داند و معتقد است ارزیابی انتقادی دربارهٔ مفاهیمی همانند خاور دور، خاور نزدیک و خاور میانه را باید به‌عنوان یکی از نشانه‌های نقد اروپامداری در نظام جهانی دانست.<ref name="متقی">{{یادکرد وب | نشانی=http://farsi.khamenei.ir/others-note?id=24684 | عنوان=اروپامداری؛ چرا غرب آسیا خاور میانه نامیده شد؟ | ناشر=پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت‌الله‌العظمی سیدعلی خامنه‌ای | تاریخ=۱۸ آذر ۱۳۹۲ | نویسنده=ابراهیم متقی}}</ref>
| |||