کلود شانون: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
جزبدون خلاصۀ ویرایش
تصحیح نوشتاری متن، افزودن پیوند.
خط ۲۸:
'''کلود اِلوود شانون''' {{به انگلیسی|Claude Elwood Shannon}}{{رچ}} (۳۰ آوریل ۱۹۱۶ – ۲۴ فوریه ۲۰۰۱)، [[ریاضی‌دان]]، [[مهندس الکترونیک]] و [[رمزنگار]] معروف [[آمریکایی‌ها|آمریکایی]] است که پدر [[نظریه اطلاعات]] شناخته می‌شود.
 
شانون با مقاله‌ای که در ۱۹۴۸ منتشر کرد، [[نظریه اطلاعات|نظریۀ اطلاعات]] را بنیان نهاد و به شهرت رسید. همچنین معروف است که شانون در ۱۹۳۷، در ۲۱ سالگی که دانشجوی کارشناسی ارشد در [[مؤسسه فناوری ماساچوست|دانشگاه ام‌آی‌تی]] بوده‌است، نظریه [[رایانه‌های دیجیتال]] و [[مدارهای دیجیتال]] را پایه‌ گذاشته‌است. وی در پایان‌نامه خود نشان داد که با پیاده‌سازی الکتریکی منطق دو -دویی ([[جبر بولی]])، می‌توان هر مسئله منطقی و عددی را حل کرد. چنین ادعا شده‌است که این پایان‌نامه، مهم‌ترین پایان‌نامه کارشناسی ارشد تاریخ بوده‌است.<ref name="Fortune">[http://www.amazon.com/gp/reader/0809046377 Poundstone, William: ''Fortune's Formula: The Untold Story of the Scientific Betting System That Beat the Casinos and Wall Street'']</ref>
در زمان [[جنگ جهانی دوم]]، شانون به پژوهش در [[رمزکاوی]] پرداخت و پس از جنگ به [[رمزشکنی]] روی آورد.
 
== سال‌های نخست زندگی ==
شانون در ۳۰ آوریل ۱۹۱۶ در شهر [[پِتاسکی]] در ایالت [[میشیگان]] زاده شد. پدر وی کاسب ساده و مادرش معلم زبان بود. ۱۶ سال نخست زندگی شانون در شهر [[گِیلارد]] ایالت [[میشیگان]] سپری شد. وی همان‌جا به مدرسه رفت و در ۱۹۳۲ از دبیرستان دولتی آنجا دانش‌آموخته شد. شانون در سال‌های نخست زندگی به وسایل مکانیکی علاقه داشت. وی در مدرسه بهترین نمره‌ها را در علوم و ریاضی می‌گرفت و هم‌زمان در خانه چیزهایی مانند [[هواپیمای مدل]]، [[قایق‌های کنترل از راه دور]] و [[تلگراف]]ی که وی را به خانه دوستش در یک کیلومتری وصل می‌کرد، می‌ساخت. همچنین او برای شرکت [[وسترن یونیون]] پیغام‌ می‌رساند. قهرمان کودکی او [[توماس ادیسون]] بود که بعدها متوجهپی شدبرد که بستگی دوری هم با او دارد.<ref name="MIT obituary">[http://web.mit.edu/newsoffice/2001/shannon.html MIT Professor Claude Shannon dies; was founder of digital communications], MIT - News office, Cambridge, Massachusetts, February 27, 2001</ref><ref name="CLAUDE ELWOOD SHANNON, Collected Papers">CLAUDE ELWOOD SHANNON, Collected Papers, Edited by N.J.A Sloane and Aaron D. Wyner, IEEE press, {{ISBN|0-7803-0434-9|en}}</ref>
 
== نظریه بولی ==
خط ۳۹:
[[پرونده:Shannonmouse.PNG|بندانگشتی|چپ|250px| تصویر کلود شانون و موش الکترومکانیکی معروفش [[تسئوس]]، در حال آزمایش مسیریابی درون یک [[هزارتو]]. این آزمایش یکی از نخستین تجارب بشر در پیاده‌سازی [[هوش مصنوعی]] است.]]
 
