دستگاه گردش خون: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
جز ویرایش 5.125.46.67 (بحث) به آخرین تغییری که InternetArchiveBot انجام داده بود واگردانده شد
برچسب: واگردانی
خط ۱۷:
|MeshNumber =
}}
'''دستگاه گردش خون''' یکی از دستگاه‌های بدن است که کارش به گردش درآوردن [[خون]] در بدن به منظور رساندن [[غذا]] (<small>[[آمینواسید]]</small>، <small>[[الکترولیت]]</small>، <small>[[لنف]]</small>)، انواع گازهای مورد مصرف بدن همچون [[اکسیژن]] و دفع مواد زاید حاصل از [[متابولیزم|متابولیسم]] [[سلول]] هاست. به‌طور کلی، چرخش خون در بدن به دو چرخه (گردش) ششی، که در حین آن خون توسط [[قلب]] به درون [[شش|شش‌ها]] هدایت شده و در آنجا اکسیژن دریافت می‌کند، و چرخه سیستمیک (کل بدن منهای بخش گازی ریه)، که در حین این چرخه خون توسط قلب به کل بدن هدایت شده و [[اکسیژن]] و مواد غذایی را به کل سلول‌های بدن می‌رساند.
<br />بله بازم هکر کلاه سفید هستم که این طوری کردم
{{سخ}}
دستگاه گردش خون شامل تمام [[رگ|رگهای]] بدن به استثناء رگ‌های لنفی بوده و یک سیستم بسته محسوب می‌گردد و بنابراین سلول‌ها و اجزای خون هرگز از رگ‌ها خارج نمی‌گردند. لازم به یادآوری است که در بسیاری از بی مهرگان، سیستم گردش خون، یک سیستم باز محسوب می‌گردد.
 
بدن یک فرد بالغ به‌طور متوسط دارای ۴٫۷ تا ۵٬۷ لیتر خون می‌باشد، که در برگیرنده پلاسما، [[گلبول قرمز|سلول‌های قرمز خون]]، [[گویچه سفید|سلول‌های سفید خون]]، و سایر اجزاء می‌باشد.
 
== قلب ==
 
قلب یکی از اجزای اصلی [https://web.archive.org/web/20170901053126/http://ariaman-mg.ir/sirculation-%DA%AF%D8%B1%D8%AF%D8%B4-%D8%AE%D9%88%D9%86/ ''دستگاه گردش خون''] در انسان‌هاست و با ضربان‌های خود خون را در رگ‌ها جاری می‌سازد. بجز ماهی‌ها که دستگاه گردش خون ساده دارند، دیگر مهره‌داران دارای گردش خون مضاعف هستند. در جریان خون ساده خون تیره که تراکم دی‌اکسیدکربن بالا دارد، به قلب می‌آید. با ضربان قلب به آبشش‌ها رفته و پس از اینکه گازها را مبادله کرد بدون بازگشت به قلب، به طرف بافت‌های بدن می‌رود. در گردش خون مضاعف خون حاوی دی‌اکسیدکربن بالا پس از قلب به شش‌ها رفته اکسیژن و دی‌اکسیدکربن را مبادله می‌کند و به قلب باز می‌گردد. پس از آن به گردش عمومی خون هدایت می‌شود و به سمت بافت‌ها و اندام‌ها می‌رود. قلب خزندگان، پرندگان و پستانداران چهار حفره‌ای می‌باشد. دو حفرهٔ بالا، دهلیز و دو حفرهٔ پایین بطن نام دارند. خون از سمت راست قلب به سمت شش‌ها می‌رود که این مسیر را گردش خون کوچک ششی می‌نامند. خونی که از شش‌ها می‌آید به سمت چپ قلب وارد می‌شود و از آنجا به سایر نقاط بدن منتقل می‌شود، این گردش را گردش بزرگ می‌نامند.
<br />
 
