[[پرونده:Newton's_Experimentum_Crucis_(Grusche_2015).jpg|بندانگشتی|700x700پیکسل500x500پیکسل| آیزاک نیوتن در حال آزمایش حیاتی منشور خود در اتاق خواب Woolsthorpe Manor. نقاشی اکریلیک توسط ساشا گروشه (17۱۷ دسامبر 2015۲۰۱۵)]]▼
در [[علم|علوم]]، '''آزمایش حیاتی''' ([[زبان انگلیسی|انگلیسی]]: '''crucial experiment''' یا '''critical experiment''') [[آزمایش|آزمایشی است]] که می تواندمیتواند با قاطعیت تعیین کند که آیا یک [[فرضیه]] یا [[نظریه]] خاص از همه [[فرضیه|فرضیه ها]]ها یا [[نظریه|تئوری هایتئوریهای]] دیگر، که پذیرششان در حال حاضر در جهان رایج است برتر است یا خیر. به طوربهطور خاص، چنین آزمایشی معمولاً باید بتواند نتیجه ای حاصل کند که در صورت صحت ،صحت، تمام فرضیه هافرضیهها یا نظریه هاینظریههای دیگر را رد کند ،کند، و در نتیجه نشان دهد که در شرایط آزمایش (''یعنی'' در شرایط یکسان خارجی و برای "«متغیرهای ورودی"» یکسان درون آزمایش)، آن فرضیه هافرضیهها و نظریه هانظریهها ''نادرستیشان ثابت شده استشدهاست'' اما فرضیه آزمایشگر ''رد نمی شودنمیشود''.<ref>{{Cite journal|date=2019-08-15|title=Experimentum crucis|url=https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Experimentum_crucis&oldid=910908890|journal=Wikipedia|language=en}}</ref>
▲[[پرونده:Newton's_Experimentum_Crucis_(Grusche_2015).jpg|بندانگشتی|700x700پیکسل| آیزاک نیوتن در حال آزمایش حیاتی منشور خود در اتاق خواب Woolsthorpe Manor. نقاشی اکریلیک توسط ساشا گروشه (17 دسامبر 2015) ]]