۶٬۸۸۳
ویرایش
FreshmanBot (بحث | مشارکتها) جز (اصلاح فاصله مجازی + اصلاح نویسه با استفاده از AWB) |
جز (جایگزینی با اشتباهیاب: جزیی⟸جزئی) |
||
== رفتار سازهای ==
درک رفتار سازهای پتکانه برای بسیاری پیچیده و مبهم است. در [[معماری اسلامی]] گرایشی به دریافت منابع و داشتههای قبلی و توسعه آنها در قالب مضامین و شیوههای اسلامی دیده میشود. همچنین در هنرهای اسلامی معمولاً ابهامی همیشگی در نقش اشکال به چشم میخورد و مشخص نیست که آیا یک شکل کاملاً تزیینی است یا غیر تزیینی است و در این میان نمونههای زیادی از عناصر وجود دارند که ترکیبی از این دو حالت هستند. در واقع هنگامی که معمار مسلمان بر الزامات نیارشی بنا چیره شد، به پردازش و توسعه شکلیه سازه میپردازد. مرحوم ابوالقاسمی موضوع را چنین بیان میکند: «بسیاری از کارهایی که در معماری در راستای ساختار انجام میشود، بعدها به جهت زیبایی، منع زیبایی پیدا میکنند. مقرنس کاری از جمله کارهایی است که ساختاری بوده و بعدها جنبهٔ تزیینی پیدا کردهاست. مقرنس کاری در اصل برای پوشش به کار میرفته است و
ویژگی دیگری کخ میتوان در این زمینه به آن اشاره نمود این است که معماران ایرانی معمولاً سعی میکردند عناصر نازیبای سازهای را در پشت عناصر پوششی پنهان سازند. چنین پیچیدگی و ابهامی در درک رفتار سازهای پتکانه، دستهبندی قطعی در این زمینه را دشوار میسازد. اما با اندکی تساهل میتوان پتکانهها را، از منظر نحوهٔ مشارکت در انتقال بار، در دو گروه شکلی (آرایهای) و شکلی _ سازهای (ترکیبی) جای داد.
== گروه شکلی (آرایه) ==
در گروه شکلی، هندسه پتکانه در دوران اسلامی که ریشه در معماری دورههای قببلی دارد، به عنوان یک سنت شکلی تداوم مییابد؛ بنابراین پتکانههای متعلق به ابن گروه، به لحاظ سازهای، در فرایند انتقال بار نقشی نداشته و
پتکانههای شکلی، به لحاظ سازهای رفتلری به مانند مقرنس دارند و مانند آنها از سازه اصلی آویزان اما به لحاظ هندسی با آنها متفاوت هستند. مهمترین تفاوت پتکانههای تزیینی با مقرنس آن است که عمدتاً از تاسههای عمودی تشکیل شدهاند و عناصر افقی (تخت) ندارند. پتکانهها شکلی انواع مختلفی دارند و از یک گوشهسازی کوچک تا پوششهای فضاهای بسته یا نیمه باز یا پوشش محرابها، لبه نعلبکی [[منارهها]] را شامل میشوند.
|