'''سگ''' {{علمی|Canis lupus familiaris}} زیرگونهٔ [[اهلی کردن|اهلی]] [[گرگ]]ها و [[پستانداران|پستانداری]] از راستهٔ [[سگ‌سانان]] است. سگ نخستین [[جانوران|جانوری]] است که به دست انسان اهلی شد. سگ‌ها از گوناگون‌رینگوناگون‌ترین جانوران زمین هستند که میراث چند هزار سال مداخلهٔ انسان در روند جفت‌گیری و پرورش این جانور است.<ref name="khanacademy.org">{{یادکرد وب|کد زبان=en|وبگاه=Khan Academy|نشانی=https://www.khanacademy.org/test-prep/mcat/biomolecules/evolution-population-dynmaics/a/evolution-natural-selection-and-human-selection|عنوان=Evolution: Natural selection and human selection article|بازبینی=2018-10-30}}</ref><ref>{{یادکرد خبر|کوشش=Dogtime|تاریخ=2009-05-30|عنوان=A brief history of breeding - Dogtime|نشانی=https://dogtime.com/dog-health/general/915-breeding-history|زبان=en-US|تاریخ بازبینی=2018-10-30}}</ref><ref>{{یادکرد خبر|نام خانوادگی=GrrlScientist|کوشش=Forbes|عنوان=Old Dog, New Dog: Genetic Map Tracks The Evolution Of Man's Best Friend|نشانی=https://www.forbes.com/sites/grrlscientist/2017/04/25/old-dog-new-dog-genetic-map-tracks-the-evolution-of-mans-best-friend/#51285adcec77|زبان=en|تاریخ بازبینی=2018-10-30}}</ref> سگ‌ها نقش‌های گوناگونی در جوامع انسانی بر عهده گرفته‌اند و آدمیان از ایشانآن‌ها برای [[شکار]]، [[گله|گله‌داری]]، بارکشی، محافظت، کمک به [[پلیس]] و [[نیروهای مسلح]]، همراهی و همدمی و کمک به اشخاص دچار ناتوانی استفاده کرده‌اند. در برخی فرهنگ‌ها از سگ به‌عنوانبه عنوان یک منبع غذایی هم استفاده می‌شود.
سگ‌ها صدها [[نژاد (زیست‌شناسی)|نژاد]] گوناگون دارند که بیشتر آنها در چند صد سال اخیر به وسیلهٔ اصلاح نژادی توسط انسان‌ها ایجاد شده‌اند. انسان‌ها از طریق تولید نسل از سگ‌های دارای صفات جسمی و رفتاری مخصوص برای انجام کارهای خاص استفاده می‌کنند که باعث ایجاد نژادهای متفاوتی از سگ‌هایسگ‌ها شده‌اند که تفاوت‌های ظاهری قابل توجهی با یکدیگر دارند. بلندی قد انواع سگ از سطح زمین تا بین دو [[کتف]] از حدود ۱۵ سانتی‌متر در نژاد [[شی‌هواهوا|چی‌واوا]] تا حدود ۷۶ سانتی‌متر در [[تازی ایرلندی]] متغیّر است. [[رنگ]] آنها نیز از [[سفید]] تا [[سیاه]] و از [[قهوه‌ای]] تیره تا روشن با طرح‌های مختلفی متغیر است. بلندی موی آنها نیز از بسیار کوتاه تا چند سانتی‌متر و موی زبر تا پشم صاف، فِر یا نرم متفاوت است.