=== ساختمان قلب ===
قلب به وسیلهٔ دو صفحهٔ عمود برهم به چهار حفره تقسیم می‌شود، [[دهلیز]] چپ و راست، [[بطن]] چپ و راست. دهلیز راست در قدام دهلیز چپ قرار دارد و بطن راست در قدام بطن چپ. دیواره قلب شامل سه لایه است:
<br />
* لایهٔ خارجی احشایی از [[پریکارد]] سروزی ([[اپی‌کارد]])
* لایهٔ میانی ضخیم از عضلهٔ قلب ([[میوکارد]])
* لایهٔ نازک داخلی ([[اندوکارد]])
لایه داخلی پوشش حفره‌های دهلیز و بطن است. لایه میانی ماهیچه‌ای و ضخیم، بخش قابل انقباض قلب است و لایه خارجی پوشش پیوندی یا آبشامهٔ قلب را می‌سازد. بافت گرهی نوع دیگری از بافت ماهیچه‌ای در قلب است که کار هدایت و تولید تحریک‌های قلبی را بر عهده دارد.
 
=== ویژگی‌های ماهیچهٔ قلب ===
میوکار دهلیزها و بطن‌ها به شکل تارهایی ماهیچه‌ای و مستقل به انقباض در می‌آیند. تارهای ماهیچه‌ای به هم متصل هستند و تحریک را به یکدیگر منتقل می‌کنند. بافتی عایق در محل اتصال ماهیچهٔ دهلیزها به ماهیچهٔ بطن‌ها وجود دارد و از انتشار تحریک بجز طریق بافت گرهی خودداری می‌کند. قلب ماهیچه‌ای است خودکار وبافت گرهی مرکز بوجود آمدن تحریک و انقباض آن است. سرعت انقباض قلب وابسته به اعصاب قلب است. منقبض شدن ماهیچهٔ قلب سیستول نامیده می‌شود و دیاستول بازگشت آن به حال آرامش است.و...
<br />
 
=== بافت گرهی و خودکار قلب ===
بافت گرهی (بافت هادی به خاطر نقش هدایت‌کنندهٔ آن) میوکارد قلب را تحریک می‌کند. همهٔ تارهای ماهیچه‌ای قلب در جنین قادر به انقباض هستند، ولی با تمایز یافتن بافت ماهیچه‌ای قلب و افزایش قدرت انقباض تارها، این خاصیت میوکارد از بین می‌رود و فقط بافت گرهی قلب است که این ویژگی را حفظ می‌کند. بافت گرهی قلب از یک گره سینوسی - دهلیزی، یک [[گره دهلیزی - بطنی]] و رشته‌هایی در دیواره‌های بین دو بطن و درون میوکارد بطن‌ها ساخته شده‌است. گره اول که گره پیشاهنگ نامیده می‌شود جایگاه آغاز تحریکات طبیعی قلب است. محل این گره در پشت دیوارهٔ پشتی دهلیز راست، زیر منفذ بزرگ سیاهرگ زبرین است. گره پیشاهنگ بزرگتر از گره دهلیزی - بطنی است. تحریک تارهای ماهیچه‌ای این گره متناوب و خودبخودی است، به سایر تارهای بافت میوکارد قلب منتقل شده، آن‌ها را به انقباض در می‌آورد. گره دهلیزی – بطنی کمی متمایل به دهلیز راست و در حد فاصل بین دهلیزها و بطن‌ها است. رشته‌هایی از بافت گرهی، گره‌های سینوسی – دهلیزی و دهلیزی - بطنی را به هم متصل می‌کنند. تحریک در گره سینوسی – دهلیزی ایجاد شده تمام ماهیچهٔ دهلیزها را فرا می‌گیرد، به گره دهلیزی – بطنی می‌رسد و به تارهای گرهی دیوارهٔ بین دو بطن منتقل می‌شود. سپس به نوک بطن و سراسر بافت گرهی میوکارد منتقل می‌شوند و سرانجام در میوکارد قلب انتشار می‌یابند. سرعت انتشار تحریک در گره دهلیزی – بطنی و تارهای بین دو بطن کم است و در شبکهٔ گرهی دیوارهٔ میوکارد زیاد. تحریک هم‌زمان در ماهیچهٔ هر دو بطن پخش می‌شود.
ب
 
