صمصام‌السلطنه: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
خط ۴۴:
[[پرونده:Samsam o Saltaneh tomb.jpg|بندانگشتی|راست|مدفن صمصام السطنه در تخت فولاد]]
 
نجف‌قلی‌خان صمصام‌السلطنه، فرزند [[حسینقلی خان ایلخانی]] و بی‌بی مهرافروز، نوه پسری جعفرقلی خان دورکی زراسوند و نوه دختری شفیع‌خان از بزرگان بختیاری مستقر در [[چهراز]]، در سال ۱۲۲۹ زاده شد. نسب اجدادی اش به فردی بنام حیدر خان از طایفه [[پاپی]] لرستان بازمی‌گردد. پس از مرگ پدرش در ۱۲۸۱ از [[مظفرالدین شاه]] لقب صمصام‌السلطنه و پس از برادر بزرگترش [[اسفندیار خان]] مقام ایلخانی گرفت. صمصام‌السلطنه در [[جنبش مشروطه]] به مخالفان [[محمدعلی‌شاه]] پیوست و با برادر خود [[علیقلی خان سردار اسعد]] همراه شد. او به همراه سواران مسلح بختیاری، [[اصفهان]] را تصرف کرد و حکومت اصفهان را در ۱۳۲۶ قمری به‌دست گرفت. در ۲۶ تیر ۱۲۹۰ خورشیدی در ترمیم کابینه [[محمدولی‌خان تنکابنی|سپهدار اعظم تنکابنی]] وزیر جنگ شد. <ref>{{یادکرد وب |عنوان=مذاکرات جلسه ۲۷۵ دوره دوم مجلس شورای ملی ۲۲ رجب ۱۳۲۹ |نشانی=http://www.ical.ir/ical/fa/Content/4_artmajles1/جلسه-275-صورت-مشروح-جلسه-فوقالعاده-روز-چهارشنبه-22-شهر-رجب-1329}}</ref> پیش از آن، خود سپهدار عهده دار وزارت جنگ بود. اما دولت سپهدار پس از چند روز کنار رفت و صمصام السلطنه در دوم امرداد به جای او نخست وزیر شد و مقام وزارت جنگ را نیز برای خود حفظ کرد. نخستین اقدام صمصام السلطنه سرکوب محمدعلی شاه مخلوع و هوادارانش بود که از راه روسیه وارد ترکمن صحرا شده و برای بازگشت به قدرت بسوی تهران به راه افتاده بودند. دومین رخداد مهم [[اولتیماتوم روسیه]] بود که به دولت ایران چهل و هشت ساعت مهلت داد [[مورگان شوستر]] مستشار امریکایی مالیه و دیگر خارجیانی را که با او کار می کنند برکنار کند، تعهد بدهد که تنها با رضایت قبلی سفارتهای روس و انگلیس افراد خارجی را به خدمت بگیرد و مخارج لشگرکشی روسیه به ایران را بپردازد وگرنه نیروهای روسیه که در رشت توقف کرده اند، پیشروی خواهند کرد و دولت ایران باید هزینه این پیشروی را هم بپردازد. صمصام السلطنه و همه اعضای دولتش موافق پذیرش خواسته روسیه بودند اما مجلس شورای ملی با اکثریت قاطع اولتیماتوم روسیه را رد کرد اما صمصام السلطنه موافق پذیرش خواسته روسیه بود.
 
صمصام السلطنه در سال ۱۲۹۷ به مدت چهار ماه به نخست‌وزیری رسید و زمانی که [[احمدشاه]] فرمان عزل او را صادر کرد، مدتی حاضر به پذیرفتن نبود و خود را نخست‌وزیر می‌دانست. در همین دوره بود که پس از پیروزی انقلاب کمونیستی در شوروی، لنین برای اثبات حسن نیت خود نسبت به ملل ضعیف جهان الغای تمام امتیازات استعماری دولت تزاری پیشین را اعلام کرد. دولت صمصام‌السلطنه نیز از این فرصت استفاده و در چهارم مرداد ۱۲۹۷ در مصوبه‌ای [[عهدنامه ترکمانچای]] و دیگر امتیازات واگذار شده به دولت روسیه تزاری را ملغی اعلام کرد.<ref>انقلاب فراموش شده، فؤاد آرین‌پور {{شابک|964-7790-57-0}} ص ۴۶۸</ref>