حسین علاء: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۷۹:
حسین علاء در سال ۱۲۶۲ در [[تهران]] زاده شد. وی اصالتاً آذربایجانی بوده و تبارش از شهرستان خوی واقع در استان آذربایجان غربی است. پدرش میرزا محمدعلی خان [[علاءالسلطنه]]، بارها سفیر و وزیر و دو بار نخست‌وزیر شده بود. وی کودکی را در [[قفقاز]] گذراند و تحصیلات خود را در [[لندن]] انجام داد و پروانه وکالت در دادگاه‌های [[بریتانیا]] گرفت. وی بعد از پایان تحصیل، به استخدام وزارت خارجه درآمد و هنگامی که پدرش به وزارت امور خارجه انتخاب شد، ریاست دفتر وزارت خارجه را به عهده گرفت و تا سال ۱۲۹۶ در این سمت باقی ماند.
 
پس از انتخاب [[حسن مستوفی|مستوفی الممالک]] در دی ۱۲۹۶ به ریاست وزرا، او میرزا حسین خان علاء را ـ که در آن هنگام «معین‌الوزرا» لقب داشت ـ به سمت وزیر تجارت و فواید معرفی کرد. حسین علاء بعد از کناره‌گیری مستوفی الممالک، سمت وزارت تجارت و فواید عامه را در کابینه [[نجفقلی صمصام‌السلطنه|صمصمام السلطنه بختیاری]] حفظ کرد و در سال ۱۲۹۹ پیش از کودتا، ابتدا وزیرمختار ایران در اسپانیا و سپس وزیرمختار ایران در آمریکا شد. مذاکرهعقد قرارداد با شرکت نفت [[استاندارد اویل]] برای واگذاری امتیاز نفت شمال مهمترین اقدام او در سمت نمایندگی سیاسی ایران در ایالات متحده بود. این قرارداد در سی‌ام آبان ۱۳۰۰ در پنج ماده به تصویب مجلس شورای ملی رسید و به شرکت استاندارد اویل امتیاز کشف و استخراج نفت از منابع آذربایجان، گیلان، مازندران، استرآباد و خراسان را به مدت پنجاه سال در برابر دریافت ده درصد از درآمد نفت واگذار می کرد. <ref>{{یادکرد وب |عنوان=مذاکرات جلسه ۴۳ دوره چهارم مجلس شورای ملی سی‌ام عقرب ۱۳۰۰ |نشانی=https://www.ical.ir/ical/fa/Content/4_artmajles1/%D8%AC%D9%84%D8%B3%D9%87-43-%D8%B5%D9%88%D8%B1%D8%AA-%D9%85%D8%B4%D8%B1%D9%88%D8%AD-%D9%85%D8%AC%D9%84%D8%B3-%DB%8C%D9%88%D9%85-%D8%B3%D9%87%D8%B4%D9%86%D8%A8%D9%87-%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D9%85-%D8%B9%D9%82%D8%B1%D8%A8-%D9%87%D8%B2%D8%A7%D8%B1-%D9%88-%D8%B3%DB%8C%D8%B5%D8%AF-%D9%85%D8%B7%D8%A7%D8%A8%D9%82-%D8%A8%DB%8C%D8%B3%D8%AA-%D9%88-%DB%8C%DA%A9%D9%85-%D8%B1%D8%A8%DB%8C%D8%B9%D8%A7%D9%84%D8%A7%D9%88%D9%84-1340}}</ref>
 
علاء پس از بازگشت به ایران، به نمایندگی مجلس پنجم از تهران برگزیده شد. در آبان ۱۳۰۴ در هنگام تصویب ماده واحده «انقراض [[قاجاریان|دودمان قاجار]] و خلع [[احمدشاه]]» توسط نمایندگان [[مجلس شورای ملی#مجلس پنجم|پنجمین دوره مجلس شورای ملی]] به همراه [[سید حسن تقی‌زاده|حسن تقی‌زاده]]، [[محمد مصدق]]، و [[یحیی دولت‌آبادی]] در مخالفت علنی با انقراض قاجاریه در مجلس نطق کرد. <ref>[http://www.bbc.com/persian/iran/2015/12/151211_l10_ha_pahlavi_dynasty نودمین سالگرد؛ روزی که قاجاریه منقرض و سلطنت پهلوی آغاز شد]، ''بی‌بی‌سی فارسی''</ref> از همین رو در انتخاب دوره ششم به مجلس راه نیافت و مدتی بیکار بود تا اینکه در سال ۱۳۰۶ در دولت [[حسن مستوفی|مستوفی الممالک]] به وزارت فواید عامه رسید و در مهرماه همین سال، وزیرمختار ایران در فرانسه شد. مأموریت علاء در [[پاریس]]، سه سال به طول انجامید و در بازگشت از آنجا به ریاست هیئت مدیره [[بانک ملی ایران]] گماشته شد. سمت‌های بعدی وی تا سال ۱۳۲۱ به‌ترتیب: رئیس اداره کل تجارت، وزیر بازرگانی و مدیر کل بانک ملی بود و سرانجام در سال ۱۳۲۱ پس از مرگ فروغی، وزیر دربار شد. علاء در شهریور ۱۳۲۴ در شرایطی بحرانی که در پی بروز [[غائله آذربایجان|اغتشاش در آذربایجان]] و خودداری دولت شوروی از تخلیه ایران به وجود آمده بود با سمت سفیرکبیر ایران راهی واشنگتن شد. او در جلسات [[شورای امنیت]] سازمان ملل متحد، از حقوق ایران دفاع کرد. وی همچنین طرح شکایت ایران را بدون توجه به نظر نخست‌وزیر وقت([[احمد قوام|قوام]]) به موقع اجرا کرد و در قبولاندن حقانیت ایران نقش مؤثری داشت.