طبیعت: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
خنثی‌سازی ویرایش 28866432 از ایرج 403 (بحث): متن مقاله جای بحث نیست!
برچسب: خنثی‌سازی
Night 2020 (بحث | مشارکت‌ها)
ویرایش به‌وسیلهٔ ابرابزار:
خط ۷:
'''زاستار'''<ref>http://dictionary.obspm.fr/index.php?formSearchTextfield=nature&formSubmit=Search&showAll=1</ref> یا '''طبیعت''' {{به عربی|طبیعة}}، به معنای گستردهٔ واژه، برابر '''جهان''' یا '''عالم''' '''طبیعی'''، '''فیزیکی''' و '''مادی''' است. طبیعت در حالت کلی، به [[پدیده|پدیدهٔ]] جهان [[فیزیکی]] و همچنین [[زندگی]] اشاره دارد؛ و همچنین قلمرو آن از [[ذرات زیراتمی]] تا خود [[گیتی]] گسترده‌است.
 
اگرچه واژهٔ طبیعت امروزه در معناهای مختلفی به کار می‌رود،<ref>The first known use of physis was by Homer in reference to the intrinsic qualities of a plant: ὣς ἄρα φωνήσας πόρε φάρμακον ἀργεϊφόντης ἐκ γαίης ἐρύσας, καί μοι φύσιν αὐτοῦ ἔδειξε. (So saying, Argeiphontes [=Hermes] gave me the herb, drawing it from the ground, and showed me its nature.) Odyssey 10.302-3 (ed. A.T. Murray). (The word is dealt with thoroughly in Liddell and Scott's Greek Lexicon.) For later but still very early Greek uses of the term, see earlier note.</ref> اغلب به مفهوم [[زمین‌شناسی]] و [[حیات وحش]] اشاره دارد. طبیعت به حوزهٔ کلی انواع متنوع گیاهان و حیوانات زنده و گاهی اوقات نیز به فرایندهای مرتبط با اشیای بی‌جان بازمی‌گردد. دگرگونی‌های طبیعی، مانند تغییر در [[آب‌وهوا]] و [[زمین‌شناسی]] و همچنین [[ماده (فیزیک)|ماده]] و [[انرژی]] که تمام این چیزها و پدیده‌ها را تشکیل داده‌است. این اغلب به معنای [[محیط زیست]] یا [[طبیعت وحش]]، حیوانات وحشی، صخره‌ها، جنگل‌ها، سواحل،دریا،سواحل، کوهدریا، هاکوه‌ها و به‌طور کلی چیزهایی که به‌طور قابل ملاحظه‌ای با مداخلات انسانی تغییر چندانی نکرده‌اند، یا با وجود این مداخلات به کار خود ادامه داده‌اند. این موضوع نسبتاً قدیمی اشیای طبیعی که هنوز امروزه یافت می‌شود، به تفاوتی بین اشیای طبیعی و مصنوعی با موجودات مصنوعی که ادراک از آن به مفهوم چیزهایی که توسط [[خودآگاهی]] یا [[ذهن]] انسان وارد شده‌اند، اشاره دارد. براساس این زمینهٔ ویژه، واژهٔ «طبیعی» باید از «غیرطبیعی»، «فرا طبیعی» یا «[[دست‌ساخته]]» متمایز گردد.<ref>Isaac Newton's Philosophiae Naturalis Principia Mathematica (1687), for example, is translated "Mathematical Principles of Natural Philosophy", and reflects the then-current use of the words "natural philosophy", akin to "systematic study of nature"</ref> آنچه که [[انسان]]، در پدیدآوردن آن، دخالت نداشته باشد را طبیعت گویند. طبیعت، محصول [[دیالکتیک]] [[ذهن|ذهنی]] انسان و [[جهان]] ابژه‌ها (فکر کردن) است. انسان، پیش از [[زندگی]] در [[شهر]]ها، در طبیعت می‌زیسته‌است. [[تغییر|دگرگونی]] از ویژگی‌های طبیعت است. [[ایرانی‌ها]] به طبیعت بکر علاقه زیادی دارند، در همین راستا یک روز را به نام روز طبیعت ([[سیزده به در|سیزده به‌در]]) نام‌گذاری کرده‌اند و در آن روز به طبیعت گردی می‌پردازند.
 
پژوهش و بررسی مفهوم «طبیعت» بخش بسیار بزرگی از [[علم|دانش بشر]] را تشکیل می‌دهد؛ هرچند که بشر خود پاره‌ای از طبیعت است، «فعالیت‌های بشری» اغلب به عنوان یک گروه جداگانه از دیگر پدیده‌های طبیعی مورد بررسی و گفتگو قرار می‌گیرند.
خط ۲۰:
زمین به وسیلهٔ فرایندهای زمین‌شناسی و زیستی، تکامل یافته‌است که رد پایشان بر روی شرایط فعلی به جای مانده‌است. [[پوسته]] زمین به چند [[زمین‌ساخت بشقابی|صفحهٔ بشقابی]] در حال حرکت تقسیم می‌شود. داخل آن، با لایهٔ نازکی از [[گوشته]] پلاستیکی و یک هستهٔ آهنی که [[میدان مغناطیسی]] زمین را تولید می‌کند، فعال می‌ماند.
 
