ویکی‌پدیا

استان وایوتس‌جور: تفاوت میان نسخه‌ها

نمایش تاریخچه به صورت تعاملی
→ تفاوت قدیمی‌ترتفاوت جدیدتر ←
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
دیداریویکی‌متن
ابرابزار، اصلاح ارقام
خط ۱:
{{coordCoord|39|45|N|45|30|E|region:AM_type:adm1st_source:enwiki|display=title}}
{{Infobox settlement
| name = استان وایوتس‌جور
خط ۵۱:
| leader_party =
| leader_title = فرماندار
| leader_name = [[تردات سارگسیان]]<ref>{{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی=https://news.am/eng/news/475187.html |عنوان= Names of Armenia 3 new provincial governors are known| ناشر = |تاریخ = |تاریخ بازبینی= }}</ref>
| unit_pref = Metric<!-- or US or UK -->
| area_footnotes =
خط ۹۰:
| blank_name_sec2 = مذهب
| blank_info_sec2 = [[کلیسای حواری ارمنی]]
| website = {{URLنشانی وب|http://vdzor.region.am/}}
| footnotes =
}}
{{ارمنستان}}
 
'''وایوتس‌جور''' یا '''وایوتْس دْزور''' {{به ارمنی|Վայոց Ձոր}} {{IPA-hy|vɑjˌɔt͡sʰ ˈd͡zɔɾ}} یکی از [[استان‌های ارمنستان|استان‌های]] کشور [[ارمنستان]] است که در جنوب غربی این کشور واقع شده استشده‌است. مرکز این استان شهر [[یغگنادزور]] می‌باشد.
 
== نامگذاری ==
پسوند -دْزور که در بسیاری از [[جاینام|جاینام‌های]]‌های ارمنی به چشم می‌خورد به معنی درّه است. نام وایوتس‌جور بنا بر باور عوام معنی «دره مصیبت» می‌دهد.
 
== تاریخچه استان ==
خط ۱۰۶:
 
== عوارض جغرافیایی ==
رویه استان وایوتس‌جور را کوه‌ها و تپه ماهورها پوشانده استپوشانده‌است و فاقد جنگل است. تنها ۲۰ درصد از زمینهای این استان کشت‌پذیر است. این استان در حوزه آبریز رود [[آرپا (رود)|آرپا]] قرار دارد. این استان کوچک دو شهر دیگر دارد به نام‌های وایْک و جِرموک.
 
* '''[[کوه واردنیس]]''' - ۳٬۵۲۲ متر - رشته‌کوه واردنیس
* '''[[گنداسار]]''' - ۲۹۴۶ متر - رشته‌کوه گغاما
سطر ۱۱۵ ⟵ ۱۱۴:
== تقسیمات استانی ==
{{گسترش}}
استان وایوتس‌جور شامل موارد زیر است 44 communities (''[[hamaynkاستان‌های ارمنستان]]ner''), of which 3 are considered urban و 41 are considered rural.
 
