اعتراضات دی ۱۳۹۸ ایران: تفاوت میان نسخه‌ها

'''اعتراضات دی ۱۳۹۸ ایران''' مجموعهٔ اعتراضات مردمی، دانشجویی و ضد حکومتی در سراسر ایران است که از ۲۱ دی به‌دنبال سرنگون کردن [[پرواز شماره ۷۵۲ هواپیمایی بین‌المللی اوکراین]] در تاریخ ۱۸ دی ۱۳۹۸ (۸ ژانویه ۲۰۲۰) توسط [[پدافند هوایی]] [[سپاه پاسداران انقلاب اسلامی|سپاه پاسداران]] و کتمان آن از طرف حکومت جمهوری اسلامی ایران شکل گرفت. پرواز شماره ۷۵۲ هواپیمایی بین‌المللی اوکراین یک پرواز مسافربری متعلق به [[هواپیمایی بین‌المللی اوکراین]] از مبدأ [[تهران]] به مقصد [[کی‌یف]] بود که هدف شلیک [[پدافند هوایی]] [[سپاه پاسداران انقلاب اسلامی|سپاه پاسداران]]<ref>[https://ir.voanews.com/a/iran-plane-crash/5241255.html اعتراف ایران به سرنگونی هواپیمای اوکراینی؛ سپاه شلیک کرد] صدای آمریکا</ref> قرار گرفته و [[فهرست حوادث هوایی ساقط کردن هواپیماهای مسافربری|ساقط شد]].<ref name=":1">{{یادکرد وب|عنوان=خبرگزاری فارس - اطلاعیه مهم ستادکل نیروهای مسلح/ سقوط هواپیمای مسافربری ناشی از خطای انسانی سیستم پدافندی بود|نشانی=https://www.farsnews.com/news/13981011001065/اطلاعیه-مهم-ستادکل-نیروهای-مسلح-سقوط-هواپیمای-مسافربری-ناشی-از-خطای|وبگاه=خبرگزاری فارس|تاریخ=2020-01-11|بازبینی=2020-01-11|archiveurl=https://web.archive.org/web/20200111053758/https://www.farsnews.com/news/13981011001065/اطلاعیه-مهم-ستادکل-نیروهای-مسلح-سقوط-هواپیمای-مسافربری-ناشی-از-خطای|archivedate=۱۱ ژانویه ۲۰۲۰|dead-url=no}}</ref><ref name=":2">{{یادکرد خبر|عنوان=ایران: هواپیمای اوکراینی در پی خطای انسانی هدف قرار گرفته‌است|نشانی=https://www.bbc.com/persian/iran-51073829|تاریخ=2020-01-11|تاریخ بازبینی=2020-01-11|زبان=fa|archiveurl=https://web.archive.org/web/20200111051130/https://www.bbc.com/persian/iran-51073829|archivedate=۱۱ ژانویه ۲۰۲۰|dead-url=no|ناشر=بی‌بی‌سی فارسی|doi=|تاریخ بازدید=}}</ref><ref>{{یادکرد وب|عنوان=اشتباه پدافند سپاه موجب سقوط هواپیمای اوکراینی شد|نشانی=https://www.isna.ir/news/98102115723/اشتباه-پدافند-سپاه-موجب-سقوط-هواپیمای-اوکراینی-شد|وبگاه=ایسنا|تاریخ=2020-01-11|بازبینی=2020-01-11|کد زبان=fa|نویسنده=|پیوند بایگانی=https://web.archive.org/web/20200111055940/https://www.isna.ir/news/98102115723/اشتباه-پدافند-سپاه-موجب-سقوط-هواپیمای-اوکراینی-شد|تاریخ بایگانی=۱۱ ژانویه ۲۰۲۰}}</ref> عمده شعارها علیه علی خامنه‌ای، به عنوان فرمانده کل نیروهای مسلح و سپاه پاسداران و درخواست استعفا و محاکمه آنان است.<ref>[https://ir.voanews.com/a/iran-protest/5243062.html گسترش اعتراضات به خامنه‌ای و سپاه پاسداران در دهها شهر ایران در دومین روز] صدای آمریکا</ref>

روز یکشنبه ۲۲ دی ۱۳۹۸ دانشجویان معترض [[دانشگاه بهشتی تهران]]، و [[دانشگاه صنعتی اصفهان]] و [[دانشگاه امیرکبیر]] تجمع کرده و شعارهای ضد حکومتی سر می‌دهند. در تهران دانشجویان معترض در دانشگاه بهشتی تهران با اشاره به خامنه‌ای رهبر جمهوری اسلامی شعار می‌دادند.<ref name=":7">{{یادکرد وب|عنوان= «تجمع اعتراضی» در برخی دانشگاه‌ها، تدابیر امنیتی «شدید» در تهران|نشانی=https://www.radiofarda.com/a/30372730.html|وبگاه=رادیو فردا|بازبینی=2020-01-12|کد زبان=fa}}</ref> در [[دانشگاه الزهرا]] نیز دانشجویان با همخوانی ترانه «[[از خون جوانان وطن لاله دمیده]]» استاد [[محمدرضا شجریان]]، یاد جانباختگان هواپیمای اوکراینی را گرامی‌ داشتند.<ref>[https://ir.voanews.com/a/iran-protests/5243237.html ادامه اعتراضات دانشجویان به شلیک موشک به هواپیمای اوکراینی ؛ دست‌کم ۴ دانشجو در اعتراضات بازداشت شدند] صدای آمریکا</ref>

