خیام: تفاوت میان نسخه‌ها
| [نسخهٔ بررسی‌نشده] | [نسخهٔ بررسی‌نشده] |
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
جز ←آثار: تصحیح نام ها |
جز ←آثار: بهبود دسته بندی |
||
خط ۲۲۱:
== آثار ==
خیام آثار علمی و ادبی بسیاری تألیف کرده‌است
او [[میزان الحکم]] را دربارهٔ [[فیزیک]] و [[لوازم الامکنت|لوازم الامکنه]] را در دانش [[هواشناسی]] نوشت. [[نوروزنامه]] دیگر اثر ادبی اوست، در پدیداری [[نوروز]] و آیین پادشاهان ایرانی و اسب و زر و قلم و شراب که در حدود ۴۹۵ هجری قمری نگاشته شده‌است. کتاب [[جبر و مقابله خیام]] با تلاش دانش پژوهان اروپایی در سال [[۱۷۴۲ (میلادی)|۱۷۴۲]] در یکی از کتابخانه‌های [[لیدن]] یافته شد. این کتاب در [[۱۸۱۵ (میلادی)|۱۸۱۵]] توسط تنی چند از دانشمندان فرانسوی ترجمه و منتشر شد.<ref name=autogenerated2 />▼
* ''رسالة فی البراهین علی المسائل الجبر و المقابله'' به زبان [[زبان عربی|عربی]]، در بارهٔ معادلات درجهٔ سوم.<ref>https://www.qdl.qa/en/archive/81055/vdc_100023697729.0x00000a</ref>
* رساله ''شرح ما اشکل من مصادرات کتاب اقلیدس'' در مورد خطوط موازی و نظریهٔ نسبت‌ها.<ref>{{یادکرد وب |url=http://dlib.ical.ir/site/catalogue/531468 |title=نسخه آرشیو شده |accessdate=۱۶ دسامبر ۲۰۱۸ |archiveurl=https://web.archive.org/web/20181217014922/http://dlib.ical.ir/site/catalogue/531468 |archivedate=۱۷ دسامبر ۲۰۱۸ |dead-url=yes }}</ref>
* ''رسالهٔ مسائل الحساب''، این اثر باقی نمانده‌است.
* ''رساله‌ای در صحت طرق هندسی برای استخراج جذر و کعب''
* ''رساله در تحلیل یک مسئله''(این عنوان نامی است که غلامحسین مصاحب به رساله ای از خیام که موضوع آن تحلیل یک مسئله هندسی به معادله ی درجه سوم و حل آن به وسیله قطوع مخروطی است داده اند.)
فلسفه:
* ''رساله الجواب عن ثلاث مسائل؛ ضروره التضاد فی العالم، و الجبر، و البقا''<ref>http://ensani.ir/file/download/article/20120427102857-5207-260.pdf</ref>
* ''
* ''رساله فی الوجود''<ref name="vojod">http://ensani.ir/file/download/article/20120427102854-5207-258.pdf</ref>
* رساله ''الکون و التکلیف'' به عربی دربارهٔ حکمت خالق در خلق عالم و حکمت تکلیف که خیام آن را در پاسخ پرسش امام ابونصر محمدبن ابراهیم نسوی در سال ۴۷۳ (هجری قمری) نوشته‌است و او یکی از شاگردان پورسینا بوده و در مجموعهٔ جامع البدایع به اهتمام سید محی الدین صبری بسال ۱۲۳۰ و کتاب خیام در هند به اهتمام سلیمان ندوی سال ۱۹۳۳ میلادی چاپ شده‌است.<ref>http://ensani.ir/file/download/article/20120427102855-5207-259.pdf</ref>
* ''رساله الضیاء العقلی فی الموضوع العلم الکلی''<ref>http://ensani.ir/file/download/article/20120427103002-5207-324.pdf</ref>
* ''رساله در وقوع خیر و شر''
فیزیک:
* رساله ''[[میزان الحکم|میزان‌الحکم]]''. «راه‌حل جبری مسئلهٔ تعیین مقادیر طلا و نقره را در آمیزه (آلیاژ) معینی به وسیلهٔ وزن‌های مخصوص بدست می‌دهد.»<ref name=autogenerated1 /><ref>https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/279983/</ref>
سطر ۲۶۲ ⟵ ۲۵۸:
* ''[[رساله معراجیه]]''
* قسطاس المستقیم{{Div col end}}
او [[میزان الحکم]] را دربارهٔ [[فیزیک]] و [[لوازم الامکنت|لوازم الامکنه]] را در دانش [[هواشناسی]] نوشت.
[[نوروزنامه]] دیگر اثر ادبی اوست، در پدیداری [[نوروز]] و آیین پادشاهان ایرانی و اسب و زر و قلم و شراب که در حدود ۴۹۵ هجری قمری نگاشته شده‌است.
▲
''رساله فی کلیه الوجود'' و ''رساله الاوصاف للموصوفات'' همان "''رساله در علم کلیات وجود''" است.
== خیام در فرهنگ عامه ==
| |||