دینارانی: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
Abfdcq (بحث | مشارکت‌ها)
بدون خلاصۀ ویرایش
برچسب‌ها: حذف حجم زیادی از مطالب منبع‌دار برداشتن بخش بزرگی از صفحه ویرایشگر دیداری
Telluride (بحث | مشارکت‌ها)
جز ویرایش Abfdcq (بحث) به آخرین تغییری که 89.199.235.143 انجام داده بود واگردانده شد
برچسب: واگردانی
خط ۱:
{{pp|small=yes|expiry=20200116081639}}
'''دینارانی''' یکی از چهار باب ایل [[هفت لنگ]] [[مردم بختیاری|بختیاری]] است. باب دینارانی، بر مبنای اتحاد طوایفی است، که منشأهای گوناگون داشته و بواسطه محل سکونتشان در کوه دیناران، بدین نام خوانده می‌شوند این طوایف متحدین محمد تقی خان چهارلنگ بودند که بعد از کشته شدن برای حفظ هویت خود در برابر حسینقلی خان دورکی زراسوند(حسینقلی خان ایلخانی) ای دست به اتحاد زدند منشاء بعضی از این طوایف مانند گوروی شالو سهید و اورک به باب میوند چهارلنگ بازمیگردد.
'''دینارانی''' یکی از چهار باب ایل [[هفت لنگ]] [[مردم بختیاری|بختیاری]] است. باب دینارانی، بر مبنای اتحاد طوایفی است، که منشأهای گوناگون داشته و بواسطه محل سکونتشان در کوه دیناران، بدین نام خوانده می‌شوند این طوایف متحدین محمد تقی خان چهارلنگ بودند که بعد از کشته شدن برای حفظ هویت خود در برابر حسینقلی خان دورکی زراسوند(حسینقلی خان ایلخانی) ای دست به اتحاد زدند منشاء بعضی از این طوایف مانند گوروی شالو سهید و اورک به باب میوند چهارلنگ بازمیگردد.
 
اگرچه باب دینارانی هیچ وقت در بختیاری عنوان ایلخانی نگرفت(به جز حکومت کوتاه ملا محمد خان قمه طلا بر مالمیر و بخشی از گرمسیرات) اما همیشه در منازعات سیاسی بختیاری تأثیرگذار بوده‌است.<ref>{{یادکرد وب |نویسنده =Arash Khazen |نشانی=http://books.google.com/books?id=HMHcfc-WMB4C&pg=PA50&dq=haft+lang&hl=en&sa=X&ei=5Cs0VK7_JY_kaI3igbgF&ved=0CCoQ6AEwAg#v=onepage&q=haft%20lang&f=false |عنوان=Tribes and Empire on the Margins of Nineteenth-Century Iran p.22 | ناشر =[[دانشگاه واشینگتن]] |تاریخ =۲۰۰۹ |تاریخ بازبینی=۲۰۱۴}}</ref><ref>{{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی=http://books.google.com/books?id=iMdtAAAAMAAJ&q=haftlang+bakhtiarvand&dq=haftlang+bakhtiarvand&hl=en&sa=X&ei=Kb4tVIn1GfOS7AaUvYDoDQ&ved=0CCEQ6AEwAQ |عنوان=Iran Almanac and the Book of Facts | ناشر =Echo of Iran |تاریخ =1970 |تاریخ بازبینی=}}</ref><ref>{{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی=http://www.iranicaonline.org/uploads/files/Bakhtiari/v3f5a081_t1_300.jpg |عنوان=نمودار اجتماعی طوایف بختیاری| ناشر =[[دانشنامه ایرانیکا]] |تاریخ = |تاریخ بازبینی=}}</ref><ref>{{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی=http://www.britannica.com/EBchecked/topic/49583/Bakhtyari |عنوان=Bakhtyārī | ناشر =[[دانشنامه بریتانیکا]] |تاریخ = |تاریخ بازبینی=3-25-2014}}</ref><ref name=iranicaonline>{{یادکرد وب|نویسنده = |نشانی = http://www.iranicaonline.org/articles/baktiari-tribe |عنوان =BAḴTĪĀRĪ TRIBE | ناشر =Encyclopaedia Iranica |تاریخ = |تاریخ بازدید = ۸ ژانویه ۲۰۱۴}}</ref><ref>{{یادکرد وب |نویسنده =Carl Skutsch |نشانی= http://books.google.com/books?id=yXYKAgAAQBAJ&pg=PA177&dq=haft+lang&hl=en&sa=X&ei=5Cs0VK7_JY_kaI3igbgF&ved=0CE0Q6AEwCA#v=onepage&q=haft%20lang&f=false|عنوان=Encyclopedia of the World's Minorities page.176 | ناشر = |تاریخ = |تاریخ بازبینی=}}</ref>
گرمسیر طوایف دینارانی باب در شهرستان [[ایذه]]، هفتکل، باغملک و مسجدسلیمان است سردسیرشان در [[دیناران]]، کوه سفید، بخش‌هایی از جنوب غربی استان کهگیلویه بویراحمد،و [[میانکوه (لرستان)|سرخون]] و [[اردل|اردل در استان چهارمحال بختیاری]] است
 
