'''خطبهٔ شقشِقْشِقیِّه''' سومین سخنرانی [[علی بن ابیطالب]] است که در [[کتاب]] [[نهجالبلاغه]] ذکر شدهاست. این خطبه از مشهورترین خطبههای [[علی|امام نخست شیعیان]] بهشمار میرود. این خطبه شامل شکواییههایی است که [[علی بن ابیطالب]] در مورد ماجرای [[سقیفه]] و [[خلافت]] [[ابوبکر]]، [[عمر]] و [[عثمان]] ذکر کردهاست. همچنین [[علی|نخستین امام شیعیان]] و [[علی|چهارمین خلیفه اهل سنت]]، در این خطبه انتخاب گزینه صبر را در برابر قیام و [[جنگ]] با دیگر خلفا بازگو کردهاست. [[علی بن ابیطالب]] در مورد خلافت در این خطبه چنین میگوید:{{نقل قول|رئیس خلافت به شترسواری سرکش میمانَد، که اگر مهار را محکم کشد، پردههای بینی شتر پاره شود و اگر آزاد گذارَد در پرتگاه سقوط میکند.}}
در ادامه ابوالحسن از هجوم مردم با هدف انتخاب او برای گزینهٔ خلافت روایت میکند.<ref>{{یادکرد وب|نویسنده = |نشانی = http://www.ibna.ir/vdcceoqm.2bqsx8laa2.html |عنوان =آهی سوزان؛ شرحی بر خطبهٔ شقشقیه|ناشر= خبرگزاری کتاب ایران |تاریخ= |تاریخ بازدید =۲ ژانویهٔ ۲۰۱۱}}</ref>
«شقشِقشِقیَّة» در لغت به معنای [[شش|شُش]] است که [[شتر]] در هنگام هیجان و نفسنفس زدن، آن را از دهان بیرون میپرانَد و در زیرِ [[گلو]] صدا میکند و در نخستین بار، بیننده آن را با زبان حیوان اشتباه میگیرد.{{مدرک}} معنای دیگر شقشقیه، چیزی شبیه بادکنک است که هنگام خشم شتر از زیرِ گلو بیرون میزند و پس از آرام شدنِ شتر، ناپدید میگردد.<ref>{{یادکرد وب|نویسنده = |نشانی = http://www.aboutorab.com/index.php?option=com_content&view=article&id=1163:1389-04-05-11-55-30&catid=63:article-of-clients&Itemid=59 |عنوان = خطبهٔ شقشقیّه | ناشر= الامام الوالد شفیق|تاریخ = |تاریخ بازدید = ۱ ژانویهٔ ۲۰۱۱}}</ref>
[[ویلفرد مادلونگ]] در کتاب «جانشینی محمد: پژوهشی در خلافت نخستین» گزیدهای از متن یکی از نامههای علی را به نقل از الغارات ثقفی آوردهاست که رویکردی مشابه و مضمونی کاملتر دارد و در ترجمه فارسی کتاب متن کامل نامه آورده شدهاست.<ref>{{پک|Madelung|1997|ک=Succession to Muhammad|زبان=en|ص=270}}</ref>
شرح صوتی خطبه شقشقشقیه در دو جلسه جلسه اول<ref>{{یادکرد وب|کد زبان=fa|وبگاه=ali121.ir|نشانی=http://ali121.ir/f/b|عنوان=شرح صوتی خطبه ۳ جلسه ۱.mp3 - بنیاد مجازی نهجالبلاغه|بازبینی=2018-03-19}}{{پیوند مرده|date=اکتبر ۲۰۱۹ |bot=InternetArchiveBot}}</ref> جلسه دوم<ref>{{یادکرد وب|کد زبان=fa|وبگاه=ali121.ir|نشانی=http://ali121.ir/f/f|عنوان=شرح صوتی خطبهٔ ۳، جلسهٔ ۲.mp3 - بنیاد مجازی نهجالبلاغه|بازبینی=2018-03-19}}{{پیوند مرده|date=اکتبر ۲۰۱۹ |bot=InternetArchiveBot}}</ref>