برخورددهنده هادرونی بزرگ: تفاوت میان نسخه‌ها

'''برخورددهندهٔ هادرونی بزرگ''' {{انگلیسی|Large Hadron Collider}} یا به طور مختصر '''ال‌اچ‌سی (LHC)''' یک [[شتاب‌دهنده ذره‌ای|شتاب‌دهندهٔ ذرّه‌ای]] و [[برخورددهنده]] مستقر در سازمان تحقیقاتی [[سرن]] در نزدیکی [[ژنو]] [[سوئیس]] است. این پروژه در ۱۰ سپتامبر ۲۰۰۸ میلادی (۲۰ شهریور ۱۳۸۷ هجری شمسی) پس از ۲۰ سال آماده‌سازی، آغاز به کار کرد. هدف از ساختن آن شناخت اجرام مادّه در حدّ فاصل {{چر}}<math>10^{-23}</math> سانتی‌متر، آزمون [[مدل استاندارد (ذرات بنیادی)|مدل استاندارد ذرّات]]، کشف اجزای یافت نشدهٔ مدل استاندارد، آزمون [[ابرتقارن|نظریّهٔ ابرتقارن]] و [[نظریه وحدت بزرگ]] است. از دیگر اهداف مهمّ این پروژه، کشف ذرّهٔ بنیادی [[بوزون هیگز|هیگز]] است که فیزیک‌دانان ذرّات بنیادی وجود آن را پیش‌گویی کرده‌اند. ذرّهٔ هیگز یا بوزون هیگز، دخیل در ایجاد جرم در ذرّات بنیادی است.

 

 

این شتاب‌دهنده در تاریخ ۱۰ سپتامبر ۲۰۰۸ راه‌اندازی شد، ولی نه روز بعد به علّت نقص فنّی و بالا رفتن دمای آهن‌رباهای ابر رسانا که باید در دماهای پایین کار کنند متوقّف شد. این شتاب‌دهنده بعد از ۱۴ ماه وقفه در تاریخ ۲۱ نوامبر ۲۰۰۹ مجدّداً راه‌اندازی شد.<ref>[http://www.bbc.co.uk/persian/science/2009/11/091120_wmj-hadron-cern.shtml فعّالیّت «برخورد دهنده بزرگ هادرون» از سر گرفته شد.]</ref>