آل بویه: تفاوت میان نسخه‌ها

'''آل بویه''' یا '''بوییان''' یا '''بویگان''' (۳۲۰–۴۴۷ ق / ۹۳۲–۱۰۵۵ م) از دودمان‌های [[دیلمیان|دیلمی]] [[زیدیه در گیلان و مازندران|زیدی]] مذهب [[شیعه]] پس از اسلام است که در بخش مرکزی و غربی و جنوبی [[ایران]] و [[عراق]] فرمانروایی می‌کردند<ref>[http://www.iranicaonline.org/articles/buyids] Tylman Nagel, BUYIDS, Encyclopædia Iranica]</ref> و از [[دیلمستان|دیلم]] در [[لاهیجان]]<ref>{{یادکرد وب |url=http://www.iranicaonline.org/articles/gilan-iv |title=Encyclopædia Iranica {{!}} Articles<!-- عنوان تصحیح شده توسط ربات --> |accessdate=۲۲ مه ۲۰۱۲ |archiveurl=https://web.archive.org/web/20120517004418/http://www.iranicaonline.org/articles/gilan-iv |archivedate=۱۷ مه ۲۰۱۲ |dead-url=yes }}</ref> [[استان گیلان|گیلان]] برخاسته بودند.<ref>Iranica, [http://www.iranicaonline.org/articles/buyids Encyclopædia Iranica: BUYIDS]:Their father, a certain Būya b. Fannā (Panāh) Ḵosrow was a humble fisher­man from Daylam in Gīlān.</ref>

مهم‌ترین منبع دربارهٔ اوایل حکومت آل بویه، «تجارب» [[ابوعلی مسکویه|ابن مسکویه]] است. برای دوران میانی آل بویه، به {{شروع عربی}} «ذیل کتاب تجارب الامم» ابوشجاع محمد روذراوری و «تاریخ حلال الصابع»{{پایان عربی}} حلال بن محسن صابع و برای دوران آخر آل بویه باید به سراغ «منتظم» ابن الجوزی و ابن اثیر رفت.<ref>{{پک|Nagel|1990|ک=BUYIDS|ص=578-586}}</ref>

طبق کتاب‌های تاریخ بختیاری و تاریخ ایران و همچنین به گفته تاریخ شناسان تبار و ریشهٔ [[مردم بختیاری]] به همین سلسله آل بویه می‌رسد. [[عزالدوله بختیار]] که فرزند [[معزالدوله دیلمی|معزالدوله]] یکی از شاهان آل بویه می‌باشد طبق [[تاریخ بختیاری|کتاب تاریخ بختیاری]] جد بزرگ [[مردم بختیاری | ایل بزرگ بختیاری]] می‌باشد.<ref>{{پک|فقیهی|۱۳۹۰|ک=تاریخ آل بویه|ص=1-2}}</ref>

== الف-= دیالمهٔ فارس ===

== ب-= دیالمهٔ عراق و خوزستان و کرمان ===

== ج-= دیالمهٔ ری و اصفهان و همدان ===