غشای سلولی: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
HOBBITBILBO (بحث | مشارکت‌ها)
حدود10خط اضافه شد از کتاب زیست شناسی دهم
Amirreza8220 (بحث | مشارکت‌ها)
جز چند تغییر جزئی برای درک بهتر مطالب
برچسب‌ها: ویرایشگر دیداری ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه ویرایش پیشرفتهٔ همراه
خط ۲۵:
 
==ورود و خروج مواد به یاخته==
#'''<big>[[واپخش|انتشار ساده]]</big>''' :جریان مولکول ها در جهت شیب [[غلظت]] (از جای کم غلظت به پر غلظت ) را انتشار می نامند. نتیجه نهایی انتشار هر ماده یکسان شدن غلظت آن در محیط است. در ایناین‌ روش انرژی ([[آدنوزین تری‌فسفات|ATP]]) مصرف نمی شود و از [[انرژی جنبشی]] مولکول ها استفاده می شود.مولکول هایی مثل [[اکسیژن]] و [[کربن دی اکسید ([[اکسیژن|o2]] (O2 , [[کربن دی‌اکسید|co2]]CO2) از این روش انتشار می یابند.
#'''<big>[[انتشار آسان‌شده|انتشار تسهیل شده]]</big>''' :در این روش مانند روش انتشار ساده است نها با این تفاوت که مولکول ها از طریق [[پروتئین]] های سراسری انتشار می یابند.باید توجه داشت که در این روش نیز انرژی (ATP)مصرف نمی شود.
#'''<big>گذرندگی یا [[اسمز]]</big>''':این روش تنها برای جابجایی آب در یاخته است . فرض می شود که لوله ای U شکل داریم در این صورت دو طرف لوله را با غشایی با [[نفوذپذیری انتخابی]] یا تراوایی نسبی (غشا) از هم جدا می کنیم.در سمت راست [[آب خالص]] و در طرف چپ به همان اندازه آب و شکر می ریزیم.در این صورت غشا که نمی تواند شکر را عبور دهد تنها آب را عبور میدهد.به دلیل غلظت بیشتر آب در سمت راست آب از سمت راست به چپ انتشار میابد.توجه داشته باشید که غلظت آب در سمت راست بیشتر است اما غلظت محلول (آب و شکر)در سمت چپ بیشتر است.این پدیده که در یاخته صورت می پذیرد چون فشار اسمزی درون و بیرون یاخته یکسان است ، یاخته به طور معمول از خطر تورم و ترکیدن حفظ می شود.[[پرونده:Osmosis diagram.svg|بندانگشتی|اسمز]][[پرونده:0309 Three Forms of Endocytosis.jpg|بندانگشتی|اندوسیتوز و اگزوسیتوز]]
#'''<big>[[انتقال فعال سلولی|انتقال فعال]]</big>''':فرایندی‌ که‌ در آن،[[سلول|یاخته‌]]<nowiki/>مواد را برخلاف‌شیب‌غلظت‌منتقل‌می‌کند،انتقال‌فعال‌نام‌دارد.دراین‌فرایند،مولکول‌های‌[[پروتئین|پروتئین‌]]<nowiki/>باصرف‌انرژی،ماده‌ای را برخلاف‌شیب‌غلظت منتقل‌می‌کنند. این انرژی میتواند از [[مولکول]] 《[[آدنوزین تری‌فسفات|ATP]] 》به‌دست ‌آید.
#'''<big>[[انتقال فعال سلولی|انتقال فعال]]</big>''':فرایندی که مواد بر خلاف شیب غلظت از غشا عبور می کنند.این روش توسط پروتئین های سراسری([[پمپ سدیم/پتاسیم|پمپ]])صورت میگیرد.این روش با مصرف انرژی(ATP)صورت می گیرد.
#'''<big>[[درون‌بری|آندوسیتوز]] و [[برون‌رانی|اگزوسیتوز]]</big>'''(درون بری و برون رانی):برخی یاخته ها می توانند ذره های بزرگ (مولکول های پروتئینی) را با درون بری جذب کنند.در این روش با نزدیک شدن مواد بزرگ به غشا ، قسمتی از غشا با پیچیدن به دور آن آن را به داخل می برد . این غشا که به دور مواد بزرگ می پیچد وزیکول نام دارد . با تشکیل وزیکول ؛ اندازه ، مقدار ، طول و سطح غشا کاهش می یابد.در برون رانی (اگزوسیتوز) این فرایند برعکس می شود . یعنی ذره های بزرگ از یاخته خارج می شوند.این تنها روشی است که به شیب غلظت ربطی ندارد.
 
همچنین در این روش با مصرف انرژی (ATP) همراه است.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=زیست شناسی(1) {{!}} پایگاه کتاب های درسی، اداره کل نظارت بر نشر و توزیع مواد آموزشی|نشانی=http://chap.sch.ir/books/7751|وبگاه=chap.sch.ir|بازبینی=2020-01-02}}</ref>
 
== کربوهیدرات‌های پوسته – [[گلیکوکالیکس]] یاخته‌ای ==