[[پرونده:Nasser-al-Din-Pen-and-ink.jpg|بندانگشتی|چپ|150px|طراحی محمدحسنخان صنیع الدوله، از پشت سر، اثر ناصرالدین شاه، ۱۹ رمضان ۱۲۹۰]]
[[پرونده:نقاشی ناصرالدین شاه.jpg|بندانگشتی|تصویر فوق طرحی است که ناصرالدین شاه در سی سالگی از خودش کشیدهاست.]]
ناصرالدین شاه احتمالاً در نخستین مواجهه خود با دوربین عکاسی، یعنی زمانی که در حدود ۱۲۶۰ هجری قمری [[ژول ریشار]] با دوربین اهدایی ملکه ویکتوریا از او عکاسی کرد، به این هنر علاقهمند شد.<ref>طهماسبپور، محمدرضا، ص۲۱؛ امانت، عباس، ۱۲۹–۱۳۰</ref> او در نوزده سالگی دستور تهیه گزارشی تصویری از [[تخت جمشید]] را به ژول ریشار داد. این مأموریت که نافرجام ماند، اگر انجام میشد، میتوانست همقدم با کار عکاسان پیشرو دنیا در آن زمان باشد.<ref>طهماسبپور، محمدرضا، صص۴۱–۴۲</ref> علاقه ناصرالدین شاه به عکاسی سبب شد یک عکاس فرانسوی به نام [[فرانسیس کارلهیان]] را به منظور آموزش اصولی این هنر به ایران فراخوانده شود. شاه [[آقا رضا خان اقبالالسلطنه]] از پیشخدمتان خود را به کارلهیان سپرد تا فنون عکاسی را بیاموزد. پس از آن آقارضا در سفر و حضر همراه شاه بود و از جنبههای مورد علاقه او عکاسی میکرد. شاه همچنین مکان مستقلی را در کاخ گلستان با عنوان «عکاسخانه» به فعالیتهای آقارضا اختصاص داد.<ref>طهماسبپور، محمدرضا، صص۴۳–۴۸</ref> او مدتی بعد کارلهیان را مأمور آموزش عکاسی به شاگردان دارالفنون کرد.<ref>طهماسبپور، محمدرضا، ص۴۴</ref> به دستور او نخستین عکاسخانه عمومی ایران دایر شد.<ref>طهماسبپور، محمدرضا، ص۵۸</ref> همچنین با حمایتهای او چندین عنوان کتاب در زمینه عکاسی تألیف و ترجمه شدند که دانش روز عکاسی دنیا را در اختیار عکاسان ایرانی قرارداد.<ref>طهماسبپور، محمدرضا، ص۵۶</ref> خود شاه هم مشخصاً در ۲ دوره به عکاسی پرداخت. دوره اول که به دستیاری [[جعفرقلی نیرالملک|جعفرقلیخان نیرالملک هدایت]] به این کار میپرداخت و از حدود ۱۲۷۵ تا ۱۲۹۵ به مدت بیست سال مداوم ادامه داشت و دوره دوم از ۱۳۰۲ تا آخر سلطنتش. عکسهای دوره دوم، به دلیل دیدن کار عکاسان اروپایی که او در طول سفرهای خود ملاقات میکرد، پختهتر و منسجم تر هستند. برخی آثار او در دوره دوم، نشانگر تلاش او برای گذر از شیوههای عادی عکاسی و تجربه نگاههای نامعمولتر است.<ref>طهماسبپور، محمدرضا، صص۳۴–۳۸</ref>