پروانه امیرافشاری در سال ۱۳۲۳ خورشیدی در شهر تهران به دنیا آمد. وی از خانوادهٔ بانفوذ و سرشناس امیرافشاری، که اصالتی [[آذربایجانیآذری]] دارند، است. پدرش از زمینداران بزرگ آذربایجان بود. پدر حمیرا مالک ۱۵۰ قریه و روستا در منطقهٔ شمال غرب ایران بود. از همان دوران کودکی حمیرا، خانهٔ آنها به افتخار افراد بانفوذ حکومتی، شاهد مراسم بزرگ با حضور هنرمندان نامیِ آن زمان، مانند [[روحانگیز]]، [[بنان]]، [[ملوک ضرابی]] و بسیاری دیگر بود که همین انگیزهٔ اولیهٔ دختر خانواده برای روی آوردن به آواز شد. حمیرا، به دور از چشم پدر و با تشویق همسر روشنفکر و تازه از آلمان بازگشتهٔ خود، با نامنویسی در آزمون صدا در شورای رادیوی آن زمان، باعث حیرت و تحسین اعضای شورا شد و پس از آن تحت آموزش [[علی تجویدی]] قرار گرفت. وی در پاییز سال ۱۳۴۴ خورشیدی با خواندن اثر "صبرم عطا کن" به یک خوانندهٔ تمام عیار تبدیل شد.