شرایط [[جو (هواشناسی)|جوی]] با وجود اشکال مختلف زندگی، از شرایط اصلی فاصله گرفته‌است، و یک تعادل زیست‌محیطی به وجود آورده که شرایط سطح زمین را تثبیت می‌کند.<ref>"Calculations favor reducing atmosphere for early Earth". Science Daily. 2005-09-11. Retrieved 2007-01-06.</ref> با وجود تغییرات اقلیمی گسترده در آب‌وهوا، با توجه به [[عرض جغرافیایی]] و سایر عوامل جغرافیایی، میانگین آب‌وهوای جهانی در بازهٔ زمانی بین دو عصر یخبندان، تقریباً پایدار است<ref name="ReferenceA" /> و تنها یک یا دو درجه اختلاف دما، به‌طور تاریخی، تأثیر شگرفی بر تعادل زیست‌محیطی و جغرافیای فعلی زمین داشته‌است.<ref>{{cite web|author=Hugh Anderson|author2=Bernard Walter|date = March 28, 1997|url = http://vathena.arc.nasa.gov/curric/land/global/climchng.html |title = History of Climate Change|publisher = NASA|accessdate = 2007-01-07 |archiveurl = https://web.archive.org/web/20080123130745/http://vathena.arc.nasa.gov/curric/land/global/climchng.html |archivedate = 2008-01-23}}</ref><ref>{{cite web|last = Weart|first = Spencer|date=June 2006|url = http://www.aip.org/history/climate/|title = The Discovery of Global Warming|publisher = American Institute of Physics|accessdate = 2007-01-07}}</ref>
 
=== زمین‌شناسی ===
خط ۳۸:
[[پرونده:Pangea animation 03.gif|بندانگشتی|این پویانمایی نشان دهندهٔ حرکت قاره‌ها از زمان جدایی [[پانگه‌آ]] تا زمان حاضر است.]]
 
زمین به‌طور تقریبی حدود ۴٫۵۴ میلیارد سال قبل، به همراه خورشید و سایر سیارات منظومهٔ شمسی [[تشکیل و تکامل منظومه شمسی|تشکیل]] شد.<ref>Dalrymple, G. Brent (1991). The Age of the Earth. Stanford: Stanford University Press. {{ISBN|0-8047-1569-6|en}}.</ref> ماه نیز حدوداً ۲۰ میلیون سال بعد به وجود آمد. لایه خارجی در ابتدا ذوب شده، بعدها خنک شد و سبب به وجود آمدن پوسته جامد گردید. گازهای خارج شده بر اثر فعالیت‌های [[آتشفشان|آتشفشانی]] اتمسفر بسیار کهن را به وجود آورد. تجمع [[بخار آب]]، که اکثر یا تمام آن به وسیله [[یخ]] انتقال یافته به زمین توسط [[دنباله‌دار|ستاره‌های دنباله‌دار]] تأمین شده بود، اقیانوس‌ها را به وجود آورد.<ref name="Morbidelli, A. 2000">Morbidelli, A. et al. (2000). "Source Regions and Time Scales for the Delivery of Water to Earth". Meteoritics & Planetary Science 35 (6): 1309–1320. Bibcode:2000M&PS...35.1309M. doi:10.1111/j.1945-5100.2000.tb01518.x.</ref> برخی معتقدند که فعالیت شیمیایی بسیار پر انرژی سبب خود تکثیری مولکول‌ها در ۴ میلیارد سال قبل شد.<ref name="Morbidelli, A. 2000" />
 
قاره‌ها شکل گرفتند، سپس شکستند و با از نوع شکل‌گیری سطح زمین با گذر صدها میلیون سال، [[ابرقاره]] را شکل دادند. حدوداً ۷۵۰ میلیون سال قبل، قدیمی‌ترین ابرقاره شناخته شده، [[رودینیا]]، شروع به تجزیه کرد. بعداً قاره‌ها از نوع ترکیب شدند و [[پانوتیا]] را شکل دادند که حدود ۵۴۰میلیون سال قبل تجزیه شد، سپس نهایتاً، [[پانجه‌آ]] ایجاد و حدود ۱۸۰ میلیون سال قبل تجزیه شد.<ref>Murphy, J.B. ; R.D. Nance (2004). "How do supercontinents assemble?". American Scientist 92 (4): 324. doi:10.1511/2004.4.324</ref>
خط ۵۱:
 
== اتمسفر، آب‌وهوا و هوا ==
 
[[پرونده:Top of Atmosphere.jpg|بندانگشتی|[[پراکندگی رایلی|نور آبی]] بیش از هر طول موج دیگری، به وسیله گازهای اتمسفر پراکنده می‌شود، و وقتی از فضا به زمین می‌نگریم [[هاله (اخترشناسی)]]ای آبی رنگ به نظر می‌رسد.]]
[[پرونده:Dszpics1.jpg|بندانگشتی|یک گردباد در [[اکلاهما]]ی مرکزی]]
سطر ۲۱۲ ⟵ ۲۱۱:
[[رده:طبیعت]]
[[رده:علوم زیست‌محیطی]]
 
[http://iiketab.com/NEWS/post?id=476 ماده تاریک و تاثیرتأثیر آن بر انقراض دایناسورها - لیزا راندل]{{پیوند مرده|date=اکتبر ۲۰۱۹ |bot=InternetArchiveBot }}
==پانویس ==
 
== پانویس ==