هنگامی که وی بر روی مدارهای پیچیدهٔپیچیده و [[اد هاک|خاص‌منظورۀ]] دستگاه تحلیلگرتحلیل‌گر تفاضلی کار می‌کرد، متوجه شددریافت که مفاهیم [[منطق بولی]] می‌تواند در ماشین‌های حسابگرحساب‌گر مفید باشد. مقاله‌ حاصل از پایان‌نامهٔ کارشناسی ارشد وی با نام «تحلیلی نمادین از مدارهای رله و سوییچینگ» {{به انگلیسی|A Symbolic Analysis of Relay and Switching Circuits}}، در ۱۹۳۸ در نشریهٔ معتبر {{زبان|انگلیسی|Transactions of the American Institute of Electrical Engineers}} چاپ شد.
 
پیش از شانون، ویکتور شستاکوفشوستاکوف از دانشگاه ایالتی موسکومسکو نیز نظریه‌ای درباره سوییچ‌های الکتریکی بر پایهٔ منطق بولی در ۱۹۳۵ پیش نهاده‌بود،که نخستین بار در ۱۹۴۱ و پس از انتشار پایان‌نامهٔ شانون منتشر شد.
 
شانون ثابت کرد که جبر بولی و ریاضیات دودویی می‌تواند برای ساده‌کردن چیدمان رله‌های الکترومکانیکی استفاده شود و سپس از آن در سوئیچ‌های مسیریاب تلفنی استفاده کرد. سپس این مفاهیم را گسترش داد و ثابت کرد که می‌توان از چیدمان رله‌ها برای حل مسائل جبر بولی استفاده کند. بهره‌برداری از این ویژگی سوییچ‌های الکتریکی برای عملیات منطقی، پایهٔاساس مفهومیکار کامپیوترمدارها دیجیتالو است. کارهای شانون اساس طراحی مدارهایکامپیوترهای دیجیتال شداست.
 
در ۱۹۴۰ شانون وارد مؤسسهٔ مطالعات پیشرفته در پرینستون شد. او آن‌جا فرصت داشت تا ایده‌هایش را با دانشمندان نام‌دار و ریاضی‌دانانی چون [[هرمن ویل]]، [[جان فون نویمان]] و گاهی با [[آلبرت اینشتین]] به بحث بگذارد. شانون آزادانه در زمینه‌های مختلف کار می‌کرد و ایده‌ای را که بعدها [[نظریه اطلاعات|نظریهٔ اطلاعات]] نام گرفت، شکل داد.
 
== کارهای پس از جنگ ==
در ۱۹۴۸ شانون مقاله‌ای با نام «نظریهٔ ریاضیاتیریاضی مخابرات» را در دو بخش انتشار داد. این مقاله به این مسئله می‌پرداخت که بهترین روش [[کدینگ|کدکردنکُدکردن]] (کُدگذاری) اطلاعات در فرستنده چیست. در این کار اساسی، او از ابزارهایی در نظریهٔ احتمال، که [[وسیلهٔ نوربرت وینر|نوربرت وینر]] گسترش داده‌بود، بهره برد، که این کار گام‌های نخستین در راستای رسیدن به [[نظریه اطلاعات|نظریهٔ اطلاعات]] بود. شانون مفهوم [[آنتروپی]] اطلاعات را، که معیاری برای سنجش مقدار اطلاعات یک پیام و بر اساس احتمالات بود، گسترش داد.
 
در ۱۹۵۱ سهم بنیادین نظریهٔ اطلاعات در پردازش زبان‌های طبیعی و زبان‌شناسی محاسباتی در مقالهٔ «پیش‌بینی و آنتروپی در متون انگلیسی» شانون شکل گرفت. در این مقاله، شانون حد بالا و پایین آنتروپی متون انگلیسی را به‌دست آورد، که به شکل‌گیری مبانی آماری تحلیل زبان‌ انجامید. او همچنین ثابت کرد که در نظرگرفتن «فضای خالی» در متون انگلیسی به عنوان بیست‌وهفتمین حرف الفبای انگلیسی، به کاهش «بی‌اطمینانی» (Uncertainty) در زبان نوشتاری می‌انجامد، که فرهنگ نوشتاری (Cultural Practice) و شناخت احتمالاتی (Probabilistic Cognition) را پیوندی قابل اندازه‌گیری می‌دهد؛ به بیان دیگر، می‌توان میزان این پیوند را اندازه گرفته، به شکل یک عدد نشان داد.
 