{|class="wikitable sortable"
=== شهرک ها و communities شهری ===▼
|-
!شهرداری
!نوع
!مساحت (km²)
!جمعیت{{سخ}}(سرشماری ۲۰۱۱)
!مرکز
!شامل روستاهای
|-
|[[Jermuk Municipality]]<ref>[http://vdzor.mtad.am/about-communities/759/ Jermuk community]</ref>
|شهری
|۴۹۷
|۷٬۳۵۹
|[[جرموک]]
|[[گندواز]]، [[هرهر]]، [[کارمراشن، وایوتس‌جور|کارمراشن]].
|-
|[[شهرداری وایک]]<ref>[http://vdzor.mtad.am/about-communities/758/ Vayk community]</ref>
|شهری
|۱۸۴
|۷٬۰۶۴
|[[وایک]]
|[[آرین، ارمنستان|آرین]]، [[آزاتک]]، [[پور، ارمنستان|پور]]، [[زدا]].
|-
|[[یغگنادزور]]<ref>[http://vdzor.mtad.am/about-communities/757/ Yeghegnadzor community]</ref>
|شهری
|۲۷
|۷٬۹۴۴
|[[یغگنادزور]]
|
|-
|[[Areni Municipality]]<ref>[http://vdzor.mtad.am/about-communities/764/ Areni community]</ref>
|روستایی
|۴۳۸
|۱۰٬۴۱۰
|[[آرنی]]
|[[آگاراکادزور]]، [[آغاونادزور، وایوتس‌جور|آغاونادزور]]، [[آرپی، ارمنستان|آرپی]]، [[چیوا، ارمنستان|چیوا]]، [[گنیشیک]]، [[خاچیک، ارمنستان|خاچیک]]، [[موزروف]]، [[ریند، ارمنستان|ریند]]، [[یلپین]]. (متروکه: [[آماغو]]).
|-
|[[Gladzor Municipality]]<ref>[http://vdzor.mtad.am/about-communities/771/ Gladzor community]</ref>
|روستایی
|۱۳۱
|۵٬۲۲۰
|[[گلادزور]]
|[[گتاپ، وایوتس‌جور|گتاپ]]، [[ورنشن]].
|-
|[[مالیشکا]]<ref>[http://vdzor.mtad.am/about-communities/788/ Malishka community]</ref>
|روستایی
|۸۶
|۴٬۴۶۰
|[[مالیشکا]]
|
|-
|[[Yeghegis Municipality]]<ref>[http://vdzor.mtad.am/about-communities/777/ Yeghegis community]</ref>
|روستایی
|۴۷۷
|۵٬۹۶۱
|[[شاتین، ارمنستان]]
|[[آغنجادزور]]، [[آرتابوینک]]، [[گوغتانیک]]، [[هرمون، ارمنستان|هرمون]]، [[هورباتغ]]، [[هورس، ارمنستان|هورس]]، [[کاراگلوخ]]، [[سالی، ارمنستان|سالی]]، [[سواژایر]]، [[تاراتومب]]، [[وارداهوویت]]، [[یغگیس]]. (متروکه: [[آراتس]]، [[گتیکوانک]]، [[کالاسار، ارمنستان|کالاسار]])
|-
|[[شهرداری زاریتاپ]]<ref>[http://vdzor.mtad.am/about-communities/778/ Zaritap community]</ref>
|روستایی
|۴۶۸
|۳٬۹۰۶
|[[زاریتاپ]]
|[[آرتاوان]]، [[باردزرونی]]، [[گومک]]، [[کاپویت]]، [[خندزوروت، وایوتس‌جور|خندزوروت]]، [[مارتیروس، وایوتس‌جور|مارتیروس]]، [[نور آزنابرد]]، [[ساراوان، ارمنستان|ساراوان]]، [[سرس، ارمنستان|سرس]]، [[اوغدزور]]. (متروکه: [[آختا، وایوتس‌جور|آختا]]، [[هورادیس]]).
|}
 
▲=== شهرک هاشهرک‌ها و communities شهری ===
{|class="wikitable sortable"
|-
سطر ۱۴۱ ⟵ ۲۰۶:
|[[File:Yeghegnadzor landscape3.jpg|150px]]||'''[[یغگنادزور]]'''
|وایوتس‌جور
|سده 5ام ۵ام (نخستین اشاره)
|۶
|۷٬۹۴۴
سطر ۱۴۷ ⟵ ۲۱۲:
 
=== روستاها یا communities روستایی ===
{{آغاز ستون}}
{{Col-begin}}
{{Col-3}}
* [[آگاراکادزور]]
سطر ۱۷۷ ⟵ ۲۴۲:
* [[خندزوروت، وایوتس‌جور|خندزوروت]]
* [[مالیشکا]]
* [[Martirosمارتیروس]]
{{Col-3}}
* [[نور آزنابرد]]
سطر ۱۹۳ ⟵ ۲۵۸:
* [[زاریتاپ]]
* [[زدا]]
{{پایان ستون}}
{{Col-end}}
 
