جهانی شدن: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
Fatranslator (بحث | مشارکت‌ها)
جز ربات:افزودن الگو ناوباکس {{جهان غرب}}+
خط ۴:
 
== تعریف ==
جهانی شدن در [[زبان فارسی]] معادل «Globalization» در [[زبان انگلیسی]] در نظر گرفته شده‌است. در [[زبان عربی]] نیز کلمات «العولمة» و «الکوکبة» معادل جهانی شدن یا [[جهان گرایی]] ترجمه شده‌اند که عمدتاً کلمه «العولمة» مورد استفاده قرار می‌گیرد.<ref name="ReferenceA">الحمادی، عبدالله، «ما و مظاهر جهانی شدن»</ref>
 
در رابطه با ارائه تعریفی جامع و مانع از پدیدهٔ جهانی شدن میان صاحبنظران و اندیشمندان اجماع نظر حاصل نشده و هر دسته از آنان به تناسب برداشتی که از این پدیده دارند و پیش زمینه‌های ذهنی و ایدئولوژی سیاسی که بدان تعلق دارند تعریف خاصی از این پدیده ارائه داده‌اند. در برخی از این تعاریف، جنبه اقتصادی جهانی شدن غلبه دارد و در برخی دیگر ابعاد سیاسی، فرهنگی یا ارتباطی آن بیشتر مدنظر قرار می‌گیرد.<ref name="ReferenceB">میر محمدی، داوود، «جهانی شدن، ابعاد و رویکردها»</ref>
 
[[:en:Roland_Robertson|رابرتسون]] جهانی شدن را مفهومی می‌داند که محصول فشرده شدن جهان و تشدید آگاهی جهانی است و فرایندی است که وابستگی متقابل افزایش آگاهی مردم از کیفیت جهان به عنوان یک کلیت یکپارچه در [[قرن بیست و یکم]] را به همراه داشته‌است. [https://www.sheffield.ac.uk/economics/people/jperraton/index پراتون] جهانی شدن را پدیده‌ای چند وجهی تعریف کرده‌است به گونه‌ای که به بافت‌های گوناگون [[کنش اجتماعی،اجتماعی]]، اقتصادی، سیاسی، فرهنگی، نظامی، فناوری و محیط زیست راه پیدا کرده‌است.<ref>کیانی، داوود، «فرهنگ جهانی؛ اسطوره یا واقعیت»</ref>
 
در تعریفی دیگر [[مارتین آلبرو]] جهانی شدن را فرایندی دانسته‌است که براساس آن مردم جهان در یک جامعه واحد و فراگیر جهانی به یکدیگر می‌پیوندند.
خط ۱۶:
[[صندوق بین‌المللی پول]] جهانی شدن را ادغام وسیع تر و عمیق‌تر تعریف می‌کند. به عبارت دیگر، جهانی شدن را رشد وابستگی متقابل اقتصادی کشورها در سراسر جهان از طریق حجم و تنوع مبادلات کالا و خدمات و جریان سرمایه در ماورای مرزها و همچنین از طریق پخش گسترده‌تر و وسیع تر تکنولوژی می‌داند. (IMF،۱۹۹۳)
 
[[لستر تارو]]: [[اقتصاد جهانی]] بنا به تعریف اقتصادی است که در آن [[عوامل تولید،تولید]]، [[منابع طبیعی،طبیعی]]، سرمایه، دانش فنی، [[نیروی کار]] ونیز کالاها و خدمات در سراسر جهان جابه‌جا می‌شوند.<ref>لستر تارو، «آینده سرمایه‌داری»</ref>
 
با توجه به تعاریف فوق می‌توان جهانی شدن را فرایندی در نظر گرفت که در آن مرزهای اقتصادی میان کشورها هر روز کمرنگ تر و تحرک روزافزون منابع، تکنولوژی، کالا، خدمات و سرمایه و حتی نیروی انسانی در ماورای مرزها سهل تر صورت می‌گیرد و در نتیجه به افزایش تولید و مصرف در کشورها می‌انجامد.<ref>بهکیش، محمد مهدی، «اقتصاد ایران در بستر جهانی شدن»</ref>
خط ۲۶:
واژه جهانی شدن نخستین بار برای طرح تحولاتی که در عرصه اقتصادی پدید آمد به کار گرفته شد. پس از آن و بر سیاق مباحث اقتصادی در موضوعات دیگری که دامن گیر ملل متعددی بود، مثل قاچاق مواد مخدر و [[تروریسم]] به کار رفت.<ref>تهرانیان، مجید ودیگران، «جهانی شدن -چالش‌ها و ناامنی‌ها»</ref>
 
