رآکتور تحقیقاتی تهران: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
InternetArchiveBot (بحث | مشارکت‌ها)
نجات ۱ منبع و علامت‌زدن ۱ به‌عنوان مرده.) #IABot (v2.0
جز ←‏top: تمیزکاری با استفاده از AWB
خط ۱:
'''رآکتورتحقیقاتی تهران''' [[رآکتور|رآکتوری]] با توان ۵ مگاوات است که در سال ۱۹۶۷ توسط [[ایالات متحده آمریکا]] در مرکز تحقیقات اتمی تهران در [[دانشگاه تهران]] ساخته شد.<ref>{{cite book|last= H. Cordesman|first=Anthony|coauthors=Khalid R. Al-Rodhan|title=Iran's weapons of mass destruction: the real and potential threat|publisher=CSIS|date=۲۰۰۶|pages=۱۰۱|isbn=۹۷۸۰۸۹۲۰۶۴۸۵۴|language=انگلیسی}}</ref><ref>[http://www.irna.ir/View/FullStory/?NewsId=1063871 برخورد سیاسی با رآکتور تحقیقاتی تهران به سود آمریکا نیست] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20100516090056/http://www.irna.ir/View/FullStory/?NewsId=1063871 |date=۱۶ مه ۲۰۱۰ }} خبرگزاری ایرنا</ref>
<ref>[http://www.hessaby.com/moasesat.html تأسيس و راه اندازی رآکتور اتمی دانشگاه تهران توسط پروفسور حسابی]</ref>
 
[[هسته مرکزی]] این رآکتور در عمق ۸ متری استخری با ظرفیت ۵۰۰ هزار لیتر آب سبک قرار دارد.<ref>[http://journals.ut.ac.ir/page/article-frame.html?articleId=1002306 سیستم تبادل یونی جهت تصفیه آب استخر رآکتور اتمی دانشگاه تهران]{{پیوند مرده|date=اکتبر ۲۰۱۹ |bot=InternetArchiveBot }} نشریه دانشکده فنی (دوره: ۲۹، شماره: ۰)</ref>
 
راکتور تحقيقاتي تهران يک راکتور از نوع استخري با کندکننده و خنک کننده آب سبک است که برای مقاصد تحقیقاتی، آموزش و تولید رادیو ایزوتوپ ها مورد استفاده قرار می گیرد. راکتور تحقيقاتي تهران از سال ۱۳۴۶ و در ابتدا با سوخت هاي صفحه اي با غناي بالا (بيش از ۹۰٪) مورد بهره برداري قرار گرفت. در راستاي برنامه RERTR  آژانس بين المللي انرژي اتمي براي كاهش غناي سوخت راكتورهاي تحقيقاتي به دليل نگراني هاي موجود در مورد گسترش سلاح هاي هسته اي، سوخت راكتور تهران در سال ۱۳۷۲ به سوخت هاي صفحه اي U<sub>3</sub>O<sub>8</sub>-Al با غناي حدود ۲۰٪ تبديل شد.<ref>Ahmad Lashkari, et al., 2012. “Neutronic analysis for Tehran Research Reactor mixed-core”. Progress in Nuclear Energy, Vol. 60, pp. 31-37.</ref>
 
قلب راکتور تهران حاوی دو نوع مجتمع سوخت صفحه ای استاندارد (SFE) و كنترلي (CFE) با غناي حدود ۲۰٪، محفظه های تابش دهی و گرافیت (به عنوان بازتابنده نوترون) است که در یک صفحه مشبک ۶×۹ قرار گرفته اند. مجتمع هاي سوخت صفحه ای استاندارد داراي ۱۹ صفحه سوخت هستند درحاليكه مجتمع هاي سوخت كنترلي تنها داراي ۱۴ صفحه سوخت هستند تا فضاي كافي براي ورود ميله هاي كنترل فراهم شود. كنترل راكتور از طريق وارد يا خارج كردن چهار ميله کنترل اصلي  و يک میله کنترل تنظیمی كه به ترتيب حاوي آلياژ Ag–In–Cd و فولاد ضد زنگ هستند انجام مي شود. <ref>S. Safaei Arshi, et al., 2015. “Preliminary thermal-hydraulic safety analysis of Tehran research reactor during fuel irradiation experiment”. Progress in Nuclear Energy, Vol. 79, pp. 32-39.</ref> بخش ديگري از كنترل نيز توسط ويژگي ذاتي سيستم و منفي بودن ضرايب دمايي راكتيويته تامين مي گردد.
 
استخر بتوني و مملو از آب راكتور از دو قسمت تشكيل شده است كه قلب راكتور مي تواند در هر يك از آن دو قسمت مورد بهره برداري قرار گيرد. در ديواره يكي از اين دو قسمت، تجهيزات آزمايشگاهي نظير ۷ عدد بيم تيوب با سطح مقطع هاي مختلف، تيوب هاي پنوماتيكي ربيت و نيز ستون حرارتي قرار گرفته اند. به علاوه، امكان تابش دهي نمونه در محفظه های تابش دهی درون قلب نيز وجود دارد. <ref>Z. Gholamzadeh, et al., 2017. “Modeling of neutron diffractometry facility of Tehran research reactor using vitess 3.3a and mcnpx codes”. Nuclear Engineering and Technology.</ref><ref>Yaser Kasesaz, et al., 2014. “Design of an epithermal neutron beam for BNCT in thermal column of Tehran research reactor”. Annals of Nuclear Energy, Vol. 68, pp. 234–238. </ref>
 
برداشت حرارت از قلب راکتور تهران به وسیله جریان ناشی از گرانش آب استخر با آهنگ نامی ۵۰۰ متر مكعب بر ساعت از درون قلب، شبکه نگهدارنده قلب و پلنیوم به سمت تانک تأخیری صورت می­گیرد. سپس آب از درون تانک تأخیری به درون مبدل حرارتی پمپ شده و پس از خنک شدن مجدداً به استخر بازگردانده می­شود. <ref>S. Safaei Arshi, et al., 2017. “Experimental validation of a modified RELAP5 model for transient analysis of Tehran research reactor mixed-core during fuel irradiation experiments”. Progress in Nuclear Energy, Vol. 100, pp. 11-21.</ref>
 
راکتور تحقيقاتي تهران گستره اي از سرويس هاي آموزشي، تابش دهي و توليد راديو ايزوتوپ ها را براي مراكز درماني، علمي و صنعتي ارائه مي دهد. يكي از اهداف اصلي اين راكتور ارائه خدمات به دانشمندان، مهندسان و دانشجويان در زمينه علوم هسته اي است. از راکتور تحقيقاتي تهران مي توان براي فعاليت هاي آزمايشگاهي شامل مطالعات قلب راكتور و انجام آزمايشات راكتور، مطالعات پراكندگي نوترون، حفاظ سازي، طيف سنجي گاما، BNCT، راديوگرافي نوترون و فعالسازي نوتروني بهره برد.