فر کیانی (نماد فروهر): تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
InternetArchiveBot (بحث | مشارکت‌ها)
نجات ۱ منبع و علامت‌زدن ۰ به‌عنوان مرده.) #IABot (v2.0
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۶:
[[پرونده:Faravahar at Behistun.jpg|بندانگشتی|200px|فر کیانی بیستون و کنده‌کاری خط میخی در کرمانشاه به سال ۵۲۰ پیش از میلاد مسیح]]
 
'''نماد فر کیانی''' (که اشتباهاً به ''نماد [[فَرَوَهر]]'' مشهور است)<ref name="ReferenceA">{{یادکرد |فصل=|کتاب=راهنمای مستند تخت جمشید|نویسنده = علیرضا شاهپور شهبازی|ترجمه=|ناشر =انتشارات سفیران و انتشارات فرهنگسرای میردشتی|شهر=تهران |کوشش=بنیاد پژوهشی پارسه-پاسارگاد |ویرایش= |صفحه=187|سال=۱۳۸۴|شابک=964-91960-6-4}}</ref> نشان پیکر بالداری است. این پیکر در دیدگاه بعضی باستان‌شناسان و ایران‌شناسان به اشتباه نماد اهورامزدا معرفی شده‌است. نماد [[خورشید بالدار]] در فرهنگ خاورمیانه و در تمدن [[مصر]]، [[سوریه]]، و [[آشور]] تاریخی طولانی دارد و نماد فر کیانی اقتباسی از آن است. فر کیانی، نماد پادشاهی کشور ایران است. نامیدن این نماد به عنوان نماد فَرَوَهَر به قرن نوزدهم میلادی برمی‌گردد و مدرکی دال بر این که این نماد وابسته به دین زرتشتی باشد وجود ندارد. دانشمندان همواره در مورد نماد فر کیانی اختلاف نظر داشته‌اند. بعضی انگشت‌شمار از نوشته‌های علمی، این نماد را اهورامزدا می‌دانند که اشتباه به نظر می‌رسد. زیرا [[اهورامزدا]] نه مذکر است و نه مؤنث. دراصل خداوند موجود زمینی نیست که جنسیت داشته باشد. همچنین دست نیایش را به درگاه خداوند بلند کرده‌است؛ مدرکی دال بر این‌که تصویر [[زرتشت|پیامبر زرتشت]] باشد هم وجود ندارد.<ref>{{یادکرد|نویسنده=زرین پوش، فرزانه| عنوان = فروهر نگارهٔ بالدار زرتشتیان|ترجمه=|ژورنال=|نشریه=مجلهٔ رشد آموزش تاریخ|تاریخ=پاییز ۱۳۸۴|دوره=|شماره=۲۰|صفحه=۲۱–۲۲}}</ref> از آنجایی که [[زرتشت|پیامبر زرتشت]] پارچه‌ای به سر می‌بسته و تاج پادشاهی بر سر نداشت این احتمال کمرنگ می‌شود. زیرا پیکری که در میان بال‌های شاهین مشاهده می‌شود، تاج پادشاهی بر سر دارد؛ بنابراین می‌توان به این نتیجه رسید که این پیکر، پیامبر زرتشت نیست. زیرا دارای تاج و جامه پادشاهی است و گردی پیمان (حلقهٔ پیمان به کشور) را به دست گرفته‌است. در دیرباز گردی پیمان همانند تاج، عصا و بازوبند پادشاهی از ابزارهای [[پادشاهان ایران]] محسوب می‌شده‌است. بسیاری دیگر فر کیانی را نماد '''فر پادشاهی''' می‌دانند که مستند و معقول است. تصویر انسان در میان بال‌های شاهین، هویت بخصوصی ندارد و به تمام پادشاهان ایران اطلاق می‌شود که این نماد را برای بیان هویت ایرانی خود بکار برده و در سنگ‌نبشته‌ها کنده‌کاری کرده‌اند؛ بنابراین می‌توان به این نتیجه رسید که این پیکر، در واقع نماد فر پادشاهی ایران است. اما زرتشتیان زمان هخامنشی این نماد را بر بالای آتشکده‌های خود نصب می‌کردند و آن را مقدس و نماد نژاد خود می‌دانستند. در سکهٔ یافت شده مربوط به پیش از دوره اشکانیان و سده سوم پیش از میلاد مسیح، '''وادفَرَداد یکم'''، [[فرترکه]] پارس درحالی در مقابل آتشکده زرتشتی و [[درفش کاویانی]] در حال نیایش است که در بالای آتشکده، نماد فر کیانی به وضوح مشخص است؛ ولی درمجموع بنا بر سکه‌های یافته شده و کتیبه‌های باستانی پیش از اسلام، قطعی است که فر کیانی نماد هویت ایرانی بوده و در طرف مقابل دارِ مهر (جام آتش) به عنوان نماد [[مزدیسنا]] محسوب می‌شده‌است.
 
[[علیرضا شاهپور شهبازی]] [[باستان‌شناس]] ایرانی در کتاب [[راهنمای مستند تخت جمشید (کتاب)|راهنمای مستند تخت جمشید]] این نماد را '''فر کیانی''' (شکوه خسروانی) معرفی می‌کند و نام فَرَوَهَر را نامی غلط برمی‌شمرد که به اشتباه رایج شده‌است.<ref name="ReferenceA"/>