==== Non-community villages ====
* [[آختا، وایوتس‌جور|آختا]],، belongs the community of [[گومک]].
* [[موزروف]],، belongs the community of [[گنیشیک]].
* [[کاپویت]],، belongs the community of [[گومک]].
* [[کچوت]],، belongs the community of [[جرموک]].
* [[سواژایر]],، belongs the community of [[وارداهوویت]].
* [[اوغدزور]],، belongs the community of [[ساراوان، ارمنستان|ساراوان]].
 
==== روستاهای سابق ====
* [[اماگو]],، belongs the community of [[آرنی]].
* [[آراتس]],، belongs the community of [[هرمون، ارمنستان|هرمون]].
* [[کالاسار، ارمنستان|کالاسار]],، belongs the community of [[هرمون، ارمنستان|هرمون]].
* [[گتیکوانک]],، belongs the community of [[وارداهوویت]].
* [[هورادیس]],، belongs the community of [[زاریتاپ]].
 
== اماکن مذهبی و تاریخی ==
وایوتس‌جور کلیساها و صومعه‌های تاریخی و دیدنی فراوانی دارد. یکی از زیباترین [[کلیسا|کلیساهای]]های میانْ سده‌ای ارمنستان به نام [[نوراوانک|نوراوانْک]] (بمعنی صومعه نو) در این استان قرار دارد. سایر [[سازه|سازه‌های]]‌های تاریخی و مذهبی این استان عبارتنداز:
 
* [[صومعه اسپیتاکاوور]]
* [[گندوانک]]
سطر ۲۱۸ ⟵ ۲۸۲:
* [[صومعه تساغاتس کار]]
* [[پروشابرد]]
* [[جرموک]]
 
<gallery>
سطر ۲۲۵ ⟵ ۲۸۹:
Image:Noravank.JPG|کلیسای دو طبقه آستواتساتسین مقدس به هم راه کلیسای کاراپت مقدس و نیایشگاه گرگوری مقدس در سمت راست.
Image:Noravank front.jpg|نمای روبروی نوراوانک
Image:Noravank Khachkars45.jpg|[[چلیپاسنگ|چلیپاسنگ‌های]]‌های نوراوانک
Image:S. Astvatsatsin church with S. Karapet church in front plan. Noravank monastery.jpg|کلیسای آستواتساتسین مقدس و کلیسای کاراپت مقدس
Image:Chalcolithic leather shoe from Areni-1 cave.jpg|قدیمیترین کفش چرمی یافته شده در جهان در [[مجموعه غار آرنی-۱|غار آرنی ۱]]
</gallery>
 
== منابع ==
{{درگاه|ارمنستان}}
{{پانویس|۲}}
* [http://www.armeniapedia.org/index.php?title=Rediscovering_Armenia_Guidebook-_Vayots_Dzor_Marz کتابچه راهنمای مسافرتی «کشف دوباره ارمنستان»]
* {{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی=http://www.findarmenia.com/eng/armenia/vayots-dzor |عنوان= Vayots Dzor district| ناشر = |تاریخ = |تاریخ بازبینی=}}
* {{یادکرد وب |نویسنده= |نشانی=http://www.welcomearmenia.com/armenia_tourist_attractions/armenia_travel_guide |عنوان=Armenia Tourist Attractions - Armenia Travel Guide |ناشر= |تاریخ= |تاریخ بازبینی= |archiveurl=https://web.archive.org/web/20151126102005/http://www.welcomearmenia.com/armenia_tourist_attractions/armenia_travel_guide |archivedate=۲۶ نوامبر ۲۰۱۵ |dead-url=yes }}
{{وایوتس‌جور}}
{{استان‌های ارمنستان}}
برگرفته از «https://fa.wikipedia.org/wiki/استان_وایوتس‌جور»