'''اتابکان اربل'''. یا امرای بکتکینی. (۵۳۹ - ۶۳۰ ق.). در سال ۵۳۹ ق. عمادالدین زنگی یکی از سران لشکری ترک خود را که زین الدین علی کوچک بن بکتکین نام داشت بنیابت حکومت موصل فرستاد و در ۵۴۴ ق. سنجار و کمی بعد حران و تکریت و اربل و غیره را نیز ضمیمه ٔ حوزه ٔ حکومتی او کرد. چون زین الدین ۵۶۳ ق. در اربل وفات کرد پسر ارشدش مظفرالدین کوکبوری به حران گریخت و اربل به پسر صغیرش زین الدین یوسف رسید و امیر مجاهدالدین قایماز از این طفل قیمومت می کردمی‌کرد یوسف در سال ۵۸۶ هَ. ق. بمرد و صلاح الدین ایوبی که در این تاریخ بر الجزیره و شام استیلای کلی داشت مظفرالدین کوکبوری را بعنوان برادرخوانده بحکومت اربل و شهرزور فرستاد ولی قلمرو اصلی کوکبوری یعنی حران و رها و سمیساط را به برادرزاده ٔ خود تقی الدین عمر واگذاشت کوکبوری در سال ۶۳۰ ق. بمرد و چون فرزندی نداشت اربل را خلیفه ٔ عباسی به تصرف خود گرفت. ممالک این سلسله را ابتدا بنی عباس و سپس مغول تصرف کردند.
