کردهای ایران: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
King mohammad044 (بحث | مشارکت‌ها)
افزودن مطلب
برچسب‌ها: متن دارای ویکی‌متن نامتناظر ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
King mohammad044 (بحث | مشارکت‌ها)
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
خط ۱۹:
کردها عمدتاً کردستان ایران را به عنوان یکی از چهار قسمت [[کردستان|سرزمین کردستان]] در نظر می‌گیرند که بخش‌های دیگر آن در [[کردستان ترکیه|جنوب شرقی ترکیه]]، [[کردستان عراق|شمال عراق]] و [[کردستان سوریه|شمال سوریه]] قرار دارد.<ref name="اوفرا بنگیو ۱">بیداری کردی: ''ملت‌سازی در سرزمینی تکه‌پاره‌شده''، ۲۰۱۴، نوشتهٔ اوفرا بنگیو، انتشارات دانشگاه تگزاس.</ref>
 
بنا بر نتایج سرشماری سال ۱۳۹۵، سه استان کردنشین ایران، شامل، کرمانشاه (۱۹۵۲۴۳۴ نفر)، کردستان (۱۴۹۳۶۴۵ نفر)، ایلام (۵۵۷۵۹۹ نفر) و بخش‌های کُردنشین آذربایجان غربی حدود (۷۰۰،۰۰۰۱،۰۰۰،۰۰۰) نفر روی‌هم‌رفته جمعیتی برابر با ۴٬۷۰۳٬۶۷۸۵ میلیون نفر داشته‌اند.<ref name="استاتوئید ۱">[http://www.statoids.com/uir.html استاتوئید: ''استان‌های ایران''،] بازدید در ۲۹ سپتامبر ۲۰۱۷.</ref> البته در جنوب استان ایلام جماعتی از [[مردم لر]] هم زندگی می‌کنند.<ref name="اخبارجهان ۱">[https://web.archive.org/web/20150205172307/http://www.topix.com/forum/world/T8EJJSDEL5PII0L4O اخبار جهان: ''کاتالونیایی دیگر در ایران''،] بازدید در ۲۹ سپتامبر ۲۰۱۷.</ref> کردها همچنین بیست و یک هفت دهم درصد از جمعیت استان آذربایجان غربی را تشکیل می‌دهند.<ref name="فرهنگ عمومی ۱">''طرح بررسی و سنجش شاخص‌های فرهنگ عمومی کشور'' (شاخص‌های غیرثبتی)، به سفارش شورای فرهنگ عمومی کشور، مدیر طرح و مسئول سیاست‌گذاری: منصور واعظی، تهران: مؤسسهٔ انتشارات کتاب نشر، ۱۳۹۱.</ref>
 
جمعیت کلی کردها تقریباً ۶ الی ۷ درصد از جمعیت ایران را تشکیل می‌دهد.<ref name="سیا ۱">[https://web.archive.org/web/20120203093100/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/ir.html فکت‌بوک سازمان سیا: ''ایران''، نوشته‌شده در ۲۶ اوت ۲۰۱۳؛] بازدید در ۲۹ سپتامبر ۲۰۱۷.</ref><ref name="کنگره ۱">[https://www.loc.gov/collections/country-studies/about-this-collection/ کتابخانۀ کنگره: ''ایران''، نوشته‌شده در می ۲۰۰۸؛] بازدید در ۲۹ سپتامبر ۲۰۱۷.</ref><ref name="لوکلکس ۱">[http://looklex.com/e.o/iran.peoples.htm دانشنامۀ لوکلکس: ''مردمان ایران''؛] بازدید در ۲۹ سپتامبر ۲۰۱۷.</ref> بیشتر کردهای ایران پیروی مذهب [[شافعی|تسنن شافعی]] هستند، اما در جنوب کردستان ایران، در استان‌های کرمانشاه و ایلام و نیز در شرق استان کردستان و نیز کردهای ساکن در استان‌های [[کردهای خراسان|خراسان شمالی]]،<ref name="کجارو ۱">[https://www.kojaro.com/2016/10/29/122951/kurdish-tribes-khorasan/ کجارو: ''عشایر کرد خراسان، گردشگری عشایری''، نوشته‌شده در ۹ آبان ۱۳۹۵ توسط زهرا صالح‌نژاد؛] بازدید در ۲۹ سپتامبر ۲۰۱۷.</ref> همدان و لرستان و [[ابرکوه]] بیشتر کردها پیروی [[شیعه|مذهب تشیع]] هستند.<ref name="ایرانیکا ۱">[http://www.iranicaonline.org/articles/kurdish-tribes دانشنامۀ ایرانیکا: ''ایلات کرد''، نوشتۀ پیر اوبرلینگ، نوشته‌شده در ۲۰ ژوئیۀ ۲۰۰۴؛] بازدید در ۲۹ سپتامبر ۲۰۱۷.</ref><ref name="عشایر ۱">[http://rangvarehayeyekrang.ir/ایل‌هاوطوایف-کرد-ایران/ عشایر، رنگواره‌های یک‌رنگ: ''ایل‌ها و طوایف کرد ایران''؛] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20171217230209/http://rangvarehayeyekrang.ir/ایل‌هاوطوایف-کرد-ایران/ |date=۱۷ دسامبر ۲۰۱۷}} بازدید در ۲۹ سپتامبر ۲۰۱۷.</ref> در خلال [[انقلاب بهمن ۱۳۵۷]] احزاب سیاسی کرد به دنبال کسب خودمختاری برآمده و به بسیج مردم پرداختند.<ref name="رومانو ۱">''جنبش ملی کرد''، نوشتهٔ دیوید رومانو، ۲۰۰۶، نیویورک: انتشارات دانشگاه کمبریج؛ ص ۲۳۵. {{شابک|0-521-85041-X}}.</ref><ref name="مک‌داول ۱">''تاریخ معاصر کردها''، نوشتهٔ دیوید مک‌داول، ۱۹۹۶، لندن: انتشارات آی.بی. تاوریس؛ ص ۲۷۰. ISBN 1-85043-653-3.</ref><ref name="پرانهابر ۱">[https://books.google.com/books?id=JdRwGcJg7DwC&printsec=frontcover&dq=the+death+and+passion&hl=en&ei=_rR0TbjJO-GJ4AaI_Z3MDQ&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=5&ved=0CD4Q6AEwBA#v=onepage&q=kermanshah&f=false ''مصایب و درگذشت رحمان کُرد: رؤیای کردستان''، نوشتۀ کارول پرانهابر، ۲۰۰۹، نیویورک: انتشارات آی. یونیورس.]</ref> با این حال از دههٔ ۱۹۹۰ با افزایش فعالیت‌های سیاسی در عراق، ترکیه و سوریه موجی جدید از جنبش کردی در ایران آغاز شده‌است.<ref name="مک‌داول ۱">''تاریخ معاصر کردها''، نوشتهٔ دیوید مک‌داول، ۱۹۹۶، لندن: انتشارات آی.بی. تاوریس؛ ص ۲۷۰. ISBN 1-85043-653-3</ref>