* [[دونالد ترامپ]] رئیس‌جمهوری ایالات متحده روز شنبه ۲۱ دی ماه با دو توییت به [[زبان فارسی]] از اعتراضات مردم ایران حمایت کرد. در توییت نخست نوشت: «خطاب به به مردم شجاع و رنج کشیده ایران»ایران، توییت کرد: «من از ابتدای دوره ریاست جمهوریم با شما ایستاده‌ام و دولت من همچنان با شما خواهد ایستاد. ما اعتراضات شما را از نزدیک دنبال می‌کنیم. شجاعت شما الهام‌بخش است.» در در توییت دیگریدوم به رژیم ایران هشدار داد: «دولت ایران باید به گروه‌های حقوق بشر اجازه بدهد حقیقت کنونی اعتراضات در جریان مردم ایران را نظارت کرده و گزارش بدهند. نباید شاهد [[اعتراضات ۱۳۹۸ ایران|کشتار دوباره معترضان مسالمت آمیز]] یا [[قطعی سراسری اینترنت در ایران|قطع اینترنت]] باشیم. جهان نظاره‌گر این اتفاقات است.»<ref>[https://ir.voanews.com/a/5241733.html دو توئیت پیاپی پرزیدنت ترامپ به فارسی: نباید شاهد کشتار دوباره معترضان و قطع اینترنت ایران باشیم] صدای آمریکا</ref> وی یکشنبه شب ۲۲ دی‌ماه بار سوم به فارسی در توئیتر خود نوشت:‌ «خطاب به رهبران ايران: معترضان خود را نكشيد. هزاران تن تاكنون به دست شما كشته يا زندانی شده‌اند، و جهان نظاره‌گر است. مهمتر از آن، ايالات متحده نظاره‌گر است. اينترنت را دوباره وصل كنيد و به خبرنگاران اجازه دهيد ازادانه حركت كنند! كشتار مردم بزرگ ايران را متوقف كنيد!» ترامپ در۲۳ دی برای بار چهارم به فارسی توییت کرد: «مشاور امنیت ملی امروز عنوان کرد كه تحریمها و اعتراضات، ایران را به شدت تحت فشار قرار داده است و آنها را مجبور به مذاكره میكند. درواقع، اصلا برایم اهمیتی ندارد که آیا آنها مذاکره میکنند یا نه. این کاملاً به عهده خودشان است، اما سلاح هسته‌ای نداشته باشیدو معترضان خود را نکشید.»<ref>[https://ir.voanews.com/a/us-iran-trump/5243014.html توئیت پرزیدنت ترامپ درباره ایران: معترضان‌تان را نکشید؛ سلاح هسته‌ای نمی‌توانید داشته باشید] صدای آمریکا</ref><ref>[https://ir.voanews.com/a/us-iran-trump-protest/5242331.html هشدار پرزیدنت ترامپ به رهبران ایران: معترضان را نکشید] صدای آمریکا</ref>

*سناتور جمهوریخواه لیندزی[[لیندسی گراهام]]: «من خطاب به همقطاران دموکرات و لیبرالم که از آزادی های فردی حمایت می کنند، می‌گویم: وقتی پای حمایت از مردم ایران و میل آنها به آزادی در میان است، صدای‌تان کجاست؟ سکوت شما کرکننده و نامید کننده است.»<ref name=":0">{{یادکرد وب|عنوان=همراهی برخی اعضای جمهوریخواه و دموکرات کنگره آمریکا با مردم ایران: در کنارتان هستیم|نشانی=https://ir.voanews.com/a/us-congress-iran/5243142.html|وبگاه=صدای آمریکا|بازبینی=2020-01-13|کد زبان=fa}}</ref>

*[[میت رامنی]] سناتور جمهوریخواه: «آمریکا در کنار ایرانیانی که برای آزادی اعتراض می کنند، ایستاده است. نیروهای استبدادی آیت الله ممکن است برای سرکوب نارضایتی ها تلاش کنند اما آنها نخواهند توانست که روحیه انسانی را برای همیشه لگد مال کنند.»<ref name=":0" />

*[[جف مارکلی]] سناتور دموکرات: «من در کنار مردم ایران هستم که برای دموکراسی و یک دولت مسئول برای گفتن حقیقت اعتراض می‌کنند. همه مردم در همه کشورها لایق کمتر از این نیستند.»<ref name=":0" />