اسدالله میرزا شهاب‌الدوله: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
تصحیح پیوند دوگانه
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲:
 
== زندگی ==
اسدالله میرزا پسر شاهزاده عبدالحسین میرزا ملقب به ''شمس‌الشعراء'' و شاهزاده جهان‌سلطان‌خانم بود. پدر و مادرش هر دو از نوادگان فتحعلی‌شاه بودند.: پدرش پسر [[محمدقلی میرزا ملک‌آرا]] (پسر دوم [[فتحعلی‌شاه]]) و مادرش دختر شاهزاده [[سیف‌الله میرزا]] (پسر چهل و دوم فتحعلی‌شاه) به‌شمار می‌آمد.<ref>[http://www.qajarwomen.org/fa/people/3009.html شهاب‌الدوله، دنیای زنان در عصر قاجار]</ref> برادرش به نام [[یحیی شمس ملک‌آرا|یحیی میرزا لسان‌الحکما]] از نخستین چشم‌پزشکان ایرانی بود و دو دوره نماینده مجلس شد.
 
اسدالله میرزا در تهران و لندن تحصیل کرد. در سال ۱۹۰۰ میلادی که [[نمایشگاه جهانی]] در پاریس تشکیل می‌شد، دولت فرانسه از ایران دعوت کرد تا نماینده خود را برای حضور در مراسم افتتاح نمایشگاه معرفی کند. چون در آن هنگام اسدالله میرزا، [[حسن مستوفی|میرزا حسن‌خان مستوفی‌الممالک]] و [[دوستعلی معیری|دوستعلی‌خان معیرالممالک]] در اروپا بودند، دولت ایران این سه تن را به عنوان نماینده خود معرفی کردهکرد و آنان عازم پاریس شدند. پس از پایان یافتن این مأموریت، اسدالله میرزا شش سال دیگر نیز در اروپا باقی ماند.<ref name=yaghma>یغمایی، اقبال. شاهزاده اسدالله میرزا شهاب‌الدوله، پانزدهمین وزیر علوم ایران. مندرج در: آموزش و پرورش، شماره ۲۳۵</ref>
 
اسدالله میرزا پس از بازگشت ابتدا کارمند [[تلگراف]]‌خانه بود و سپس مترجم تلگراف‌خانه شد. در دوره اول مجلس شورای ملی از سوی شاهزاده‌های تهران و در دوره دوم مجلس از سوی مردم تهران وکیل مجلس شورای ملی گردید و مقارن این احوال ملقب به ''شهاب‌الدوله'' شد. از آن رو که مدت‌ها در اروپا زندگی کرده بود و به اوضاع سیاسی و اجتماعی آگاهی داشت و به علاوه سخنران برجسته‌ای بود و شجاعانه و مستدل عقاید خود را بیان می‌کرد، به زودی مورد توجه محافل سیاسی قرار گرفت. از هجدهم تیر ۱۲۸۹ نایب رئیس دوم مجلس شد.<ref>{{یادکرد وب|نویسنده=|کد زبان=|تاریخ=|وبگاه=|نشانی=https://www.ical.ir/ical/fa/Content/4_artmajles1/جلسه-114-صورت-مشروح-روز-شنبه-دوم-شهر-رجبالمرجب-1328|عنوان=مذاکرات جلسه ۱۱۴ دوره دوم مجلس شورای ملی دوم رجب ۱۳۲۸}}</ref> اواما بیش از آنشانزده رو که مدت‌هاروز در اروپااین زندگیمقام کرده بودنماند و به اوضاععنوان سیاسیوزیر و اجتماعی آگاهی داشتپست و بهتلگراف علاوهوارد سخنران برجسته‌ای بود و شجاعانه و مستدل عقاید خود را بیان می‌کرد، به زودی مورد توجه محافل سیاسی قرار گرفت. در اولیننخستین کابینه [[حسن مستوفی|میرزا حسن‌خان مستوفی‌الممالک]] وزیر پست و تلگراف شد و. در اواخر سال ۱۳۲۹ قمری به عنوان حاکم یزد برگزیده شد. در کابینه دوم مستوفی‌الممالک به وزارت پست و تلگراف و فوائد عامه رسید و در کابینه [[عبدالحسین میرزا فرمانفرما]] وزیر علوم شد.<ref>[https://books.google.ca/books?id=EA1lBAAAQBAJ&pg=PT91&lpg=PT91&dq=شهاب+الدوله+قاجار&source=bl&ots=vgtxwrdaEo&sig=0tW9FlM14bR_J_5jHbNfBP6Bu5c&hl=en&sa=X&ved=0ahUKEwiX-ZjI0fLZAhVDL6wKHc29AdcQ6AEITTAJ#v=onepage&q=شهاب%20الدوله%20قاجار&f=false شهاب‌الدوله، القاب رجال قاجار]</ref><ref name=yaghma>یغمایی، اقبال. شاهزاده اسدالله میرزا شهاب‌الدوله، پانزدهمین وزیر علوم ایران. مندرج در: آموزش و پرورش، شماره ۲۳۵</ref>
 
پس از آن به حکومت [[کردستان]] منصوب شد. در سال ۱۲۹۸ رئیس تشریفات دربار [[احمدشاه قاجار]] شد و در هنگام [[کودتای سوم اسفند ۱۲۹۹]] در این مقام بود. بعد از عزل سید ضیاءالدین و تبعید او از ایران، شهاب‌الدوله فرمان نخست‌وزیری [[قوام السلطنه]] را در [[زندان قصر]] به او ابلاغ کرد. پس از انقراض قاجاریه مدتی استاندار [[کرمانشاه]]، مدتی استاندار کردستان و چندی نیز استاندار [[استان فارس|فارس]] بود. در اواخر عمر دو دوره به عنوان [[سناتور]] انتصابی انتخاب شد و سرانجام در سال ۱۳۳۸ خورشیدی در سن هشتاد و هشت سالگی درگذشت. همسر شهاب‌الدوله خواهر [[امان‌الله میرزا جهانبانی]] (ضیاءالدوله) بود.<ref>عاقلی، باقر. ''شرح حال رجال سیاسی و نظامی معاصر ایران'' (جلد دوم)</ref>