مرداویج زیاری: تفاوت میان نسخه‌ها

[نسخهٔ بررسی‌نشده][نسخهٔ بررسی‌نشده]
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
بدون خلاصۀ ویرایش
برچسب‌ها: ویرایشگر دیداری ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
مفید فایده همانند تهویه هوا و سنگ حجرالاسود نمونه ای از حشو و فزونی است.
برچسب‌ها: ویرایشگر دیداری ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
خط ۳۷:
:''منابع ثانویه'': [[الکامل فی التاریخ]] [[عزالدین بن اثیر|ابن اثیر]] در ابتدای سده هفتم (سیصد سال پس از وشمگیر) نگارش شده‌است. با این حال، به علت استفاده از منابع متعدد و تلفیق اطلاعات آن‌ها حاوی اطلاعات ارزشمندی است. وی در مواردی که دچار تردید شده‌است نیز با رویکردی انتقادی آرای گوناگون را بیان کرده‌است.<ref>{{پک|مفرد|۱۳۸۶|ک=آل زیار|ص=۱۳–۲۰}}</ref> وی از منابعی بهره برده‌است که امروزه در دسترس نیست. از جمله کتاب گمشده «التاریخ فی اخبار ولاة خراسان» نوشته ابوعلی سلّامی، اطلاعات مفصلی دربارهٔ [[سامانیان]] تا مرگ [[ابوعلی چغانی]] (وفات ۳۴۴ ه‍.ق) را پوشش داده‌است، که شامل موارد مربوط به وشمگیر نیز می‌شود.<ref>{{پک|رضازاده لنگرودی|۱۳۹۴|ف=ابن اثیر|ص= ۷۰۳}}</ref> از دیگر منابع ابن اثیر، ظاهراً، کتاب گمشده «التاریخ» ثابت بن سنان است که حوادث سال‌های ۲۹۵ تا ۳۶۳ هجری قمری را روایت کرده‌است.<ref>{{پک|ناجی|ف=ثابت ابن سنان بن ثابت|۱۳۹۳|ص=}}</ref>
* ''تاریخ‌های محلی'' مجموعه کتاب‌هایی هستند که دربارهٔ تاریخ منطقه یا شهر خاصی نوشته شده‌اند. این دسته از کتاب‌ها دارای ارزش بیشتری برای موضوعی همچون تاریخ زیاری هستند، زیرا به علت محدود بودن موضوعات و چارچوب کار مورخ، بیشتر به جزئیات وقایع و حوادث می‌نگرند. از کتب مهم این جرگه می‌توان به ''[[تاریخ طبرستان (ابن اسفندیار)|تاریخ طبرستان]]، [[تاریخ رویان]]، [[تاریخ طبرستان و رویان و مازندران]] و [[تاریخ جرجان]]'' اشاره کرد.<ref>{{پک|مفرد|۱۳۸۶|ک=آل زیار|ص=۱۳–۲۰}}</ref>
: [[ابن اسفندیار]] (وفات پس از ۶۱۳ هجری قمری<ref>{{پک|قدرت دیزجی|۱۳۶۷|ص=۴۵۳}}</ref>)، نویسندهٔ کتاب ''تاریخ طبرستان''، از دبیران دربار [[باوندیان]] بود. وی کتاب خود را در قرن هفتم هجری نگاشته ولی منابعی نظیر «تاریخ التاجی فی دوله الدیلم» اثر ابواسحاق صابی،<ref>{{پک|کاهن|ک=تاریخ و مورخان اسلامی تا پایان دوران عباسی|۵ فروردین ۱۳۹۲|}}</ref> که او به سختی به آن‌ها دسترسی پیدا کرده‌بود، هم‌اکنون از بین رفته‌اند و بنابرین کتاب وی ارزش ویژه‌ای دارد.<ref>{{پک|مفرد|۱۳۸۶|ک=آل زیار|ص=۱۳–۲۰}}</ref> در جلد اول [[تاریخ طبرستان]] از ابتدا تا اواسط تاریخ وشمگیر پرداخته و در جلد دوم دنبالهٔ آن تا پایان دومین دورهٔ حکومت [[باوندیان]] می‌باشد. جلد اول نثری روان دارد ولی جلد دوم احتمال دارد توسط شخص ناشناس دیگری نوشته شده باشد و دارای نثری متکلفپیچیده است.<ref>{{پک|مهرآبادی|۱۳۸۱|ک=سرگذشت علویان طبرستان و آل‌زیار|ص=۵–۶}}</ref>
: دو کتاب ''تاریخ رویان'' نوشتهٔ [[اولیاءالله آملی]] (بعد از سال ۸۰۵ هجری قمری<ref>{{پک|قدرت دیزجی|۱۳۶۷|ص=۴۵۳}}</ref>) و ''تاریخ طبرستان و رویان و مازندران'' نوشتهٔ [[ظهیرالدین مرعشی]] (وفات ۸۹۲ هجری قمری) نیز اغلب مطالب ابن اسفندیار را تکرار کرده‌اند.<ref>{{پک|مفرد|۱۳۸۶|ک=آل زیار|ص=۱۳–۲۰}}</ref>
* ''منابع جغرافیایی'' نیز می‌توانند برای مطالعهٔ تاریخ مفید فایده باشند. از کتب جغرافی معاصر با زیاریان که به اوضاع جغرافیای اقلیمی و [[جغرافیای تاریخی]] می‌پردازند، ''[[المسالک و الممالک]]، [[حدود العالم]] و [[احسن التقاسیم فی معرفة الاقالیم]]'' هستند. دو کتاب با نام ''المسالک و الممالک'' وجود دارد که هر دو پیش از دوران وشمگیر نوشته شده‌است و کتاب ''حدود العالم'' نیز اطلاعات چندانی نداشته و بسیار مختصر می‌باشد ولی ''احسن التقاسیم'' در سال ۳۷۵ هجری قمری با دقت مناسبی نوشته شده‌است و از بهترین کتاب‌ها در این زمینه است.<ref>{{پک|مفرد|۱۳۸۶|ک=آل زیار|ص=۱۳–۲۰}}</ref>
* منابع دیگری نیز علاوه بر کتب تاریخ و جغرافی وجود دارند. من‌جمله کتاب ادبی ''[[قابوس‌نامه]]'' که از مهم‌ترین منابع اولیه برای شناخت زیاریان به‌شمار می‌آید و توسط [[عنصرالمعالی|کیکاووس]]، یکی از امیران متأخر زیاری، نگاشته شده‌است.<ref>{{پک|مفرد|۱۳۸۶|ک=آل زیار|ص=۱۳–۲۰}}</ref>