دی‌ان‌ای: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
با فرض حسن نیت. خنثی‌سازی ویرایش 28651325 از Sajadkhaleghi (بحث): این پیوند در جمله قبل آمده، لطفاً پیوند تکراری ایجاد نکنید.
برچسب: خنثی‌سازی
←‏همانندسازی DNA: کمی تمیزکاری، ابرابزار
خط ۱۳۶:
[[پرونده:Dna-split.png|چپ|270px|بندانگشتی|]]
قبل‌از انجام تقسیمات سلولی بایست مولکول‌های دی‌ان‌ای همانندسازی شوند تا اطلاعات وراثتی بدون کم‌وکاست به هر دو سلول دختری انتقال یابند. به فرایندی که طی آن از روی یک مولکول دی‌ان‌ای، مولکول دی‌ان‌ای یکسان و جدید دیگری ایجاد می‌شود، همانندسازی گویند. در این فرایند ابتدا آنزیمی به نام [[هلیکاز]] (helicase) (علت نام‌گذاری این آنزیم به این نام، به دلیل نوع پیوند بین دو رشته یعنی [[پیوند هیدروژنی]] است) دو رشته به هم پیچیده دنا را از هم جدا می‌کند؛ سپس چند [[پروتئین]] به‌نام SSBP به دو رشته می‌چسبند و به آن‌ها اجازه به هم پیوستن دوباره را نمی‌دهند. در دو طرف هر رشته اعدادی گذاشته شده‌است که یک طرف '۵ و طرف دیگر '۳ است و در رشته مقابل برعکس رشته دیگری است؛ مسیر [[همانند سازی]] هم همواره از '۵ به '۳ است. آنزیم دیگری به نام DNA پلیمراز 1 (DNA Polymerase I) می‌آید و همانندسازی را در یکی از رشته‌هایی که انتهای '۳ آزاد دارد، انجام می‌دهد ولی در یکی از رشته‌ها که انتهای '۳ آزاد ندارد آنزیمی به نام DNA پلیمراز 3 (DNA Polymerase III) می‌آید و همانندسازی را با روش دیگری انجام می‌دهد.
ابتدا آنزیم دیگری به نام RNA پلیمراز (RNA Polymerase) می‌آید و قطعه‌هایی از رنا را قرار می‌دهد و سپس DNA پلیمراز 3۳ در کنار این قطعه‌ها می‌نشیند و همانندسازی را از جای مشخص شده‌ای ادامه می‌دهد. سپس دوباره این عمل کمی آن طرف‌تر یعنی به طرف '۵ انجام می‌گیرد؛ البته اینجا 2۲ مشکل به وجود می‌آید:
1۱. در همانندسازی دنا، قطعه‌هایی از RNA وجود دارد.
2۲. بينبین رشته‌های RNA و DNA فواصليفاصله‌هایی وجود دارد كهکه نبايدنباید باشند (به قطعات DNA كپیکپی شده در حالتی كهکه '٣باز۳باز نيستنیست قطعات اوكازاكی مياوکازاکی گويندمی‌گویند و واقع آنها DNAهای منقطع هستند).
* برای رفع اشکال اول، آنزیمی به نام RNase H قطعات RNA را برمی‌دارد و به جای آن‌ها DNA می‌گذارد که برای این کار نیاز به یون منیزیم دارد.
* برای رفع اشکال دوم، آنزیمی به‌نام [[آنزیم دی‌ان‌ای لیگاز]] می‌آید و در فواصل بينبین DNA جديدجدید كهکه R Nase H به جای RNA گذاشته و دی‌ان‌ای‌های منقطع (قطعات اوكازاكیاوکازاکی) می‌نشينندمی‌نشینند و ايناین فواصلفاصله‌ها را پر می‌كنندمی‌کنند.
 
همانندسازی در سلول‌های [[یوکاریوتی]] ([[جانوران]]، [[گیاهان]]، [[آغازیان]] و [[قارچ‌ها]]) وقت‌گیرتر و پیچیده‌تر از همانندسازی در سلول‌های پروکاریوتی است (زیرا هر دی‌ان‌ای در سلول یوکاریوتی چندین برابر دی‌ان‌ای در سلول پروکاریوتی است و تعداد دی‌ان‌ای‌ها نیز بیشتر است)، برای جبران این پیچیدگی سلول یوکاریوتی دو راه‌کار دارد:
1. دی‌ان‌ای یوکاریوت‌ها چندین جایگاه آغاز همانندسازی دارد.
 
2. همانندسازی به صورت دوجهته انجام می‌شود.
 
در [[پروکاریوت]]‌ها (شامل تمام [[باکتری|باکتری‌]]ها) همانندسازی یک‌جهته است. <ref>کتاب اصول زیست‌شناسی و ژنتیک (دانشگاه آزاد) مؤلفین: سید محمود طباطبایی - محمد رضا عبداللهی</ref>
 
همانندسازی در سلول‌های [[یوکاریوتی]] ([[جانوران]]، [[گیاهان]]، [[آغازیان]] و [[قارچ‌ها]]) وقت‌گیرتر و پیچیده‌تر از همانندسازی در سلول‌های پروکاریوتی است (زیرا هر دی‌ان‌ای در سلول یوکاریوتی چندین برابر دی‌ان‌ای در سلول پروکاریوتی است و تعداد دی‌ان‌ای‌ها نیز بیشتر است)، برای جبران این پیچیدگی سلول یوکاریوتی دو راه‌کار دارد:
1.# دی‌ان‌ای یوکاریوت‌ها چندین جایگاه آغاز همانندسازی دارد.
2.# همانندسازی به صورت دوجهته انجام می‌شود.
در [[پروکاریوت]]‌ها (شامل تمام [[باکتری|باکتری‌]]ها) همانندسازی یک‌جهته است. <ref>کتاب اصول زیست‌شناسی و ژنتیک (دانشگاه آزاد) مؤلفین: سید محمود طباطبایی - محمد رضا عبداللهی</ref>
* البته در برخی اوقات همانندسازی در [[پروکاریوت]]‌ها نیز دوجهته است و آنها هم می‌توانند چندین جایگاه آغاز همانندسازی داشته‌باشند (اما غالباً اینطور نیست).