معتزله: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
InternetArchiveBot (بحث | مشارکت‌ها)
نجات ۱ منبع و علامت‌زدن ۰ به‌عنوان مرده.) #IABot (v2.0
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
خط ۵۰:
 
== واکنش خلفا ==
در زمان بنی‌امیه، معتزله قدرت چندانی نداشت و خلفای بنی‌امیه نیز خیلی متعرض معتزله نمی‌شدند. آن‌ها بیشتر حامی جریان [[مرجئه]] و درگیر با جریان [[خوارج]] بودند. البته به نظر برخی چون [[خنجی]]، بنی‌امیه از مخالفان معتزله محسوب می‌شدند به نحوی که یکی از بنی‌امیه دست و پای یکی از رهبران معتزله را قطع نمود و دستور داد تا وی را در سطل زباله انداختند تا جان داد. اما در زمان حکومت بنی‌عباس، به دلیل اینکه عقاید معتزله هماهنگ با سیاست‌های آن‌ها بود، معتزله مورد حمایت دستگاه خلافت قرار گرفت و به ارج و منزلتی بالا دست یافت. در میان [[خلفای عباسی]]، از جمله [[مأمون]] به حمایت از معتزله پرداخت و مخالفان آن‌ها (اشاعره) را تحت فشار قرار داده و به زندان انداخت. [[معتصم]] و [[واثق]] نیز روش مأمون را ادامه دادند. اما [[متوکل]] و [[قادر]] به مخالفت با معتزله پرداخته و با تحت فشار قرار دادن جریان عقل‌گرایی و از جمله معتزله، این جریان را در انزوا فروگذاردند.
در زمان خلافت مأمون ( 198_218) آیین معتزله اسلام رسمی خلافت شناخته شد ، ولی انگیزه ی مأمون در این اقدام حسابگری های سیاسی بود . وی می کوشید تا مذهبی واحد و اجباری را برای همه ی مسلمانان برقرار سازد ، زیرا از همان نیمه ی دوم سده ی نخست هجری نهضت های خوارج و شیعیان و خرمدینان کار را برای خلافت دشوار کرده بودند ، بدین جهت مأمون برای فرو نشاندن این جنبش ها و پایان بخشیدن به مخالفت های گسترده ، استقرار یک مذهب واحد دولتی را ضروری دانسته بود .
معتزله نخستین کسانی بودند که اصل وجود یک مذهب دولتی را که برای همه ی مسلمانان اجباری باشد اعلام کردند و تعقیب کسانی را که مخالفت آنان فکر می کردند ضروری شمردند . فرمان مربوط به رسمیت معتزله در سال 212 هجری از جانب مأمون صادر شد و چند سال بعد فرمان تازه ای از طرف او صدور یافت که بموجب آن قاضیان و علما و فقیهان میبایست از لحاظ معتقدات دینی مورد امتحان واقع شوند و هرکس که از قبول معتقدات معتزله امتناع ورزد محکوم به تبعید شود . امام احمد بن حنبل مؤسس مذهب حنبلی از جمله ی این تبعید شدگان است .در زمان مأمون یک سازمان بازرسی مذهبی بنام محنه تأسیس شد که نوعی از دیوان های تفتیش عقاید بعدی کلیسای کاتولیک بود [[معتصم]] و [[واثق]] نیز روش مأمون را ادامه دادند. اما [[متوکل]] و [[قادر]] به مخالفت با معتزله پرداخته و با تحت فشار قرار دادن جریان عقل‌گرایی و از جمله معتزله، این جریان را در انزوا فروگذاردند.همچنین مأمون امیر الکافرین و واثق و معتصم کافر خوانده شدند .
ورود صلاح الدین ایوبی به مصر آخرین ضربه را بر معتزله وارد ساخت و چندی نیز مورد تاخت و تاز آن قوم بودند.
معتزله پیش از سرکوبگری شدید دوران المتوکل به نوزده فرقه ی فرعی تقسیم شد .
 
== گرایش مذهبی ==