=== گردش خون ===
شریان‌ها و وریدهای دستگاه گردش خون انسان جریانی پیوسته و تقریباً بدون نوسان را به مویرگ‌ها میرسانند به این صورت که دیواره کششی شریان‌های بزرگی نظیر آئورت فشار خون پمپ شده توسط قلب در هر ضربان را در دیواره‌های ارتجاعی برای چند دهم ثانیه ذخیره می‌کنند و سپس تدریجاً آن را به خون وارد می‌کنند تا جریانی یکدست نهایتاً به مویرگ‌ها برای تبادل مواد برسد.گفتنی است افزایش سن چنانچه موجب رسوبگذاری چربی یا به‌طور کلی آرتریو اسکلروز شود این خاصیت کمرنگ تر شده و اختلاف فشار سیستولی و دیاستولی بارز تر می‌شود.
 
== شریان‌ها ==
== تأمین اکسیژن و مواد مغذی قلب خونی کهازدرون قلبعبور میکند، نمیتواندنیازهای تنفسی وغذایی قلبرا برطرف کند. به همیندلیلماهیچۀقلببارگهایویژهایبهنامسرخرگاکلیلی کهازآئورتانشعابگرفتهاست، تغذیهمیشود. اینرگها پسازرفع نیازیاختههایقلبی، با هم یکیمیشوندوبهصورتسیاهرگ آ کلیلیبهدهلیزراستمتصلمیشوند. بستهشدناینسرخرگها توسطلختهیاسختشدندیوارۀ آنها )تصلبشرایین(،ممکن استباعثسکتهقلبی ‏شود؛ چون در این حالتبهبخشی ازماهیچۀ قلب،اکسیژننمیرسدویاختههایآنمیمیرند)شکل3.) دریچههای قلب وجود دریچهها در هر بخشی از دستگاه گردش مواد باعث یکطرفه شدن جریان خون در آن قسمتمیشود.درساختاردریچهها، بافتماهیچهایبهکار نرفتهبلکه همان بافتپوششی است کهچینخوردهاستودریچههارامیسازد؛البتهوجودبافتپیوندیبهاستحکامآنهاکمکمیکند. ساختار ِ خاص ّ دریچههاوتفاوتفشاردردو طرفآنها،باعثبازیا بسته شدندریچههامیشود. بین دهلیز و بطن در هر طرف قلب، دریچهای هست که در هنگام انقباض بطن؛ از بازگشت خون بهدهلیز، جلوگیریمیکند.دریچۀ ==
 
از گردش خون عمومی به ترتیب آئورت،شریان‌های اصلی مانند شریان وداجی و زیر ترقوه‌ای و سپس شریان‌های بزرگ و شریان‌های کوچک؛ کاملاً ویژگی عروق شریانی را دارند. به‌طور کلی شریان یک دیواره عضلانی دارد و اتساع پذیر است.
<br />
 
هر چه از شریان‌های اصلی دورتر شویم دیواره نازک تر می‌شود. پس از شریان‌های کوچک آرتریول هارا داریم که متاآرتریول‌ها و مویرگ‌ها از آن‌ها شاخه می‌گیرند. متاآرتریول‌ها و مویرگ‌ها ذیواره عضلانی منظمی ندارند چرا که نقش آن‌ها عمدتاً تبادلی است و نه صرفاً انتقال خون.همچنین مویرگ‌ها در ابتدای خود واجد یک تک فیبر عضلانی هستند که می‌تواند برحسب نیاز بافت خونرسانی آن را کم و زیاد کند.
 
== منابع ==
{{پانویس}}
* ویکی‌پدیا انگلیسی- [//en.wikipedia.org/w/index.php?title=Circulatory_system&oldid=448134026 سیستم گردش خون و لنف]
 
== پیوند به بیرون ==
{{ویکی‌انبار-رده|Circulatory system}}
{{داده‌های کتابخانه‌ای}}
{{دستگاه‌ها و اندام‌های بدن}}
{{اشکال دارویی}}
{{فیزیولوژی قلب و عروق}}
{{پزشکی غواصی، فیزیولوژی و فیزیک}}
{{بیماری‌های ناشی از کیست}}
{{علوم غواصی}}
{{آلرژی}}
[[رده:دستگاه گردش خون|دستگاه گردش خون]]
[[رده:دستگاه‌های بدن]]