ندیم: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱:
[[پرونده:Nedim_(divan_edb.şairi).JPG|بندانگشتی| احمد ندیم افندی ، یکی از مشهورترین شاعران عثمانی ]]
'''احمد ندیم افندی''' (حدود ۱۶۸۱ - ۳۰ اکتبر ۱۷۳۰) [[تخلص]] یکی از مشهورترین [[شاعر|شاعران]] [[امپراتوری عثمانی|عثمانی]] بود. او شهرت خود را خصوصا در زمان سلطنت [[احمد سوم]] که به [[عصر لاله]] شناخته می‌شود، بین سال‌های ‍۱۷۱۸ تا ۱۷۳۰ بدست آورد. هم زندگی و هم کارهای او غالباً نمایانگر نگرش آرام و تأثیرات اروپایی آن زمان است. {{مدرک|date=March 2019}} ندیم در زمان خود به شعرهای رذیلانه‌ و خصوصا به خاطر وارد کردن اشعار عامیانه سنت ''ترکی'' به دربار مشهور بود. <ref name="Salzmann">Salzmann, Ariel (2000) "The Age of Tulips: Confluence and Conflict in Early Modern Consumer Culture (1550-1730)" p. 90 ''In'' Quataert, Donald (ed.) (2000) ''Consumption Studies and the History of the Ottoman Empire, 1550-1922: An Introduction'' Albany State University of New York Press, Albany, New York, pp. 83-106, {{شابک۲|0-7914-4431-7}}</ref> <ref>Silay, Kemal (1994) ''Nedim and the Poetics of the Ottoman Court: Medieval Inheritance and the Need for Change'' Indiana University, Bloomington, Indiana, p. 72-74, {{شابک۲|1-878318-09-8}}</ref>
 
== زندگی ==
ندیم که نام واقعی او احمد بود، در حدود سال ۱۶۸۱ در [[قسطنطنیه]] به دنیا آمد. پدر وی، مهمد افندی، در زمان سلطنت [[ابراهیم یکم|ابراهیم اول]]<nowiki/> قاضی نظامی بود. ندیم تحصیلات خود را در سنین جوانی و در یک ''[[مدرسه (اسلام)|مدرسه]]'' آغاز کرد،کرد و [[زبان عربی|عربی]] و [[زبان فارسی|فارسی]] را فراگرفت . وی پس از اتمام تحصیلات، به عنوان دانشمند [[احکام اسلام|احکام اسلامی]] به کار خود ادامه داد.
 
ندیماو برای شناخته شدن بیشتر چندین ''[[قصیده]]'' و مدح برای[[ Silahdar Damat Ali Pasha |علی پاشا]]، [[وزیر اعظم]] عثمانی نوشت. با این وجود جایگاه او به عنوان شاعر در دوره وزیر بعدی یعنی [[داماد ابراهیم پاشای نوشهری|ابراهیم پاشا]] تثبیت شد و او توانست به دربار راه پیدا کند. پس از آن بود که ندیم به وزیر اعظم که از او پشتیبانی می‌کرد، بسیار نزدیک شد. دوره کاری ابراهیم پاشا در حکومت عثمانی همزمان با دوره لاله‌هایلاله‌ها در این کشور بود که هم به خاطر دستاوردهای زیبایی شناختی و هم تزلزل شناخته می‌شود. به همین دلیل ندیم را اغلب "شاعر دوره لاله" می‌نامند.<ref name="Orga">Orga, Atesh (ed.) (2007) "Istanbul: Portrait of a City" ''Istanbul: A Collection of the Poetry of Place'' Eland, London, p. 40, {{شابک۲|978-0-9550105-9-0}}</ref> گمان می‌رود که ندیم [[الکلیسم|مشروبات الکلی]] و [[تریاک]] مصرف می‌کرده است.
 
با اینکه مضخیمشخص است که ندیم در سال ۱۷۳۰ و در جریان [[ینی‌چری|شورش]] [[ینی‌چری]] که توسط [[پاترونا خلیل]] آغاز شد، درگذشت، اما داستانهای متناقضی درمورد نحوه مرگ وی وجود دارد.<ref name="Orga">Orga, Atesh (ed.) (2007) "Istanbul: Portrait of a City" ''Istanbul: A Collection of the Poetry of Place'' Eland, London, p. 40, {{شابک۲|978-0-9550105-9-0}}[[International Standard Book Number|ISBN]]&nbsp;[[Special:BookSources/978-0-9550105-9-0|978-0-9550105-9-0]]</ref> مشهورترین داستان درباره علت مرگ، سقوط او از پشت بام خانه خود در منطقه [[بشیکتاش (استانبول)|بشیکتاش]] استانبول هنگام تلاش برای فرار از دست شورشیان است. با این حال داستان دیگری ادعا می‌کند که وی در اثر نوشیدن بیش از حد درگذشت و در یک داستان سوم او از وحشت بیش از حد [[شکنجه|شکنجه‌هایی]] که بر ابراهیم پاشا و همراهان او شد، درگذشت. ندیم در منطقه [[اسکدار]] استانبول دفن شده است.
 
== آثار ==
خط ۱۳:
در حال حاضر ندیم همراه با [[محمد فضولی|فضولی]] و [[باکی (شاعر)|باکی]] یکی از سه شاعر بزرگ در شعر دیوانی عثمانی به شمار می‌رود.
 
''ندیم''او در قصاعد و شعرهای‌ گاه و بی‌گاه خود، که برای جشن‌ها، عروسی‌ها، پیروزی‌ها، [[ختنه]] و امثال آن نوشته شده است، عموما شاعری نسبتاً سنتی بود: او از بسیاری از [[وام‌واژه|وام‌واژه‌های]]<nowiki/> فارسی و عربی در کارهای خود استفاده می‌کرد و تقریباً از همان الگوهای [[نگاره|تصویری]] و [[زبان صوری|نمادگرایی]] بهره می‌برد که در طی چندین قرن هدایت‌گر سنت دیوانی بودبودند. با این وجود او در [[ترانه|ترانه‌ها]] ''(şarkı)'' و برخی از[[غزل|غزل‌‌هایش]] نوآوری خود از نظر محتوا و زبان را نشان می‌داد.
 
مهم‌ترین نوآوری ندیم از نظر محتوا توصیف شهر استانبول بود. این را می‌توان به عنوان مثال در [[بیت (شعر)|بیت]] زیر که بخشی از مدیحه ابراهیم پاشا در ستایش استانبول است، دید:
خط ۲۵:
: این شهر استانبول، بی‌مثال و بی‌همتا!
: من تمام سرزمین فارس را فدای یکی از سنگ‌های تو می‌کنم! <ref>Mansel 80</ref>
: این شعر به مانند برخی از مثال‌های شعر فارسی است که در آن‌ها برای مدح و ستایش چیزی، شهر یا زیبایی بزرگی را فدا آن چیز می‌کندمی‌کنند.
 
== یادداشت‌هایادکرد ==
{{پانویس}}