۶۰٬۸۱۸
ویرایش
(همه زبانها را که خط اول ردیف نمی کنیم. اینها دقیقا در پاراگراف دوم آمده اند و بعدا اگر مقاله گسترش پیدا کرد در بخش تاریخچه و زبانشناسی آورده می شود.) |
(هی میگم یادکردها رو کوتاه نکنید) |
||
'''سیردَریا''' یا '''سیحون''' یا '''گلزریون'''، دومین رود پرآب در [[آسیای میانه]] است که به [[دریاچه خوارزم]] (آرال) میریزد. رود دیگر [[آمودریا]] نام دارد.
نخستین مرجع این نام در این سده (دهم هجری) است، که [[ابوالغازی بهادر خان|ابوالغازی بهادُرخان]]، مورخ و [[خان (لقب)|خان]] [[خیوه]]، دریاچه خوارزم را «سیر تِنیزی» (دریای سرخرنگ) نامید.{{مدرک}} در منابع اروپای غربی، سیردریا با نام [[زبان یونانی|یونانی باستانیاش]] Jaxartes) Ιαξάρτης؛ یَکسارتِس) شناخته میشود، که برگرفته از واژهٔ [[زبان پهلوی (ساسانی)|زبان پهلوی]] «یَخشَرت» (آنطور که [[یوزف مارکوارت]]، خاورشناس نامدار [[آلمان|آلمانی]]، در «Die Chronologic der alttiirkischen Inschriften» یاد کرده)، برگرفته از واژهٔ [[پارسی باستانی]] «یَخشَه اَرتَه»، به معنای «مروارید واقعی» است.<ref name="ReferenceA">Encyclopaedia of Islam, 'SIR DARYA'</ref>
این رود دو سرچشمه دارد، یکی کوههای تیانشان در [[قرقیزستان]] کنونی و دیگری شرق [[ازبکستان]]. این رود در ۲۲۲۰ کیلومتر در غرب و شمال غربی سرچشمه دارد و پس از گذر از جنوب کشور کنونی [[قزاقستان]] به دریاچه خوارزم میرسد. این رود در گذر خود سرتاسر کشتزارهای [[پنبه]] را در [[آسیای مرکزی]] آبیاری میکند. سیردریا از کنار شهرهای [[خجند]] و [[قیزیلاوردا]] و [[خوقند]] میگذرد.
|