زبان ازبکی: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
←‏تعداد گویشوران: براساس ویکی انگلیسی
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
خط ۳۸:
| mapcaption = آبی تیره = اکثریت; آبی روشن = اقلیت
}}
'''زبان اُزبکی''' {{ازبکی|O'zbek tili / Ўзбек тили / اوزبېک تیلی}} یکی از [[زبان‌های ترک‌تبار]] است. ازبکی [[زبان رسمی]] کشور [[ازبکستان]] است و حدود ۲۷ میلیون نفر گویشور دارد.این زبان از شاخهٔ [[قارلوقزبان‌های قارلقی|قارلق]] [[زبان‌های ترکی]] است. زبان های فارسی، عربی و روسی تاثیرات خارجی محسوسی بر زبان ازبکی داشته اند. واژگان، جمله سازی و تلفظ زبان ازبکی از راه ریشه‌های تاریخی به شدت تحت تاثیر [[زبان فارسی]] قرار گرفته‌است. نویسنده کتاب [[واژه‌های فارسی در زبان ازبکی]] بیش از چهار هزار واژه فارسی در [[زبان ازبکی]] را گردآوری کرده‌است. گویش برخی از این واژه‌ها در زبان ازبکی نسبت به زبان فارسی، کمی تفاوت دارد ولی بسیاری از آن‌ها همانند کلمات فارسی به کار می‌رود. بیش تر کتاب‌های قدیمی و تاریخی [[ازبکستان]] نیز به [[زبان فارسی]] یا به [[زبان ازبکی]] با استفاده از [[الفبای فارسی]] نگاشته شده که در کتاب‌خانه‌ها و موزه‌های این کشور به نمایش گذاشته شده‌است.<ref>http://www.persiangulfstudies.com/fa/index.asp?p=pages&id=512</ref>
 
در ادبیات اقوام [[ترک]] زبان [[آسیای مرکزی]] هزاران واژه [[فارسی]] می‌یابید. یک شعر قرون وسطایی در [[زبان ترکی]] به‌ویژه [[زبان ازبکی]] ده‌ها ترکیب فارسی دارد برای نمونه بیت "لیلی سر زلف شانه می‌کرد/ مجنون دُر اشک دانه می‌کرد" به صورت "لَیلی سر زلف شانه ای‌دور/ مجنون در اشک دانه ای‌دور" در زبان ازبکی ترجمه شده‌است. در [[کتاب‌خانه ابوریحان بیرونی]] در ازبکستان ۴۳ هزار نسخه خطی نگهداری می‌شود که ۳۹ هزار تای آن‌ها به [[زبان فارسی]] است.<ref>http://www.persianacademy.ir/fa/Y190894.aspx</ref> بسیاری از واژگان [[زبان عربی]] از طریق [[زبان فارسی]] وارد زبان ازبکی شده‌اند. واژگان زبان ازبکی به شدت از زبان پارسی و لهجه‌های آن یعنی [[تاجیکی]] و [[دری]] اثر پذیرفته‌است.<ref>http://www.ccjk.com/one-beautiful-language-in-the-world-uzbek/</ref><ref>http://factsanddetails.com/central-asia/Uzbekistan/sub8_3d/entry-4699.html</ref>