مقالهٔ مهم دیگر او که در ۱۹۴۹ با نام «نظریهٔ مخابراتی سیستم‌های محرمانه» منتشر شد، یک نسخهٔ محرمانه از کارهای زمان جنگ او بر روی نظریهٔ ریاضی رمزنگاری بود، که در آن ثابت کرد همهٔ رمزهاییرمزی که از دیدگاه نظری، «ناشکستنی» به‌شمار می‌روند،می‌رود، باید الزامات رمزنگاری [[پد یک‌بار مصرف]] را رعایت کنندکند.
 
شانون همچنین با پیشنهاد نظریهٔ [[نمونه‌برداری (پردازش سیگنال)|نمونه‌برداری]]، که یک سیگنال زمان‌پیوسته را بر پایۀ مجموعه‌ای از نمونه‌های گسسته توصیف می‌کرد، بیش از پیش مشهور شد. این نظریه، اساس تبدیل ارتباطات تلفنی آنالوگ به دیجیتال در سیستم [[مدولاسیون کد پالس|پی‌سی‌ام]] از ۱۹۶۰ به بعد به‌شمار می‌رود.
 
== سرگرمی‌ها و اختراعات ==
در کنار کارهای آکادمیک، شانون به تردستی و شطرنج علاقه داشت. او چیزهای بسیاری اختراع کرد، مانند یک شیپور شعله‌افکن (Flame-throwing trumpet). یکی دیگر از آن‌ها که برخی ساخت آن‌را به شانون نسبت می‌دهند، جعبه‌ای بود که «ماشین نهایی» (Ultimate, or final machine) نام داشت؛ این ماشین یک کلید داشت که با زدن آن، یک بازوی مکانیکی از جعبه بیرون می‌آمد و کلید را خاموش می‌کرد و به جعبه بازمی‌گشت. او همچنین وسیله‌ای را ساخت که می‌توانست [[مکعب روبیک]] را حل کند.
 
== موش شانون ==
خط ۶۸:
شانون یک نسخه از [[اصل کیرشهف]] را با نام «دشمن سیستم را می‌شناسد» فرموله کرد. این گفتهٔ او با نام ''[[اصل موضوع]] شانون'' شناخته می‌شود.
 
شاید معروف‌ترین قانونی که به نام قانون شانون مطرح است، فرمول حداکثر نرخ ارسال اطلاعات در یک شبکهٔ نویزدار باشد، که در آن شانون ثابت کرد که نرخ ارسال اطلاعات در یک کانال با توان [[سیگنال (مهندسی برق)|سیگنال]] P، توان [[نویز]] N (بر حسب [[وات]])، و [[پهنای باند]] W (بر حسب [[هرتز]])، نمی‌تواند از C بیشتر باشد، که C بر حسب بیت‌برثانیه از رابطه <math> C=W\, \log_2 (1+P/N) </math> بدست می‌آید. واحد [[بیت بر ثانیه]] برای سنجش ظرفیت ارسال اطلاعات واحدی بود که شانون نخستین بار از آن استفاده کرد. به نسبت <math> P/N </math>، نسبت [[سیگنال به نویز]] هم گفته می‌شود.
بر اساس این قانون، اگر کانال بدون نویز باشد، سرعت ارسال اطلاعات در آن بی‌نهایت خواهد بود.<ref name="MIT">{{یادکرد|فصل=|کتاب=|ناشر= |شهر= |کوشش= |ویرایش= |سال=|شابک=|نویسنده= |نویسندگان سایر بخش‌ها=|ترجمه=|صفحه= |زبان=en |عنوان = MIT Professor Claude Shannon dies; was founder of digital communications | پیوند = http://web.mit.edu/newsoffice/2001/shannon.html |ژورنال= |نشریه={{formatnum:MIT University Homepage|R}} |تاریخ={{formatnum:February ۲۷, ۲۰۰۱|R}} |دوره= |شماره= |شاپا=}} Retrieved on {{formatnum:۲۰۰۹-۰۴-۰۷|R}}.</ref>
{{-}}