'''حاج ایاز خان قشقایی''' مشاور و صندوقدار [[صولت‌الدوله]] ایلخانی قشقایی بود. او در سفری به مکه همراه خان قشقایی بود و شرح این سفر را نوشته است. سفرنامه او به نام ''[[سفرنامه حاج ایاز خان قشقایی]]'' در سال ۱۳۸۸ به کوشش پرویز شاکری در تهران منتشر شد.
{{تمیزکاری}}
{{ویکی‌سازی}}
==منابع==
حاج ایاز خان قشقایی
منبع: *سفرنامه حاج ایاز خان قشقایی، به کوشش پرویز شاکری، 1388۱۳۸۸▼
[[رده:کتاب‌ها]]
سفرنامه حاج ایاز خان قشقایی
نام كتاب: «[http://hajayazkhan.persianblog.ir سفرنامه حاج ايازخان قشقايي]»
شرح سفر و زمان آن: اين سفر شامل وقايع سفرِ حج و عتبات عاليات از رمضان 1340 تا جمادي‌الاول 1341 قمري در دوران سلطنت احمدشاه قاجار، به مدت هشت ماه مي‌باشد. بخشي از اين سفر بين جده و بوشهر، شامل سفر دريايي است كه به‌وسيله جهاز و غراب صورت گرفته و در شهرهاي مهم منطقه از جمله بحرين، مسقط، عدن، مُكلا، موخا و ... نيز توقف داشته‌اند.
اهميت اثر: علاوه بر ارزش تاريخي اين اثر، از آنجا كه «سفرنامه حاج ايازخان»، مربوط به ايل قشقايي است، با‌عنايت به سوابق اندك موجود، مي‌توان اين كتاب را اولين تصحيح متن و قديمي‌ترين كتاب مستند در تاريخ و فرهنگ اين ايل به شمار آورد.
وقايع مهم سفرنامه:
- كسب اجازة شروع سفرِ حج از محضر آيت‌اله حاج سيدعبدالحسين لاري و قرار سفر مشترك
- همسفر شدن براي سفر حج با افرادي از بزرگان و اَحرار شيراز در دوران مشروطيت (از جمله ميرزا عبدالحسين خان ذوالرياستين)
- ملاقات با شريف‌حسين فرمانرواي مكه و مدينه (مَلِكِ حجاز)
- شرح مراسم استقبال از احمدشاه قاجار در گمرك بوشهر، در كنار صولت‌الدوله ايلخاني قشقایي همراه با وزيرجنگ «رضاخان سردار سپه»، هنگام بازگشت احمدشاه از دومين سفر فرنگ
-ملاقات با سران و بزرگان نام‌آشناي منطقه در دوران مشروطه و جنگ جهاني اول از جمله زائرخضرخان اميراسلام، شيخ‌حسين‌خان چاه‌كوتاهي سالار‌اسلام و ... در طول مسير سفر
- راه‌يافتن به داخل خانه كعبه و شرح تفصيلي اجزاي داخلي آن
- ثبت دقيق مشاهدات در زمينه‌هاي مختلف از جمله شرح صدور اجازه خروج از كشور در گمركات در دوره استيلاي بيگانگان، شرح دقيق اماكن متبركه، شرح پوشش كعبه (پيراهن كعبه)، وضعيت شهرها، اجناس و قيمت آنها و ...
▲منبع: سفرنامه حاج ایاز خان قشقایی، به کوشش پرویز شاکری، 1388
