دستگاه مایکروویو: تفاوت میان نسخه‌ها

'''اجاق [[ریزموج|مایکروویو]]''' یا '''مایکروفر''' یا '''تندپز'''، گونه‌ای اجاق است که از طریقراه تابش [[الکترومغناطیسی]] [[ریزموج]]، و به جنبش درآوردن مولکول‌های آب و دیگر [[مولکول]]‌های [[قطبیده]]، غذا را [[گرما|گرم]] کرده وکرده، سبب می‌شود که [[غذا]] در مدت زمان کوتاهی بپزد.

فرکانس [[ریزموج|امواج مایکروویو]] از امواج مرئی (نور) کمتر است، پس این امواج انرژی کمتری دارند. دلیل گرم‌شدن [[مواد غذایی]] با امواج مایکروویو این است که مولکول‌های مواد هم مانند بقیه اجساماجسام، فرکانس طبیعی (فرکانس [[تشدید (فیزیک)|رزونانس]]) دارند. فرکانس طبیعی آن‌ها، فرکانس ارتعاشات نامنظم (کاتوره‌ای) آن‌هاست. هنگامی که فرکانس امواج در محدوده فرکانس طبیعی مولکول باشد، می‌توانند دامنه جنبش مولکول‌های قطبی را بیشتر کنند و به شدت نوسان مولکول‌ها اضافه کنند. این نوسان‌های کوچک، می‌توانند تبدیل به نوسان‌های بزرگ‌تر شوند.

وقتی یک مولکول قطبی در یک [[میدان الکتریکی]] قرار می‌گیرد، تمایل دارد که در جهت میدان سمت‌گیری کند. حالا اگر این میدان به صورت موج باشد، دائماً جهت مولکول عوض می‌شود. فرکانس امواج اجاق مایکروویو، ۲٫۴۵ گیگاهرتز (۲٫۴۵×۱۰^۹ Hz) است. این فرکانس به فرکانس طبیعی مولکول‌های آب نزدیک است. در نتیجه مولکول‌های آب در اجاق، دائماً در حال تغییر جهت‌اند. این تغییر جهت باعث شکسته شدن پیوند بین مولکول‌ها می‌شود. دردست آخر انرژی موج، به انرژی گرمایی تبدیل می‌شود و بنابراین، آب موجود در غذا گرمگرم، و در نتیجه غداغذا گرم می‌شود.

فلزات این امواج را بازتاب می‌کنند؛بازمی‌تابانند؛ بنابراین درون اجاق مایکروویو، امواج دائماً در حال رفت و برگشت هستند و غذایغذا را درون آن را گرم می‌کنند. بهبرای همین دلیل،همین، غذاهای آبکی بیشتر گرم می‌شوند ولی ظروف پلاستیکی و شیشه‌ای اصلاً گرم نمی‌شوند (مگر اینکه توسطبر اثر رسانایی گرمایی، از راه غذا گرم شوند).

[[پرونده:Original cavity magnetron, 1940 (9663811280).jpg|چپ|200px|بندانگشتی|بخشی از یک [[مگنترون]]ِ اجاق مایکروویو.]] امواج مایکروویو توسطرا وسیله‌ای به نام [[مگنترون]] {{انگلیسی|magnetron}} تولید می‌شودمی‌کند.

برای اینکه این امواج دربه همه جهات اطرافجای غذا پخشبرسند، شوند،ظرف غذا معمولاً بر روی یک میزپای چرخان می‌چرخد. در مدل‌های قدیمی تر هم از یک پروانه فلزی با تیغه‌های مورب برای پخش کردن امواج استفاده می‌شد. بدون چرخاندن غذا یا پخش کردن امواج، بعضیهمه از نقاطجای غذا گرم نمی‌شود. امواج درون اجاق مایکروویو، امواج ایستا (standing wave) هستند. چون طول موج این امواج حدود ۱۲٫۲۵ سانتی‌متر است، هر ۶٫۱۲۵ سانتی‌متر، دامنهٔ امواج تقریباً برابر صفر است (گره‌های موج ایستا). پس مولکول‌های مواد غذایی در این نقاط تحت تأثیر امواج قرار نگرفته، گرم نمی‌شوند. با قرار دادن لایه یکنواختی از پنیر کف اجاق، بدون میز چرخان، می‌توان این نقاط را دید. در واقع نقاطی که پنیر آن‌ها ذوب نشده، این نقاط‌اندنقاط‌ هستند.<ref>{{یادکرد وب |url=http://heliofizx.ir/articles/microwave-and-explosion/ |title=مایکروویو و انفجار |accessdate=۲۳ مارس ۲۰۱۷ |archiveurl=https://web.archive.org/web/20170224122102/http://heliofizx.ir/articles/microwave-and-explosion/ |archivedate=۲۴ فوریه ۲۰۱۷ |dead-url=yes}}</ref>

اجاق مایکروویو برای یخ‌زدایی مواد غذایی منجمدیخ‌زده مثل [[انواع گوشت]] و سبزیجات مطلوب است که در عرض چند دقیقه انجام می‌شود. مزیتبرتری دیگر پخت با اجاق مایکروویو حفظ عطر طبیعی غذاست که باعث می‌شود نمک یا شکر بیش از مقدار لازم به غذا افزوده نشود. اجاق مایکروویو غذا را با رطوبت خودش می‌پزد بنابراین لازم نیست چربی اضافی یعنی کره یا روغن به آن افزوده شود.

[[پرسی لی بارون اسپنسر]] مخترع اجاق مایکروویو استبود که روز ۹ ژوئیه سال ۱۸۹۴ در شهر هولند ایالت مِین آمریکا متولدزاده شد و در ۸ سپتامبر ۱۹۷۰ در سن ۷۶ سالگی دیده از جهان فروبستدرگذشت.

اجاق مایکروویو غذا را کاملاً از درون نمی‌پزد. امواج مایکروویو تنها تا عمق کمی درون غذا نفوذ می‌کنند و حرارت چندانی در عمق بیش از سطح غذا در آن ایجاد نمی‌شود. برای مثال، عمق نفوذ امواج (Penetration depth) در [[گوشت]] حدود ۱سانتی‌متر در [[بسامد]]های رایج در این دستگاه‌ها است.<ref name="VanderVorst">{{Cite book|author=Vander Vorst, Andre |title=RF/Microwave Interaction with Biological Tissues|publisher=John Wiley and Sons|year=۲۰۰۶|isbn=۹۷۸-۰-۴۷۱-۷۳۲۷۷-۸}} Page 43, "Figure 1.8.</ref>