اوپانیشادها: تفاوت میان نسخه‌ها
| [نسخهٔ بررسی‌نشده] | [نسخهٔ بررسی‌نشده] |
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
Nightdevil (بحث | مشارکتها) جز ←تألیف |
Nightdevil (بحث | مشارکتها) ←تاریخچه: ابرابزار |
||
خط ۳۴:
=== تاریخچه ===
محققان از زمان تألیف اوپانیشادها اطمینانی ندارند.{{sfn|Olivelle|1998|pp=۱۲–۱۳}}
فیلسوف و شارح متون هندو استیون فیلیپس{{یادچپ|Stephen Phillips}} می‌گوید که بررسی تاریخ‌شناسی اوپانیشادهای نخستین عملی دشوار است، چرا که این کار بر شواهد محدود، تحلیل لحن کهن، شیوه‌شناسی، و تکراریات بین متون صورت می‌گیرد و بر فرضیاتی مبنی بر سیر تدوین و تکامل احتمالی ایده‌ها و تأثیر فلسفه‌های هندی بر یکدیگر استوار است.<ref name=stephenphillips>Stephen Phillips (2009), Yoga, Karma, and Rebirth: A Brief History and Philosophy, Columbia University Press, {{ISBN|978-0231144858}}, pages 25-29 and Chapter 1</ref> پاتریک آلیولِ هندشناس نیز می‌گوید «بر خلاف برخی ادعاها، تعیین تاریخی برای تألیف این اسناد [اوپانیشادهای نخستین] که از چند قرن دقیق‌تر باشد کاری است به پایداری خانه‌ای پوشالی.»<ref name=olivelleintro>Patrick Olivelle (2014), The Early Upanishads, Oxford University Press, {{ISBN|978-0195124354}}, pages 12-14</ref>
برخی محققان بر آن بوده‌اند که با تحلیل مشابهات بین اوپانیشادهای هندو و متون بودایی، تاریخ تألیف اوپانیشادها را تعیین کنند.{{sfn|King|1995|p=۵۲}}
پاترین آلیول تاریخ‌شناسی ذیل را برای اوپانیشادهای نخستین (یا [[اوپانیشادهای اصلی]]) پیشنهاد می‌کند:{{sfn|Olivelle|1998|pp=12-13}}<ref name=olivelleintro/>
* بریهاداران‌یاکا و چوندوگیا متونی پیشابودایی و قدیمی‌ترین اوپانیشادهایند و می‌شود تاریخ تألیف آنها را در قرون هفتم یا ششم قبل‌ازمیلاد (یک قرن این‌ور یا آن‌ورتر) دانست.{{sfn|Olivelle|p=xxxvi|1998}}{{sfn|King|1995|p=۵۲}}
* سه اوپانیشاد دیگر [[نثر]] (تایتیریا، آیتاریا، و کاوسیتاکی) نیز احتمالاً پیشابودایی‌اند و می‌توان آنها در قرن ششم تا پنجم قبل‌ازمیلاد گذاشت.{{Citation needed|date=October 2019}}
* کنا قدیمی‌ترین اوپانیشاد [[منظوم]] است و پس از آن کاتا، ایشا، شوتاشوتارا، و مونداکا سروده شده‌اند. زمان سرایش این اوپانیشادها احتمالاً در چند قرن آخر قبل‌ازمیلاد بوده‌است.<ref>[http://www.britannica.com/EBchecked/topic/618602/Upanishad Patrick Olivelle, ''Upanishads'', Encyclopædia Britannica]</ref>
* دو اوپانیشاد جدیدتر منثور، پراشنا و موندوکیا، نمی‌توانند مدت زمان بسیاری پس از میلاد مسیح تألیف شده‌باشند.{{sfn|Olivelle|1998|pp=12-13}}<ref name=olivelleintro/>
استیون فیلیپس تاریخ تألیف اوپانیشادهای نخستین را در بازهٔ زمانی ۸۰۰ تا ۳۰۰ پیش‌ازمیلاد می‌داند. به‌گفتهٔ او نظر غالب هندشناسان کنونی بر این است که اوپانیشادهای بریهاداران‌یاکا، چوندوگیا، ایشا، تایتیریا، آیتاریا، کنا، کاتا، مونداکا، و پراشنا پیشابودایی و پیشا[[جین (دین)|جِین]]اند و شوتاشوتارا و موندوکیا همزمان با ادبیات نخستین بودایی و آیین جین تألیف شده‌اند.<ref name=stephenphillips/>
تألیف اوپانیشادهای متأخر (موسوم به «اوپانیشادهای کوچک»)، که تعدادشان به ۹۵تا می‌رسد، از اواخر هزاره نخست پیش‌ازمیلاد تا میانهٔ هزارهٔ دوم میلادی صورت گرفته‌است.{{sfn|Olivelle|1992|pp= ۵, ۸–۹}}
[[گوین فلاد]] تاریخ تألیف بسیاری از بیست اوپانیشاد [[یوگا]] را در بازهٔ تاریخی ۱۰۰ تا ۳۰۰ میلادی می‌داند.{{Sfn|Flood|1996|p=۹۶}}
پاتریک آلیول و محققان دیگر برآنند که هفت تا از بیست [[اوپانیشاد شانایاشا]] احتمالاً زمانی بین قرون آخر هزارهٔ نخستین بیش‌ازمیلاد تا سال ۳۰۰ میلادی تألیف شده‌اند.{{sfn|Olivelle|1992|pp= ۵, ۸–۹}}
حدود نیمی از اوپانیشادهای شانایاشا را احتمالاً در قرون چهاردهم تا پانزدهم میلادی نوشته باشند.{{sfn|Olivelle|1992|pp= ۵, ۸–۹}}
=== جغرافیا ===
== بخش‌ها ==
| |||