تیگلات-پیلسر یکم: تفاوت میان نسخه‌ها

|دوران = ۱۱۱۵ - ١٠٧٧۱۱۱۵–۱۰۷۷ پ. م

|فرزندان =اَشَرید-پال-اِکور ،اِکور، آشور-بعل-کالا

'''تیگلت پیلسر یکم''' در سال ۱۱۱۵ پ.م. بر تخت آشور جلوس و در سال ۱۱۰۰ پ.م. بر [[هیتی]] ها‌ها پیروز شد.

قرن یازدهم پیش از میلاد دوران اعتلای [[آشور]] بوده استبوده‌است. در آن زمان پادشاه تیگلت پیلسر یکم [[بابل (دولت‌شهر)|بابل]] را تصرف کرد و کشور بابل پس از آن مدتی مدید از زُمرهٔ دول بزرگ خارج شد.شد؛ ولی در [[ایلام]] نیز در طی مدتی دراز شاهان فاتح پدید نیامدند. چون در پایان قرن یازدهم پ.م. آشور در نتیجهٔ مبارزه با صحرانشینان [[آرامی]] که از صحاری [[سوریه]] آمده بودند<ref>و بیشتر بر اثر وضع سخت اجتماعی داخلی</ref> بسیار ضعیف شد، در طی چندین قرن، لشکرکشی‌های کشورگشایانه و حملات و دستبردهایی که تا آنزمان از جهات مختلف متوجه سرزمین [[ماد]] آینده بود ،بود، موقوف گشت.

'''[[تیگلت پیلسر یکم]]''' پس از پدرش '''آشور-رش-ایشی یکم''' به پادشاهی آشور رسید .

او در جبهه شمال علیه هیتی هاهیتی‌ها دست به تهاجماتی زد و در کلیکیه متصرفاتی دایر نمود.

'''[[تیگلت پیلسر یکم]]''' در جبهه باختر، علیه آرامیان به پا خاست، آن هاآن‌ها را از فرات دور ساخت و برخی از پایگاهپایگاه‌های های آن هاآن‌ها را تسخیر کرد . او در این عملیات جنگی موفق شد تا به رؤیای دیرینه-ی آشوریان در مورد دستیابی به سواحل مدیترانه تحقق ببخشد، و از بیبلوس ،بیبلوس، صیدون و دیگر شهرهای فنیقی خراج بگیرد.

'''[[تیگلت پیلسر یکم]]''' ، با موفقیت ،موفقیت، مرزهای آشور را تا بزرگترین حد آن تا آن زمان ،زمان، گسترش داد . او در کتیبه ای اعلام می داردمی‌دارد که :

'''«آشور و خدایان بزرگ ،بزرگ، که پادشاهی مرا بزرگ ساخته اندساخته‌اند و به من قدرت و توانایی اعطا کرده اند ،کرده‌اند، فرمان دادند که محدوده-ی سرزمین آن هاآن‌ها را گسترش دهم ،دهم، و جنگ افزارجنگ‌افزار نیرومندشان را در اختیارم گذاشتند ،گذاشتند، نبرد غافلگیرانه ؛غافلگیرانه؛ و من سرزمینسرزمین‌ها، هاکوهستان‌ها، ، کوهستان ها ، شهرها ،شهرها، و شاهزادگان ،شاهزادگان، دشمنان آشور را ،را، به زیر سلطه-ی خود آوردم ؛آوردم؛ و بر قلمروشان دست یافتم . به سرزمین آشور زمین و به مردمانش ،مردمانش، جمعیت افزودم . محدوده-ی سرزمینم را وسعت بخشیدم ،بخشیدم، و تمام سرزمین های آنسرزمین‌های هاآن‌ها را به زیر سلطه-ی خود درآوردم».'''

در این میان جریان داخلی تکامل جامعه در آن سامان در مسیر خویش سیر می‌کرد و در آغاز هزارهٔ اول پ.م. جامعهٔ [[آشور]] وارد مرحلهٔ جدیدی شد و '''دوران پیدایش طبقات''' و ایجاد جامعهٔ [[برده داری]] آغاز و نیز جریان برده داری در نواحی ۵ و ۶ و ۷ نقشهٔ ما پدید آمده بود.<ref>نواحی [[کردستان]]، [[کرمانشاه]] و [[ایلام]]</ref>. از آنجایی که در زمان لشکر کشی دول [[برده دار]] آشور به کوهستان [[زاگرس]] موقوف شده بود، متأسفانه مراحل بدوی آن دوران را هیچیکهیچ‌یک از منابع مکتوب روشن نکرده است،نکرده‌است، زیرا تنها مأخذ ما همانا شرح لشکر کشی‌هاست که تا قرن نهم پ.م. یعنی حدود دویست سال بعد گزارشی وجود ندارد.

* ای. م. دیاکونوف. ''[[تاریخ ماد]]''. {{شابک|964۹۶۴-445۴۴۵-106۱۰۶-6۶}}

{{ترتیب‌پیش‌فرض:تیگلت‌پیلسر 01۰۱}}