قابوس بن وشمگیر: تفاوت میان نسخه‌ها

[نسخهٔ بررسی‌شده][نسخهٔ بررسی‌شده]
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
جز تمیزکاری پانویس‌های کوتاه (وظیفه ۲۱)
جزبدون خلاصۀ ویرایش
برچسب‌ها: ویرایشگر دیداری ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
خط ۱۷:
| religion = [[سنی|تسنن]]، [[اسلام]]
}}
'''قابوس بن وشمگیر''' ملقب به '''شمس‌المعالی'''، چهارمین پادشاه [[زیاریان]] بود که بعد از برادرش [[بیستون پسر وشمگیر|بیستون]] در سال ۳۶۷ هجری، در [[جرجان|گرگان]] به تخت نشست. او آن هنگام در [[شهریارکوه]] [[طبرستان]] بود. از بیستون فرزند خردسالی مانده‌بود که [[دباج بن بانی گیل]] پدربزرگ مادری این طفل تلاش می‌کرد تا او را به حکومت برساند، اما تعداد زیادی از فرماندهان و لشکریان زیاری، قابوس را به پادشاهی برگزیدند. قابوس دو دوره حکومت کرد. دورهٔ نخست به آرامی گذشت، اما بعد از مرگ [[رکن‌الدوله دیلمی|رکن‌الدوله]]، فرمانروای [[آل بویه|آل‌بویه]]، سرزمین‌های تحت حکومت او میان سه پسرش [[عضدالدوله دیلمی|عضدالدوله]]، [[مویدالدوله]] و [[فخرالدوله دیلمی|فخرالدوله]] تقسیم شد. عضدالدوله و مویدالدوله با فخرالدوله اختلاف پیدا کردند و بین آن‌ها جنگ درگرفت. فخرالدوله به قابوس پناه برد. قابوس از تسلیم فخرالدوله به برادرانش امتناع کرد و میان آن‌ها جنگی درگرفت که قابوس و فخرالدوله شکست خوردند و او به [[خراسان]] پناه بردندبرد.
 
قابوس قریب ۱۸ سال از حکومت محروم بود و در پناه دربار دیگر شاهان می‌زیست؛ اما با مرگ عضدالدوله و تضعیف آل‌بویه، وی با کمک یاران [[مردم تبری|طبری]] و [[دیلمیان|دیلمی]] خود، به گرگان حمله کرد و توانست آن را از آل‌بویه پس بگیرد و مجدددوباره بر تخت بنشیند. قابوس تا سال ۴۰۳ هجری حکومت کرد و بر دامنهٔ متصرفات خود از سوی مغرب افزود و [[جرجان|گرگان]]، [[چالوس]] و [[رویان (نور)|رویان]] و [[دیلم]] را ضمیمهٔ قلمرو خود کرد و برخی قلاع [[قومس]] را فتح نمود.
 
وی مردی ادیب و شاعر و خوشنویس بود و اشعاری را به [[فارسی]] و [[عربی]] می‌سرود و دربارش به مرکزی برای حمایت از دانشمندان بدل شده‌بود، اما از سویی در اواخر عمرش سنگدل و خشن شده بود و قتل پرده‌دار مخصوص خود، نعیم، که مرد درستکاری بود، موجب شورش لشکریان و عزل وی از حکومت شد. بعد از قابوس، فرزندش [[منوچهر بن قابوس|منوچهر]] به حکومت رسید و کسانی را که برای قتل پدرش توطئه کرده‌بودند، را اسیر کرد و آن‌ها را کشت. آرامگاه وی در [[برج گنبد قابوس]] است، که در زمان حیات، به دستور خودش ساخته شده‌بود.