'''ناهوشیار هوشمند''' یا '''ضمیر ناخودآگاه''' یا '''ناآگاه'''، دربرگیرنده پدیدههای روانی و فرآیندهای زندگی واستخراج اطلاعات یاافکار بصورت غیراراده ارادیاز پیش تعیین شده است ویا براثر عوامل خارجی است که به وسیله شناسایی، ادراک نشده و فاقد کیفیت آگاهیاند. ناخودآگاه، انباری است پر از [[تمایل]]ها، [[آرزو|آرزوها]] و خاطرات خارج از دسترس که بر [[اندیشه]]ها و اعمال تأثیر دارند. [[فروید]] نخستین کسی نبود که عوامل تأثیرگذار [[ذهن|ذهنی]] را پیدا و کشف کرد، [[شکسپیر]] نیز در نمایشنامههای خویش، آنها را عنوان میکرد؛ ولی کاری که فروید کرد این بود که برای عوامل تأثیرگذار ذهنی در زندگی روزمرهٔ [[انسان]]، اهمیت بسیاری قائل شد.<ref>{{یادکرد کتاب|نام خانوادگی=گنجی|نام=مهدی|عنوان=زمینه روانشناسی اتکینسون و هیلگارد|شابک=978-964-7609-66-1|نویسنده=ادوارد دی اسمیت. سوزان نولن. باربارا ل فردریکسون. جفری ل لافتوس. داریل ج بم. استیفن مارن|ویراستار=دکتر حمزه گنجی}}</ref> .
'''مفهوم ناهشیار''' (The unconscious) از مبانی نظریه روانکاوی است. هر چند فروید «کاشف» ناهشیار نبود، نخستین کسی بود که در قالب کاوشی نظام مند، تأثیر آن را در حیات ذهنی بهنجار و نابهنجار آدمی بررسی کرد. در روانکاوی معاصر، ناهشیار واجد چهار معنای عمده است.