مارکسیسم: تفاوت میان نسخه‌ها

مطابق نظریاتنظرات مارکسیست‌ها در مورد [[کمونیسم]]، مهم‌ترین ویژگیِویژگی زندگی انسان‌ها در یک جامعهٔ طبقاتی [[از خود بیگانگی]] است و کمونیسم به این دلیل که [[آزادی]] انسان‌ها را از بندِ استثمارِ سرمایه سالاری به‌طورِبه‌طور خاصکامل به رسمیت می‌شناسد مکتبی مطلوب است. [[مارکس]] مطابق نظر [[گئورگ ویلهلم فردریش هگل|هگل]] آزادی را فراتر از حذف محدودیت‌ها و عملی با محتوای اخلاقی می‌داند. آنها اعتقاد دارند که کمونیسم به مردم اجازه می‌دهد که هر کاری را که دوست دارند انجام دهند؛ اما در عین حال مردم را در شرایطی قرار می‌دهند که نیاز به خدمت گرفتن همنوعانشانهمنوعشان را دیگر احساس نکنند که در عمل ومیدان های تجربه مجالی برای آزادی در بستری فراخ و عمومی داده نشود، در حالی که استثمارِ اقتصادی بند از بند میگُسَلَد و رهایی کارگر به از خود بیگانگی خاتمه می دهد آزادی در پهنای <nowiki>'''موعود"'</nowiki> به محدودیتهایی برمی خورد که سدی در برابر خود می شودنمی‌کنند. در حالی که هگل اعتقاد دارد که با پرده برداشتن از این نوع زندگی اخلاقی به حیطه ی افکار انسان‌ها می‌رسیم، مارکس کمونیسم را نشأت گرفته از مادیات و به خصوص رشد [[ابزارهای تولید]] می‌داند.

مارکسیسم اعلام می‌کند که تضاد طبقاتی و جنگجویی انقلابی در نهایت به پیروزی [[پرولتاریا]] (طبقه کارگر) و تشکیل جامعه‌ای می‌انجامد که در آن مالکیت خصوصی برچیده شده و ابزارهای تولید و اموال به جامعه تعلق دارد. مارکس در مورد زندگی در جامعهٔ کمونیستی سخن زیادی نمی‌گوید و تنها به دادن شِمایشمای کلی جامعه کمونیسم اکتفا می‌کند. واضح است که در چنین جامعه‌ای برای پروژه‌های قابل اجرا توسط بشر محدودیت اندکی وجود دارد. جنبش کمونیسم در شعار اصلی خود، مکتبش را جهانی معرفی می‌کند که در آن هر فرد مطابق توانایی‌هایش تولید می‌کند و مطابق نیازهایش دریافت می‌کند. «[[ایدئولوژی آلمانی]]» (۱۸۴۵) یکی از اندک نوشته‌های مارکس در مورد آیندهٔ کمونیسم است:

==== ماتریالیسم(materialism) ====

[[مارکس]] معتقد به [[ماتریالیسم]] بود یعنی آنکه در دنیا فقط ماده وجود دارد. این مفهوم از [[ماتریالیسم]] را مارکس از [[فوئرباخ]] اخذ کرد. بر این اساس دیگر وجودِوجود خداخداوند یا روح یا هرگونه موجود غیرمادی منتفی خواهد شد و در جهان فقط ماده وجود دارد.

==== دیالکتیک(dialectic) ====

==== دترمینیسم تاریخی(historical determinism) ====

[[دترمینیسم]] به معنای جبری بودن یا تعیین‌شُدگیتعیین‌شدگی است. [[دترمینیسم تاریخی]] به این معناست که تاریخ روندی جبری دارد. از نظر مارکس تاریخ به چند مرحله تقسیم می‌شود. مرحلهٔ اول «کمون اولیه» نام دارد و در آن همه‌چیز اشتراکی بوده و [[مالکیت خصوصی]] وجود نداشته‌است، سپس تاریخ به دورهٔ برده‌داری، و بعد از آن فئودالیسم رسیده و در زمان مارکس در مرحلهٔ سرمایه‌داری قرار داشت. مارکس پیش‌بینی کرد که سرمایه‌داری به کمک [[انقلاب]] و [[دیکتاتوری پرولتاریا]] (کارگران بدون ابزار) به «[[سوسیالیسم]]» می‌رسد که در این مرحله مالکیت خصوصی از بین می‌رود و همهٔ اموال و دارایی‌ها اشتراکی می‌شود و سپس به «[[کمونیسم]]» که [[جامعهٔ بدون طبقه]]، بدون [[دولت]] و بدون مالکیت است می‌رسد. این پیش‌بینی هنوز محقق نشده‌است.

==== اقتصاد(economy) ====

=== نقد نظریهٔ مارکس(critique of marx's theory) ===

# یکی از بزرگ‌ترین انتقادهاانتقاد به نظریهٔ مارکس این بوده و هست که پیش‌بینی او محقق نشد. او پیش‌بینی کرد به زودی در انگلستان انقلاب کمونیستی رخ می‌دهد؛ اما این انقلاب هیچ‌گاه در این کشور رخ نداد. تاریخ که به باور او می‌بایست روندی جبری را مطابق با دوره‌های تاریخی او پیش برود، نرفت.

# دومین نقد عمده به اندیشهٔ مارکس معمولاً به وجه [[تقلیل‌گرایی]] این اندیشه ناظر می‌باشد. تقلیل‌گرایی به این معناست که شما یک امر مهم و بزرگی را به یک چیز خلاصه کنید و تقلیل دهید. مارکس تحولات تاریخی را که از بسیاری عوامل فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و… ناشی می‌شود را صرفاً (و در برخی تفاسیر) عمدتاً) به اقتصاد وتقلیل می‌دهد. اقتصاد را هم در نهایت به ابزار تولید تقلیل می‌دهد. به این ترتیب او در نظریه‌اش بسیاری از عوامل مهم و مؤثر را نادیده می‌گیرد یا کم‌اهمیت جلوه می دهدمی‌پندارد.

# نقدِ بسیاری از اندیشمندان کمونیسم نهایی بهنهایی، مارکس دررا موردِکه جامعه‌ای بدون طبقه، بدون دولت و بدون مالکیت خصوصی است بهنقد این معنا کهمی‌کنند. اصولاً امکان به وجود آمدن چنین جامعه‌ای وجود ندارد و لذا پیش‌بینی مارکس که معتقد به رسیدن به این جامعه است هیچ‌گاه محقق نشد.

=== اندیشهٔ مارکسیسم-لنینیسم(the idea of marxism-leninism) ===

یکی از این تفاسیر که اندیشهٔ مارکسیسم-لنینیسم (تفاسیر لنین از اندیشهٔ [[مارکس]]) بود از سوی [[ولادیمیر لنین]] در [[شوروی]] سابق به اجرا گذاشته شد و بعد از ۷۰ سال به دلیل ناکارآمدی و ناتوانی در حل معضلات جامعه، و علی‌رغم جرح و تعدیل‌های فراوان از سوی جانشینان لنین، به جای تحقق جامعهٔ کمونیسم نهایی به فروپاشی اتحاد جماهیر سوسیالیستی شوروی و ارزشهای والای انسانی انجامید.