تلمیح: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
بدون خلاصۀ ویرایش
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
چند مثال تلمیح
خط ۱:
تلمیح در لغت یعنی: با گوشهء چشم نگریستن است) از جملهٔ صنایع معنوی بدیع است که در آن [[نویسنده]] یا [[گوینده]] در ضمن [[نوشتار]] یا گفتار خودش به [[آیه]]، [[حدیث]]، [[داستان]]، یا [[مثل]] قرآنی یا [معروفی] اشاره داشته باشد. (صفحهٔ<ref>{{Cite ۳۲۸journal|last=حسن|first=حیدری|last2=علی|first2=صباغی|title=تلمیح، [[فنوناز بلاغتسرقت وادبی صناعاتتا صنعت ادبی]]،: بررسی تلمیح در جلدمنابع دوّم)بلاغی|url=https://www.sid.ir/Fa/Journal/ViewPaper.aspx?id=353944|journal=|language=Fa|volume=9|issue=32000244|pages=1–12|via=}}</ref> به عنوان نمونه می‌توان موارد زیر را بیان کرد:
{{شعر}}
{{ب|شاه ترکان سخن مدّعیان می‌شنود | شرمی از مظلمهٔ خون سیاوش باد ([[حافظ]])}}
خط ۸:
{{پایان شعر}}
که به داستان [[یوسف]] در [[قرآن]] اشاره می‌کند.
 
{{شعر}}
{{ب|پدرم روضه رضوان به دو گندم بفروخت| من چرا ملک جهان را به جویی نفروشم}}
{{پایان شعر}}
شعر اشاره به داستان آدم و رانده شدن او از بهشت به خاطر خوردن میوه ممنوعه (سیب) در بهشت دارد.
{{شعر}}
{{ب|الا ای یوسف مصری که کردت سلطنت مغرور|پدر را بازپرس آخر کجا شد مهر فرزندی}}
{{پایان شعر}}
شعر اشاره به داستان یوسف و یعقوب دارد.
{{شعر}}
{{ب|لمعات وجهک اشرقت و شعاع طلعتک اعتلی| ز چه رو الست بربکم نزنی بزن که بلی بلی}}
{{پایان شعر}}
 
این شعر اشاره به داستان خلقت و «بلی» گفتن خلائق بعد از «الست بربکم» گفتن خداوند دارد.
{{شعر}}
{{ب|گفتم ای بخت بخفتیدی و خورشید دمید| گفت با این همه از سابقه نومید مشو}}
{{پایان شعر}}
 
(«سابقه» به معنی سبقت‌گیرنده یا پیشی‌گیرنده بر طبق آیه قرآنی «أن الله سبقت رحمته غضبه» (براستی رحمت خداوند بر غضبش پیشی گرفته‌است) اشاره به رحمت خداوند دارد. البته معنی دیگر سابقه گذشته انسان است. شعر را می‌تواند با هر دو معنی تفسیر کرد که نشان از صنعت [[ایهام]] در این شعر دارد)
{{شعر}}
{{ب|لمع البرق من الطور و آنست به| فلعلی لک آت بشهاب قبس}}
{{پایان شعر}}
در این شعر [[حافظ]] به داستان موسی و کوه طور اشاره می‌کند.
 
 
تلمیح غیر از معنای اصلی آن که در عرصهٔ [[ادبیات]] است در عرصه‌های دیگر مثل [[موسیقی]] نیز به‌کار می‌رود. در [[جاز]] [[نوازنده]] یا [[خواننده]] در جریان [[بداهه‌نوازی]] یا بداهه‌خوانی به آهنگ‌های مشهور دیگر اشاره می‌کند و به این کار نیز می‌توان تلمیح گفت.