اقتصاد سیاسی: تفاوت میان نسخه‌ها

[[پرونده:Rousseau - Discours sur l'oeconomie politique, 1758 - 5884558.tif|بندانگشتی|[[ژان-ژاک روسو]]، ''Discours sur l'oeconomie politique'', 1758]]

 

 

 

اقتصاد سیاسی یک روش مطالعه علمی دربارهٔ پدیده‌های اجتماعی است. این رهیافت بر وجود ارتباط میان مؤلفه‌های سیاسی و اقتصادی در شکل‌دادن به پدیده‌های اجتماعی مبتنی است. به همین دلیل اگرچه اغلب زیرمجموعه علم اقتصاد دانسته می‌شود، باید آن را چیزی فراتر از علم اقتصاد محض دانست؛ اقتصاد سیاسی Political Economy یا به شکل اختصاری PE است، اما [[علم اقتصاد]] Economics.

 

اقتصاد سیاسی شاخه‌ای است از علوم اجتماعی که قوانین مربوط به تولید و توزیع درآمد و ثروت و اثرات آن را در مراحل مختلف رشد و توسعه جامعهٔ بشری مورد بررسی قرار می‌دهد. اغلب مباحثی که امروزه در علم اقتصاد مورد بررسی قرار می‌گیرد، در گذشته در قلمرو اقتصاد سیاسی به‌طور پراکنده مطرح می‌شده‌است. نخستین بار، اصطلاح اقتصاد سیاسی توسط پیروان مکتب مرکانتیلیسم ([[سوداگری]]) عنوان گردید و سپس مورد بحث علمای کلاسیک اقتصاد نظیر [[ویلیام پتی]]<ref>William Petty</ref> و [[کنه]]<ref>Quesnay</ref> [[آدام اسمیت]]، [[دیوید ریکاردو]]<ref>David Ricardo</ref> و [[سی]]<ref>Say</ref> قرار گرفت.<ref name="javanshir">جوانشیر، اقتصاد سیاسی</ref>

 

== اقتصاد سیاسی در مکتب کلاسیک ==

 

اواخر قرن هفدهم و اوائل قرن هیجدهم میلادی دوران شکفتگی این مکتب در انگلستان و فرانسه بود. بهترین نمایندگان اقتصاد سیاسی کلاسیک بورژوازی در این دوران طی مبارزه خود با مبادی قرون وسطایی و فئودالی اقتصاد، استقرار اقتصاد سرمایه‌داری و امحاء مقررات فئودالی را درحیات اقتصادی طلب می‌کردند و از این راه می‌خواستند طبیعی بودن قوانین اقتصادی و به عبارت امروزی عینی بودن این قوانین را اثبات کنند و به همین جهت هم به تجزیه و تحلیل شیوه تولید سرمایه‌داری و قوانین درونی آن پرداختند. آن‌ها اساس تئوری [[ارزش بر پایه کار]] را تدوین کرده و بر این اساس مقولاتی نظیر [[بهره مالکانه]] و [[بهره]] و [[سود (حسابداری)|سود]] را توضیح می‌دادند.<ref name="javanshir">جوانشیر، اقتصاد سیاسی</ref>

[[دیوید ریکاردو]] حتی در این تجزیه و تحلیل به وجود تناقض بین [[دستمزد]] و [[سود (حسابداری)|سود]] پی برد که خود اساسی برای درک تضاد سرمایه‌داری به‌شمار می‌رود. دربارهٔ اهمیت این کتاب باید گفت که یکی از منابع سه‌گانه [[مارکسیسم]] را همین تئوری تشکیل می‌دهد که به نحوی انتقادی و خلاق از جانب [[مارکس]] مورد استفاده قرار گرفت و در ضمن نقایص آن نشان داده شد.<ref name="javanshir">جوانشیر، اقتصاد سیاسی</ref>

 

# [[نظریهٔ ارزش و توزیع]]{{سخ}}

بخش اول به ماهیت نظام بازار و رابطه‌اش با بازار مربوط می‌شود و بخش دوم به تولید و استفاده از مازاد اقتصادی مربوط می‌شود. اصطلاح اقتصاد سیاسی به رویکرد کلاسیک به معنی نظام برآوردن نیازهای شخصی متشکل از عامل‌های خصوصی مستقل است.

 

== اقتصاد سیاسی مارکسیستی ==

 

آدام اسمیت

 

== اقتصاد سیاسی کینزی ==

 

== اقتصاد سیاسی میان رشته ایی ==