در [[دستور زبان]] سنتی، '''رده پارهجزء گفتاریکلام'''<ref>در [[زبان فارسی|فارسی]] اقسام [[کلمه]] (معادل مصوب [[فرهنگستان زبان و ادب فارسی]]) را '''اقسام کلمه'''، '''ادات سخن'''، '''بحر سخن'''، '''جزء سخن'''، '''پارههای گفتار'''، '''بخش گفتار''' و '''نوع کلمه''' نیز گفتهاند.</ref> {{به انگلیسی|Part of speech}} نوعی [[طبقهبندی آماری|رده]] برای واژهها (یا به صورت عمومیتر، [[واحد واژگانی]]) است که در آن، واژههای هر رده، ویژگیهای [[دستور زبان|دستور زبانی]] مشابهی دارند.<ref name=":0" />
واژههایی که به پارهجزء (قسمت) مشابهی از کلام (گفتار) منتسب میشوند، معمولا رفتار دستور زبانی مشابهی نمایش میدهند، آنها نقش مشابهی در داخل ساختار دستوری جملهها بازی میکنند. همچنین گاهی اوقات واژههای یک رده پارهگفتاریجزء کلامی نقش [[تکواژشناسی|تکواژشناختی]] مشابهی بازی می کنند، یعنی آنها درموقع [[تصریف]] تحت ویژگیهای مشابه قرار دارند.<ref name=":0">{{Cite journal|date=2020-03-26|title=Part of speech|url=https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Part_of_speech&oldid=947491262|journal=Wikipedia|language=en}}</ref>
* در زبان انگلیسی: پارهاجزای گفتارهاکلامی شامل [[اسم]]، [[فعل]]، [[صفت]]، [[قید]]، [[ضمیر]]، [[حرف اضافه]]، [[حرف ربط]]، [[حرف ندا]]، [[عدد]]، [[حرف تعریف]]، [[تخصیصگر]] میشود. دیگر [[زبانهای هندواروپایی]] نیز اساسا همهی این کلاسهای واژهای را دارند.<ref>Part 3.1 first line of [https://indo-european.info/indo-european-grammar.html]</ref>
* در زبان فارسی: پارهاجزای گفتارکلام هشت گونه دارد: [[اسم]]، [[ضمیر]]، [[صفت]]، [[فعل]]، [[قید]]، [[حرف اضافه]]، [[حرف ربط]] و [[حرف ندا]].{{مدرک}}
* در [[زبان عربی]]: پارهاجزای گفتارکلام سه گونه دارد: اسم، فعل و حرف.{{مدرک}}
هرکدام از این گونهها را نیز میتوان به زیربخشهایی تقسیم کرد؛ برای مثال، «اسم» میتواند مفرد یا جمع باشد.
== عبارات مشابه رده پارهجزء گفتاریکلام ==
ردههای دیگری غیر از ردههای پارهجزء گفتاریکلامی وجود دارند- مخصوصا در ردهبندی زبانی نوین، که معمولا تمایز دقیقتری نسبت به طرحهای سنتی دارند شامل: '''کلاس واژه'''، '''کلاس واژگانی'''، و '''ردهبندی واژگانی''' است.<ref name=":0" />
واژه «رده واژگانی» از نظر بعضی نویسندگان برای ارجاع به تنها یک نوع بخصوص [[:en:Syntactic_category|رده نحوی]] محدودسازی شده است. این نویسندگان پارهاجزای گفتارهاییکلام که [[:en:Function_word|تابعی]] درنظرگرفته می شوند (مثل ضمیرها) را درنظر نمیگیرند.<ref name=":0" />
عبارت '''کلاس حالت''' {{به انگلیسی|form class}} نیز گاهی به کار میرود؛ اگرچه این عبارت چندین تعریف متناقض دارد.<ref>John Lyons, ''Semantics'', CUP 1977, p. 424.</ref>
* خیلی از زبانها بین صفت و قید تمایز قایل نیستند، یا صفت و فعل را متمایز نمیکنند.
به دلیل این نوع تنوع در تعداد ردهها و ویژگیهای شناسایی کننده، تحلیل پارهجزء گفتاریکلامی باید برای هر زبان بخصوص به صورت جداگانه انجام شود. با این حال، برچسبهای هر رده براساس یک شاخص جهانی منتسب میگردد.<ref name="Kroeger 2005 352" />
== پانویس ==
|