پی‌اچ: تفاوت میان نسخه‌ها
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
ویرایش به‌وسیلهٔ ابرابزار: |
اصلاح تاریخچه |
||
خط ۱:
__NOTOC__
{{پی‌اچ‌های معروف}}
'''پی‌اچ''' یا '''پ هاش''' {{به انگلیسی|
مقیاس pH یک مقیاس [[لگاریتم|لگاریتمی]] بوده و نشان دهنده معکوس [[غلظت]] [[یون هیدروژن]] موجود در محلول است (یعنی هر چه pH کمتر باشد، غلظت یون هیدروژن بیشتر است). این به آن دلیل است که رابطه مورد استفاده برای محاسبه pH تخمین [[اعداد منفی|منفی]] لگاریتم بر مبنای ۱۰ [[غلظت مولار]] یون‌های هیدروژن موجود در محلول می‌باشد. به صورت دقیق تر، pH منفی لگاریتم در مبنای ۱۰ فعالیت یون‌های هیدروژن است.<ref name="Bates">Bates, Roger G. ''Determination of pH: theory and practice''. Wiley, 1973.</ref>
در دمای ۲۵ درجه سلسیوس، هر محلولی که pH کمتر از ۷ داشته باشد، اسیدی و هر محلولی که pH بزرگتر از ۷ داشته باشد محلولی بازی خواهد بود. مقدار pH خنثی بستگی به دمای محیط دارد. هر چه دما بیشتر باشد مقدار pH خنثی از ۷ کمتر خواهد بود. مقدار pH برای اسیدهای فوق قوی حتی می‌تواند زیر ۰، و برای محلول‌های بازی فوق‌العاده قوی بالای ۱۴ شود.<ref>{{cite journal|last1=Lim|first1=Kieran F.|year=2006|title=Negative pH Does Exist|journal=Journal of Chemical Education|volume=83|issue=10|pages=1465|bibcode=2006JChEd..83.1465L|doi=10.1021/ed083p1465}}</ref>
مقدار pH محلول های آبی را می توان توسط [[الکترود شیشه ای]] ([[:en:Glass_electrode|glass electrode]]) و [[پی‌اچ سنج|pH سنج]]، و یا توسط [[شناساگر پی‌اچ]] اندازه گرفت.
== تعریف و تاریخچه ==
نخستین بار [[اس.پی.ال. سورانسن]] دانشمند دانمارکی در سال ۱۹۰۹ میلادی مقیاسی به نام pH را بنا کرد.<ref>{{cite journal|last1=Sørensen|first1=S. P. L.|year=1909|title=Über die Messung und die Bedeutung der Wasserstoffionenkonzentration bei enzymatischen Prozessen|url=|journal=Biochem. Zeitschr|volume=21|issue=|pages=131–304}} Two other publications appeared in 1909, one in French and one in Danish.</ref> بنا به تعریف، pH برابر منفی [[لگاریتم]] مبنای ۱۰ [[غلظت مولی]] یون هیدروژن فعال در [[محلول]] است،<ref>IUPAC. Compendium of Chemical Terminology, 2nd ed. (the "Gold Book"). Compiled by A. D. McNaught and A. Wilkinson. Blackwell Scientific Publications, Oxford (1997). XML on-line corrected version: http://goldbook.iupac.org (2006-) created by M. Nic, J. Jirat, B. Kosata; updates compiled by A. Jenkins. {{ISBN|0-9678550-9-8|en}}. doi:10.1351/goldbook.</ref> و در سال 1924 برای تطبیق با تعاریف و اندازه گیری های موجود در سلول های الکتروشیمیایی در تعریف آن تجدید نظر شد. منظور دقیق عبارت p در pH دقیقا مشخص نیست و مورد اختلاف است، چرا که سورانسن دقیقا مشخص نکرده که چرا از آن استفاده کرده است.<ref>{{Cite journal|last=Francl|first=Michelle|date=August 2010|title=Urban legends of chemistry|url=https://www.nature.com/articles/nchem.750.epdf|journal=Nature Chemistry|volume=2|issue=8|pages=600–601|doi=10.1038/nchem.750|issn=1755-4330|pmid=20651711}}</ref> سورانسن روشی را برای اندازه گیری اختلاف ''پتانسیل'' (''potential'') شرح داده، که نشان دهنده ''توان'' (''power'') 10 غلظت یون های هیدروژن است. در نتیجه p می تواند هم به عبارت "''power"'' و هم به عبارت ''"potential"'' اشاره داشته باشد. حتی ممکن است او به صورت فرضی محلول تست را "p" و محلول مرجع را "q" نامیده باشد.<ref>{{cite journal|last1=Myers|first1=Rollie J.|year=2010|title=One-Hundred Years of pH|journal=Journal of Chemical Education|volume=87|issue=1|pages=30–32|bibcode=2010JChEd..87...30M|doi=10.1021/ed800002c}}</ref>
* در دمای اتاق(pH (298Kآب خالص را ۷ در نظر می‌گیریم. زیرا در این دما غلظت [[یون هیدرونیم]] در آب خالص برابر<sup>۷-</sup>۱۰است.
* در دمای اتاق(298k) گسترهٔ بازهٔ pH از (۱۴ ~ ۰) است. عدد صفر اسیدی‌ترین محیط و عدد ۱۴ بازی‌ترین محیط را مشخص می‌کند. در چنین دمایی، محلولی با pH = ۷ خنثی در نظر گرفته می‌شود.
| |||