== تقسیمات ==
طوایفدینارانی، <big>باباز دینارانی</big>۹ طایفه تشکیل شده‌است؛ که عبارتند از:
 
:* طایفه [[عالی محمودی]]
:* [[طایفه شالو]]
:* [[طایفه اورک]]
:* [[طایفه سعید]]
:* [[طایفه گورویی]]
:* [[طایفه نوروزی]]
:* [[طایفه سرقلی]]
:* [[بویری|طایفه بویری]]
:* [[طایفه کورکور]](دراصل زراسوند)
 
طایفه عالی محمودی از شاخه هفت‌لنگ و از باب؛ دینارانی بوده، که متشکل از دو تیره بزرگ می‌باشد:
 
مهرعلیخانی
علیمردان خانی
 
مهرعلیخانی
 
::* تش ملا مرادی
::* تش اولاد بالا (ساکن در نوراباد از اولاد ملا محمد دینارانی)
::* تش اولاد پایین (ساکن در مالمیر از اولاد ملا چراغ)
::* تش فرضعلی‌وند
::* تش دوورایی
::* تش قریشوند
::* تش شهولی‌وند
::* تش شیخ عالی‌وند
::* تش حاتم‌وند
::* تش احمد میراجی
::* تش شیخ دورائی
 
علیمردان‌خانی
 
::* تش اولاد
::* تش علیرضا وند
::* تش صالح‌وند
::* تش قیصروند
::* تش لک محمودی
::* تش نجف سنی
::* تش عالی نقدعلی
::* تش اولاد باقر
 
== طایفه سهید ==
::* تیره کی مقصودی
::* تیره کی شمس
::* تیره کی باندری
::* تیره شهپیری
::* تیره شله لنگ (کی محمود)
::* تیره خدابخشی
::* تیره بنگو
::* تیره سرملی
، *تیره پتوی (خسروی)
، *تیره حجی
 
== طایفه نوروزی ==
{{اصلی|نوروزی}}
::*تیره مرو
::*تیره صیف ا.. وند
::* تیره بامیروند
::* تیره ملک
::* تیره یارعلی وند
::* تیره شیخ حسن
 
== طایفه سرقلی ==
<big>'''1-اورک'''</big>
::طایفه سرقلی یکی از طوایف ایل جلیل یختیاری است که بر پایه طبقه‌بندی اجتماعی ایل بختیاری" از شاخه هفت لنگ وار بابادی باب دینارون است. این طایفه متشکل از هفت تیره به نامهای
 
::* تیره غریبی
'''<big>2-شالو</big>'''
::*تیره طهماسی
::* تیره زیلایی
::* تیره مهری
::* تیره قاسمی
::* تیره گدایی
::* تیره گاویار
::*که هم‌اکنون اکثراً آنها در شهرهای ایذه اهواز رامهرمز شهرکرد اردل اصفهان سکونت دارند. روستاها ودهکده‌های این طایفه که مجموع هفت تیره سرقلی در آنجا سکونت دارند در گرمسیر عبارتند از" روستاهای نوترکی غریبی، نوترکی طهماسبی، نوترکی زیلایی، آبله، دهنو، پیان، بیضیتک کله ضرب، تلخاب، بادام زار قلعه سرخه پا گچ. وسردسیر این طایفه نیز در منطقه دیناران شهرک قراب (نجف آباد) وشندان شهرستان اردل استان چهار محال وبختیاری می‌باشد.
 