متعاقب تحولات شگرفی که در عرصه فناوری و تکنولوژی رخ داد، جریانی ایجاد شد که پیدایش بازار جهانی نخستین پیامد آن بود. در سال‌های پایانی [[۱۹۶۰]] میلادی تحت تأثیر انقلاب ارتباطات و [[تقسیم کار]] جهانی، دامنه جهانی شدن بر کلیه عرصه‌ها و حوزه‌های فرهنگی، سیاسی، اجتماعی و دیگر شئون زندگی ملل سرایت نمود و تمام این حوزه‌ها را متأثر از خود ساخت.<ref>توسلی، غلام عباس، «جهانی شدن تأثیر آن درایران»</ref>
 
== ویژگی‌های جهانی شدن ==
* رشد تجارت جهانی و تنوع معاملات بین‌المللی
* رشد بی‌سابقه [[سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی]] (FDI)و افزایش جریان سرمایه بین‌المللی
* رشد تجارت پول و سرمایه
* جریان آزادانه خدمات تولیدی
خط ۴۵:
== تحولات رخ داده در سطح بین‌المللی باظهور پدیده جهانی شدن ==
* تغییر تعریف در واژه‌های کلیدی اقتصاد
* [[جابه جایی]] تدریجی قدرت از دولت‌های محلی به نهادهای بین‌المللی و شرکت‌های فراملیتی
* تغییر نظریه‌های حاکم بر اقتصاد
* تغییر در تقسیم کار جهانی از شیوه‌های خوشه‌ای به خطی
خط ۶۰:
=== بعد فرهنگی ===
بسیاری از روشنفکران و تحلیل گران، پدیدهٔ جهانی شدن را بیشتر با توجه به بعد فرهنگی و اثرات اجتماعی آن مورد توجه قرار داده‌اند. از بعد فرهنگی، جهانی شدن بیشتر بر ناظر بر فشردگی زمان و مکان و پیدایش شرایط جدید برای جامعه جهانی و جهانی شدن فرهنگ است. این بعد از جهانی شدن بر اقتصاد و سیاست تفوق دارد و عمده توجه آن بر روی مشکلاتی تمرکز دارد که فرهنگ جهانی با بهره‌گیری از رسانه‌های جمعی برای هویت ملی و محلی به وجود می‌آورد. مبنای تحلیل طرفداران فرهنگ جهانی بر این اصل مبتنی است که رشد فزایندهٔ فناوری وسایل ارتباط جمعی، اینترنت و ماهواره موجب فشردگی زمان و مکان و نزدیکی فرهنگی کشورها شده و از این طریق یک فرهنگ مسلط در سطح جهانی تشکیل داده‌است.<ref>(البرو، مارتین، «عصر جهانی؛ جامعه‌شناسی پدیدهٔ جهانی شدن»</ref>
یکی از ابعاد جهانی‌شدن زبان واحد و جهانی است، امروزه زبان‌هایی مانند زبان انگلیسی این کاربرد را دارند اما دانشمندانی در طول تاریخ زبان‌هایی را مختص به این کار طراحی کرده‌اند. معروف‌ترین و شناخته شده‌ترین [[زبان فراساخته]] به این منظور [[زبان اسپرانتو]] است. زبان اسپرانتو زبانی بسیار ساده، حتی بسیار ساده‌تر از انگلیسی، منطقی و بیطرف است.
 
=== بعد اجتماعی-سیاسی ===
خط ۸۰:
* صداقت، پرویز، «سرشت جهانی شدن و زمینه‌های آن»، مجله بورس، سال۱۳۷۹
* لستر تارو، «آینده سرمایه‌داری»، ترجمه عزیز کیاوند، مؤسسه انشارات آگاه، سال۱۳۷۶
* بهکیش، [[محمد مهدی،مهدی]]، «اقتصاد یران در بستر جهانی شدن» ،(۱۳۸۰)، نشر نی: تهران
* تهرانیان، مجید ودیگران، «جهانی شدن-چالش‌ها ناامنی‌ها»، به اهتمام اصغر افتخاری، تهران: پژوهشکدهٔ [[مطالعات راهبردی]]، سال۱۳۸۰
* توسلی، غلام عباس، «جهانی شدن و تأثیر آن در ایران»
خط ۹۸:
[[رده:میان‌فرهنگ‌گرایی]]
[[رده:نظریه‌های تاریخ]]
[[رده:ویکی‌سازی رباتیک]]