الفبای ترکی استانبولی: تفاوت میان نسخه‌ها

به مدت بیش از هزار سال زبان ترکی استانبولی با استفاده از [[الفبای ترکی عثمانی]] که شکلمبتنی تغییریافته‌ای ازبر خط عربی بود کتابت می‌شد. این خط برای نوشتن واژگان فارسی و عربی که میزان قابل توجهی از زبان ترکی عثمانی را تشکیل می‌دادند بسیار مناسب بود، اما برای نوشتن واژگان اصیل ترکی مناسب نبود. اگرچه زبان عربی در صامت‌ها بسیار غنی‌است اما در مصوت‌ها ضعف دارد حال آنکه زبان ترکی استانبولی وضعیتی دقیقاً بالعکس دارد. در نتیجه خط عربی برای نشان دادن [[واج]]های ترکی ناکافی و ناقص به نظر می‌رسید. برای برخی از واج‌ها چهار علامت مختلف (ز، ذ، ض، ظ) وجود داشت در حالی‌که برخی دیگر از واج‌ها را اصلاً نمی‌شد نمایش داد. با رواج یافتن تلگراف و صنعت چاپ در قرن نوزدهم ضعف‌های بیشتری از خط عربی نمایان شد.

برخی از اصلاح‌طلبان ترکترک، سال‌ها پیش از وقوع [[اصلاحات آتاترک]] به‌کارگیریکنارگذاشتن خط عربی را خواستار شده بودند. در سال ۱۸۲۶ و به هنگام [[تنظیمات|دوران اولیهٔ اصلاحات]]، مونوف پاشا از اصلاحتغییر الفبا طرفداری می‌کرد. در آغاز قرن بیستم نیز طرح‌هاطرح‌های مشابهیمشابه توسط نویسندگانی که با جنبش ترک‌های جوان مرتبط بودند از جمله حسین جاهد، [[عبدالله جودت]]، و جلال نوری ارائه شده بود. این موضوع بار دیگر در سال ۱۹۲۳ به هنگام برگزاری اولین کنگرهٔ اقتصادی جمهوری تازه تشکیل‌شدهٔ ترکیه مطرح شد و جرقه‌ای شد برای آغاز بحث‌ها و جدل‌هایی در این باره در سطح عموم که چندین سال طول کشید. محافظه‌کاران و مذهبیون به‌شدت مخالف کنار گذاشتن خط عربی بودند با این استدلال که با به کار گرفتن خط لاتین، ترکیه از [[جهان اسلام]] منفک خواهد شد و مفهومی غربی از هویت ملی جایگزین جامعه‌ای مذهبی و سنتی خواهد شد. برخی دیگر بر اساس دلایل کاربردی با به‌کارگیری خط لاتین مخالفت می‌کردند؛ زیرا که تا آن زمان هنوز طرحی برای وفق دادن خط لاتین با واج‌های ترکی ارائه نشده بود. برخی دیگر نیز پیشنهاد می‌کردند که راه‌حل بهتر، تغییر خط عربی و معرفی نویسه‌های جدیدی‌است که نمایانگر مصوت‌های ترکی باشند. در سال ۱۹۲۶ جمهوری‌های ترک‌تبار [[شوروی]]، [[خط لاتین]] را به کاربه‌کار گرفتند و راه را برای اصلاح‌طلبان در ترکیه باز کردند.