== طایفه بویری ==
'''<big>3-لجمبر اورک</big>'''
بویری، یا طایفه بویری، یکی از طوایف ایل بختیاری، خوانین بویری، در ایران است. این طایفه، بر پایه ساختار اجتماعی و تقسیمات طایفه‌ای ایل بختیاری، از شاخه هفت‌لنگ و از باب دینارانی بوده، که متشکل از هشت تیره می‌باشد.
 
امروزه بیشترین درصد از افراد این طایفه، به ترتیب میزان جمعیت، در استان‌های خوزستان، چهارمحال و بختیاری و اصفهان مستقر می‌باشند. خاستگاه جغرافیایی طایفه بویری در گرمسیر بختیاری، بخش سُوسَن شامل روستاهای ده حوض (کنارچگاه_حوض دانیال_ده قلعه) و ثریا، ده شیخ، سرقلعه زین‌آباد، یگاوی، لولو، تاکُوتَر، شمی، پِیُون، هلایجان، کل چنار و چم ریحان واقع در ایذه و سَردسیر آنان دیناران از توابع بخش مرکزی شهرستان اردل است.
'''<big>4-عالی محمودی</big>'''
 
طایفه بویری شامل هشت تش است که به دوشاخه بزرگ پیانی و سوسنی است. شاخه پیانی به این دلیل به این نام خوانده می‌شود که درگذشته اکثراً در روستای پیان بودند و شامل:
'''<big>5-نوروزی</big>'''
 
::*شیخ می‌روند
'''<big>6-بویری</big>'''
::*سمالوند
::*غلام وند
::*گلالی
و شاخه سوسنی نیز شامل:
 
::*بابایی
'''<big>7-سهید</big>'''
::*نادری
::*قیصری
::*کاظمی
 
== طایفه کورکور (در اصل زراسوند) ==
'''<big>8-سرقلی</big>'''
::* تش کورکور
::* تش شاسه وند
طایفه کورکور یکی از طوایف ایل زراسوند میباشد که در شهرستان ایذه،روستای گردن طاق،برآفتاب کاشکلی،تخت کاشون ،تلخاب نوترگی،شیوند،کمفه و در دینارون روستای گردپینه،عباس آباد،روپینه و...اصفهان.ساکن هستند.
 
== طایفه لجمیر اورک ==
'''<big>9-کورکور</big>'''
::* تیره آراحمدی
::* تیره سخندری
::* تیره کری
::* تیره اسماعیل وندی
::* تیره گپی
::* تیره جیره
::* تیره بلیل(شهنی بابادی باب)
::* تیره رشیدی
::* تیره محمودی (اسیوند دورکی باب)
::* تیره نادری
 
== <big>محلطایفه سکونت</big>شالو ==
{{اصلی|شالو}}
محل سکونت اصلی باب دینارانی در [[دهستان دیناران|دیناران]] در [[شهرستان اردل]] است.
 
::* تیره شالو
به طور کلی محل سکونت ییلاقی باب دینارانی در شهرستان های [[اردل]]،[[شهرستان فارسان|فارسان]]،[[شهرستان کیار|کیار]]،[[شهرستان بروجن|بروجن]]،[[شهرستان لردگان|لردگان]] و [[شهرستان کوهرنگ|کوهرنگ]] در [[استان چهارمحال و بختیاری]] می باشد و در قشلاق در استان خوزستان در شهرستان های [[ایذه]]،[[شهرستان هفتکل|هفتکل]]،[[اندیکا]]،[[شوشتر]]،[[رامهرمز]] و [[شهرستان مسجدسلیمان|مسجدسلیمان]] می باشد.
::* اولاد کل علی گدال (تیره محمدی)
::* تیره صادقی
::* تیره راکی
::* تیره فرهادی
::* تیره میولند
::* تیره اسیمومحمدی
::* تیره حاجی وند
::* تیره لری
::* تیره براتی رکعتی
 
== منابع ==