جمعیت امروزی ازبک‌ها نشان دهنده درجات مختلفی از تنوع ناشی از ترافیک بالای مسیرهای هجوم از طریق آسیای مرکزی می‌باشند. هنگامی که جمعیت موجود در آسیای مرکزی توسط قبایل ایرانی و سایر مردم هندواروپایی و همین‌طور چندین حمله شدید از ناحیه مغول‌ها تحت تأثیر قرار گرفت. بر اساس مطالعات اخیر ژن‌شناسی دانشگاه آکسفورد، ژن ازبک‌ها ترکیبی از [[مردمان ایرانیترک]] و [[مغول‌ها]] است.<ref>{{cite journal |doi=10.1086/342096 |author=Tatjana Zerjal|title=A Genetic Landscape Reshaped by Recent Events: Y-Chromosomal Insights into Central Asia |journal=The American Journal of Human Genetics |year=2002 |volume=71 |issue=3 |pages=466–482 |pmid=12145751 |pmc=419996|display-authors=etal}}</ref>
== تاجیک‌های ازبک شده ==
برخی از اقوامی که امروز [[مردمان ترک|ترک]] نامیده می‌شوند در اصل ترک نیستند بلکه [[ترک‌زبان]] شده‌اند برای نمونه می‌توان کشورهای [[عرب‌زبان]] مانند [[مصر]] و [[الجزایر]] را نام برد یعنی [[عربی‌سازی|عربیزه]] شده‌اند نه این که از نظر تباری [[عرب]] باشند. [[اویغور]]ها و [[ازبک]]ها از نظر نژادی، اقوامی به صورت کامل ترک نیستند و به نظر می‌رسد حدود ۷۰ درصد از [[ازبک]]ها، [[تاجیک]]های ازبک شده‌ای هستند که در صد سال اخیر [[ترک‌سازی|ترکیزه]] و [[ترک‌زبان]] شده‌اند. در این خصوص خیلی از بزرگان مانند [[هرمان وامبری]] نوشته‌اند. روند [[ترک‌سازی]] تاجیک‌ها از قرن ۱۶ میلادی شروع شد و همچنان ادامه دارد.<ref name="bbc.com">http://www.bbc.com/persian/world/2014/09/140906_ea_safar_abdullah_interview</ref>
در سال ۱۹۲۴ با تلاش [[پان‌ترک]]ها و سیاست تاجیک‌ستیزی توسط [[امپراتوری روسیه]] مرزبندی‌ای صورت گرفت و نواحی زیادی از شهرهای تاجیک‌ها به ازبک‌ها واگذار شد. در سال ۱۹۲۶ هم ۷۰ درصد اهالی شهرهای تاریخی تاجیکان یعنی [[سمرقند]] و [[بخارا]] و چند ناحیه دیگر تاجیک‌نشین را در اسناد [[ازبک]] نوشتند. ازبک نوشتن تاجیک‌ها در سال‌های بعد نیز ادامه داشت و در حال حاضر حدود ۹۰ درصد مردم سمرقند، بخارا و دیگر نواحی تاجیک‌نشین در اسناد و شناسنامه‌ها [[ازبک]] ثبت شده‌اند. طی صد سال اخیر بیشتر مدارس تاجیکی در [[ازبکستان]] تعطیل شدند و تنها در [[سرخان دریا]] کمی وضع [[زبان فارسی]] بهتر است. پس از [[فروپاشی شوروی]] و [[استقلال ازبکستان]] در سال ۱۹۹۱، [[زبان ازبکی]] به عنوان [[زبان رسمی]] اعلام شد و این اتفاق سبب هر چه بیشتر شدن تعطیلی مدارس تاجیکی و '''ازبک‌سازی تاجیک‌ها''' (ترکی‌سازی تاجیک‌ها) در [[ازبکستان]] شده‌است.<ref>http://afghanistan.shafaqna.com/central-asia/item/26805-عوامل-ازبك-شدن-تاجیکان-ازبکستان-در-چیست؟.html?tmpl=component&print=1</ref>
