آیین زروانی: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
جزبدون خلاصۀ ویرایش
حذف ارجاع دوباره
خط ۴:
''آیین زُروانی'' مشتق از [[زروان (خدا)|زُروان]] است که به نظر زروانیان وجودِ غایی است. واژه زروان مشتق شده از کلمه هندوایرانی سروا (Sarva) می باشد.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=Sarva meaning|نشانی=http://sanskritdictionary.org/sarva|وبگاه=sanskritdictionary.org|بازبینی=|نویسنده=|کد زبان=|تاریخ=}}</ref><ref>{{Cite journal|date=2019-08-17|title=Zurvanism|url=https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Zurvanism&oldid=911261821|journal=Wikipedia|language=en}}</ref> بنابراین نام درست این آیین '''سروانی''' یا '''سروائی''' می باشد، که این با جایگاه مقدسی که در فرهنگ ایران برای [[سرو|'''درخت سرو''']] در نظر گرفته می شود نیز تطابق دارد.
 
زروانیان، ابتدا از [[مزدیسنان]] ([[زرتشتیان]]) بودند اما در باورهای خود با دیگر مزدیسنان دچار انشعاباتی شده و از آیین مزدیسنا خارج شدند. آیین زروانی صورتی از دین زرتشتی است ولی مسلماً زرتشتی نیست.<ref name="autogenerated1" /> در این باور، باورمندان به تجسمِ زروان، اهورامزدا و دیگر عناصرِ اصلیِ مزدیسنا روی آورند. زُروان همچنین یکی از ایزدانِ [[مزدیسنا]]ست.
 
در برخی از نوشته‌های [[زبان پهلوی]] از او به صورت موجودی برتر از اورمزد سخن رفته‌است اما در [[گات‌ها]] زوران اهمیتی ندارد. برخی از دانشمندان جنبشی را که موجب پدید آمدن آیین زروانی شده‌است مربوط به دوران [[اشکانی]] و [[ساسانی]] می‌دانند<ref>اساطیر و فرهنگ ایران در نوشته‌های پهلوی، رحیم عفیفی، ص ۵۳۹</ref> و برخی دیگر آیین زروانی را دین مغان مادی پیش از فرارسیدن دین زرتشت پنداشته‌اند.<ref name="autogenerated1">دین‌های ایران باستان، هنریک ساموئل نیبرگ، ص ۳۸۸</ref> [[مانی]] با اقتباس از افکار زرتشتی زمان خود نام زروان را به خدای بزرگ که به تصور او خود صاحب دو فرزند بود اطلاق کرده‌است و در واقع در وجود زروان دوگانگی مزدایی به وحدت تبدیل می‌شود. از این رو بعضی از محققان آیین زروانی را گونه‌ای یکتاپرستی دانسته‌اند.<ref name="autogenerated4">فرهنگ اساطیر، محمد جعفر یاحقی، ص ۲۲۵</ref>